◎ Плак ’плач’ (Нас.; Бяльк.; Юрч. Вытв.), плакалі, плакма плакаць, плакаць пяаком ’бедаваць, слёзна наракаць, плачучы, скардзіцца’ (Нас., ТС), мсцісл. плакану́ць ’горка паплакаць’, пяа‑ кыпьнік, плакун ’плаксун’ (Юрч. Вытв.), рус. пск., калін., наўг. плак ’плач, слёзы’, славен. plak ’плач, патаканне’, серб. славойск. plak ’голас вароны’. Да плакаць (гл.). Утворана па ўзору крык, крок пры дапамозе суф. ‑ь, што далучаўся да асновы *plak‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рака́ ж. Fluss m -es, Flüsse; Strom m -(e)s, Ströme (вялікая);

◊

слёзы цяку́ць рако́й die Tränen flíeßen in Strömen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

połykać

незак. глытаць; каўтаць;

połykać łzy — глытаць слёзы;

połykać syłaby — глытаць словы; гаварыць невыразна

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

лі́цца I несов., в разн. знач. ли́ться;

вада́ лье́цца — вода́ льётся;

слёзы лью́цца — слёзы лью́тся;

кроў лье́цца — кровь льётся;

пе́сні лью́цца — пе́сни лью́тся;

ра́дасць лье́цца ў душу́ — ра́дость льётся в ду́шу;

◊ л. це́раз край — ли́ться че́рез край

лі́цца II несов., страд. ли́ться; см. ліць II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

замшэ́лы і заімшэ́лы, ‑ая, ‑ае.

Аброслы, пакрыты мохам. Замшэлая страха. Замшэлы камень. □ Замшэлая яліна выцягнула, як руку, вялізны касматы сук на поўдзень. Лынькоў. У ззянні песцяцца бярозы,.. І роняць сокі — шчасця слёзы — На заімшэлыя камлі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́ціснуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак., што.

1. Ціскам дастаць або, ціскаючы, выпусціць вадкасць з чаго-н.

В. сок з лімона.

В. слёзы (перан.: вымушана заплакаць; разм.). Слова не выціснеш з каго-н. (перан.: не прымусіш слова сказаць; разм.).

2. Ціскам выламаць.

В. шыбу.

3. перан. 3 цяжкасцю атрымаць што-н.

В. з гаспадаркі ўсё.

4. Тое, што і выцесніць.

5. Зрабіць пры дапамозе ціснення.

В. надпіс залатымі літарамі.

|| незак. выціска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уда́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак.

1. аб каго-што і чым. Наткнуўшыся ці сутыкнуўшыся, атрымаць удар (у 1 знач.).

У. аб шула.

У. галавой.

2. у што і аб што. У час імклівага руху наскочыць на што-н., сутыкнуцца з чым-н.

Човен ударыўся ў бераг.

3. перан., у што. Пачаць займацца чым-н. з захапленнем, імкненнем; прыйсці ў які-н. стан.

У. ў навуку.

У. ў слёзы.

|| незак. удара́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

накаці́цца, ‑качуся, ‑коцішся, ‑коціцца; зак.

1. Коцячыся, наткнуцца, ускаціцца на каго‑, што‑н. Бочка пакацілася на нагу.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Коцячыся, набегчы, пакрыць сабою. [Васіліна] стаяла, чакаючы, пакуль накоціцца і ўдарыць па нагах хваля — мяккая, ласкавая і цёплая. Савіцкі. // З’явіцца (пра слёзы). Накаціліся слёзы на вочы і ў Алімпы. Сабаленка.

3. перан. Нечакана ўзнікнуўшы, ахапіць. З поўдня накацілася на лагер водгулле.. выбуху. Курто. Некалькі дзён.. [Анэля] не выходзіла з хаты, думала, што гэтая навала так жа хутка адкоціцца, як і накацілася. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непраўдзі́вы, ‑ая, ‑ае.

Які не любіць гаварыць праўды; ілжывы. Непраўдзівы чалавек. // Далёкі ад праўды; непраўдападобны. Стары папярхнуўся на непраўдзівым слове, закашляўся, і праз слёзы, што выступілі на вачах ад кашлю, бліснуў на мяне кароткім, трывожным позіркам. Палтаран.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

смо́ргаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Тое, што і шморгаць. Сморгаць носам. □ — Но-о, паехалі! — сморгаў Мікалай коней за лейцы. Паслядовіч. Збянтэжаны Галілей тупаў каля Таццяны, сморгаў яе чамусьці за локаць і ўгаворваў: — Гэта, Таццяначка, добрыя слёзы... Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)