адамсі́т, ‑у, М ‑сіце, м.

Атрутнае рэчыва, якое раздражняльна дзейнічае на верхнія дыхальныя шляхі, выклікаючы спачатку чханне, потым рвоту і галаўныя болі.

[Ад уласнага імя.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пагалёкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Галёкаць некаторы час. Мы пагалёкалі ў лесе, а потым зноў выйшлі на бераг ракі. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пасураве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Стаць суровым, суравейшым. Ільіч весела засмяяўся, аж неяк адкінуўся назад, а потым пасуравеў і нахмурыў бровы. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

патрэнірава́цца, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; зак.

Трэніравацца некаторы час. — Патрэніруйцеся, а потым і ў школе, на вечары мастацкай самадзейнасці, можна будзе выступіць. Пянкрат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прадыскава́ць, ‑кую, ‑ку еш, ‑куе; зак., што.

Апрацаваць дыскавай бараной. [Насця:] — Да раніцы прадыскуем гэты ўчастак, а куды потым пераедзем — не ведаю. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чысці́лішча, ‑а, н.

Паводле вучэння каталіцкай царквы — месца, у якім душы нябожчыкаў рознымі выпрабаваннямі ачышчаюцца ад грахоў, каб трапіць потым у рай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

там

1. нареч. там;

там и тут там і тут;

там и сям там і сям, дзе-нідзе́;

вот там вось там;

там же там жа;

2. нареч. (потом, затем) там, пасля́, по́тым;

там ви́дно бу́дет там (пасля́, по́тым) віда́ць бу́дзе;

3. част. там;

что бы там ни́ было што б там ні было́;

како́е там! дзе там!;

чего́ там! чаго́ там!

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Rastro dentato prata parata dato

Касі лугі, калі паспелі.

Коси луга, когда созрели.

бел. Ідзі, пакуль дзверы адчынены, бо потым не дасі рады. Лаві рыбку, як ловіцца.

рус. Когда дрова горят, тогда и кашу варят. Коси, коса, пока роса. Из воска надо лепить, когда он мягок. Когда в печи жарко, тогда и варко. Пей, пока колодец рядом. Когда торг, тогда и с возом.

фр. Chaque chose en son temps (Всему своё время).

англ. Make hay while the sun shines (Собирай сено, пока светит солнце).

нем. Trinke, wenn du am Brunnen bist (Пей, когда ты у колодца).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

грамафо́н, ‑а, м.

Музычны апарат з рупарам для ўзнаўлення гукаў, запісаных на спецыяльных пласцінках. Дуня заводзіла хрыпаты грамафон, потым прымусіла спяваць Віктара. Колас.

[Ад гр. gramma — літара, запіс і phōnē — гук.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напярэ́сцігі, прысл. і прыназ.

Абл. Напярэймы. Стары .. выбег, стаў напярэсцігі. — Вы куды гэта? Кулакоўскі. Трое ехалі па раллі, потым пусціліся напярэсцігі каню. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)