Nacht

f -, Nächte ноч

in der ~, bei ~ — но́ччу, уначы́

gúte ~! — до́брай но́чы! дабра́нач!

bis tief in die ~ hinéin — да глыбо́кай но́чы

die ~ über — усю́ ноч

ein Únterschied wie Tag und — ~ ≅ гэ́та не́ба і зямля́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

про́ціў разм.

1. см. су́праць;

2. в выражении: п. но́чы на́ ночь гля́дя;

3. в знач. сущ. упря́мец;

гэ́та такі́ п.! — э́то тако́й упря́мец!

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

во́гненны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і агнявы (у 1–4 знач.) і агністы. Дзікія крыкі жанчын і дзяцей чуліся з вогненнага пекла. Чорны. Здавалася, назаўсёды адышлі ў мінулае вогненныя партызанскія ночы. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўно́чнік ​1, ‑а, м.

Жыхар Поўначы.

паўно́чнік ​2, ‑а, м.

Разм. Той, хто не лажыцца спаць да позняй ночы.

паўно́чнік ​3, ‑у, м.

Адна- або шматгадовая травяністая і кустовая расліна сямейства варсянкавых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стамі́ць, стамлю, стоміш, стоміць; зак., каго.

Давесці да стомленасці; знясіліць, замарыць. Дзве бяссонныя ночы стамілі .. [Лабановіча]. Колас. Пасля кароткай размовы са старастам, якая, тым не менш, зусім стаміла яго, Сотнікаў ненадоўга заснуў. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

hinéin

adv

1) у, уну́тр; угэ́дб

2) аж да…

bis in die Nacht ~ — да по́зняй но́чы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

гадзі́на, -ы, мн. -ы, -дзі́н, ж.

1. Адзінка вымярэння часу, роўная 60 мінутам.

Прыйсці раней на гадзіну.

2. Адзінка часу ў 60 мінут, якую адлічваюць ад паўдня ці ад паўночы.

Г. ночы.

Трэцяя г. дня.

3. Прамежак часу, што адводзіцца на ўрок, лекцыю і пад.

Акадэмічная г.

4. толькі мн. Педагагічныя заняткі, лекцыі (пра нагрузку выкладчыкаў).

Мець гадзіны ва ўніверсітэце.

5. Пара́, час (высок.).

Суровая г. вайны.

6. Час, адведзены для чаго-н.

Прыёмныя гадзіны.

Вольная г.

○

Гадзіна пік — час найвышэйшага напружання ў рабоце транспарту, электрастанцыі і пад.

◊

Апошняя (смяротная) гадзіна — смерць.

Гадзіна ў гадзіну — дакладна, у вызначаны тэрмін.

З гадзіны на гадзіну — вось-вось, у кожны момант.

Чорная (ліхая) гадзіна — цяжкі час.

Шэрая гадзіна (разм.) — змрок вечарам пасля заходу сонца.

|| ласк. гадзі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (да 1 знач.).

|| прым. гадзі́нны, -ая, -ае (да 1—3 знач.).

Г. перапынак.

Гадзінная норма.

Паехаць гадзінным цягніком (які адпраўляецца ў гадзіну дня, ночы).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

а́йсберг, ‑а, м.

Плывучая ледзяная гара, абломак ледавіка. І вось ужо адкрытая прастора, Там-сям, як лебедзь, айсберг праплыве. Звонак. Праз чорныя ночы, між айсбергаў хмурых Плылі яны [караблі] ў далі ў ліхія марозы. Броўка.

[Англ. iceberg з сканд.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыкрыццё, ‑я, н.

Ахова, заслона. Мы адкрылі агонь і пад прыкрыццём яго выхапілі перабежчыка. Скрыпка. Пад прыкрыццём ночы рыхтуецца нечаканы ўдар па тыле «праціўніка». Жычка. Пад прыкрыццём густога туману сапёры непрыкметна прасунуліся наперад. Шыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВАЛЬПУ́РГІЕВА НОЧ,

у сярэдневяковай германскай міфалогіі свята пачатку вясны ў ноч на 1 мая (дзень св. Вальпургіі, адсюль назва); паводле ням. нар. павер’я з 8 ст. свята ведзьмаў («вялікі шабаш») на гары Брокен у Германіі. Напярэдадні вальпургіевай ночы праводзілі магічныя цырымоніі выгнання ведзьмаў. Лічылі, што травы ў гэтую ноч набываюць цудадзейную сілу.

т. 3, с. 493

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)