1. Тое, што падлягае захаванню ўпотай, аб чым не гавораць усім.
Не выдаць с.
У мяне няма сакрэтаў ад бацькоў.
2.чаго. Тайны спосаб вырабу.
С. вытворчасці.
С. прыгатавання каньяку.
3.чаго. Скрытая прычына.
С. поспеху.
4. Мудрагелістая канструкцыя ў якім-н. механізме.
Замок з сакрэтам.
5. Дадатковы патайны пост, які размяшчаецца вартаўнічай аховай на найбольш небяспечных подступах праціўніка.
Назначыць байцоў у с.
◊
Не рабіць сакрэту — не ўтойваць чаго-н., калі гэта не выклікаецца патрэбамі.
|| прым.сакрэ́тны, -ая, -ае (да 1 і 4 знач.).
Вельмі сакрэтна (прысл.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ГІПЕРНЕФРО́МА
(ад гіпер... + нефр... + ...ома),
гіпернефроідны рак, пухліна Гравіца, злаякасная пухліна ныркі, што развіваецца з клетак кары наднырачнікаў ці з эпітэлію нырачных канальцаў. Апісана ням. патолагам П.А.Гравіцам у 1883. Найчасцей бывае ў мужчын. Прычына хваробы невядомая (магчыма, запаленчыя працэсы, траўмы, радыеактыўныя рэчывы). Прыкметы гіпернефромы на ранняй стадыі (т.наз. «малыя» сімптомы): умераныя болі ў паясніцы і ў падрабрынні, павышаны артэрыяльны ціск, мікрагематурыя, пратэінурыя, поліцытэмія. Лячэнне хірургічнае.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
фа́ктар
(лац. factor = які робіць, стварае што-н.)
1) рухальная сіла, прычына якога-н. працэсу, якая вызначае яго характар або асобныя рысы (напр. ф. нечаканасці, ф. часу);
2) уст. пасрэднік, камісіянер;
3) мат. сумножнік.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
przyczyna
przyczyn|a
ж.прычына;
nie bez ~y — не без прычыны;
z tej ~y — па гэтай прычыне
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
prime2[praɪm]adj.
1. пе́ршы, зыхо́дны;
prime cost сабеко́шт;
a prime numbermath. про́стая лі́чба
2. гало́ўны, асно́ўны;
Smoking is the prime cause of heart disease. Курэнне – галоўная прычына захворвання сэрца.
3. найле́пшы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
тру́цень, трутня, м.
1. Самец у пчалінай сям’і. Пчолкі мёд нясуць да сот, Труцень есць ды есць той мёд.Купала.
2.перан.Разм. Той, хто не працуе, а жыве за кошт працы другіх; лодар. Скардзіцца, што ныюць плечы У яго з юначых пор... Эх ты, труцень чалавечы! Як з табой нам жыць. Рыгор?!Ставер.Можа Іосіф і ёсць прычына таго, што Джыавані так высмейвае ўсіх манахаў, як трутняў і лежабокаў.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bellyache
[ˈbelieɪk]1.
n.
1) боль жывата́
2) Sl.прычы́на для нарака́ньня; кры́ўда f., жаль -ю m.
2.
v.i.
бурча́ць, нарака́ць, ска́рдзіцца
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Вілю́га1 ’чалавек, які выкручваецца з любога становішча’ (Янк. III). Укр.вилюга ’крывізна, згіб, згінанне’, рус.уладз., валаг., кур., арл.вилюга ’крывізна, звіліна’, валаг. ’хітрыкі, выкрутасы, выкручванне’. Магчыма, усх.-слав. інавацыя ад *віль (< віць < viti); параўн. рус.маск., ярасл.вил ’качан капусты’, кур., варон., кастр., валаг.вило́й ’развілісты, закручаны’. Не выключана запазычанне з балт. моў (параўн. літ.vìlti ’ашукваць’, viliū̃gas ’спакуснік’) з аддаленай семантыкай.
Вілю́га2 ’абавязак, прычына’ (КЭС, лаг.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
іне́рцыя
(лац. inertia = нерухомасць, бяздзейнасць)
1) уласцівасць цела захоўваць стан спакою або раўнамернага прамалінейнага руху, пакуль якая-н. знешняя прычына не выведзе яго з гэтага стану;
2) перан. вяласць, бяздзейнасць, коснасць (напр. і. мыслення, і. быту).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
provocation
[,prɑ:vəˈkeɪʃən]
n.
1) вы́клік -у m.
2) правака́цыя f.
3) прычы́на зло́сьці
Their insulting remarks were provocation — Іхныя абра́зьлівыя заўва́гі былі́ правака́цыяй
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)