хуткастрэ́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае вялікую хуткастрэльнасць. [Аляшкевіч:] Скажам, возьмуць хлопцы ў немцаў хуткастрэльны кулямёт. Ні да чаго ён нам: патронаў шмат з’ядае. Карамазаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фено́мен
(гр. phainomenon = тое, што з’яўляецца)
1) выключная, рэдкая, незвычайная з’ява; выключны ў якіх-н. адносінах чалавек;
2) у ідэалістычнай філасофіі тое, што дадзена ў пачуццях і не дасягаецца розумам;
3) філасофскае паняцце, якое абазначае з’яву, дадзеную нам у вопыце, пачуццёвым пазнанні.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Ва́ртасць (Шат., Нас., Шпіл., Гарэц.; КЭС, лаг.; Інстр. III, БРС). Укр. ва́ртісць. Запазычанне з польск. wartość ’тс’ (ад warty; гл. ва́рты). Гл. Кюнэ, Poln., 113. Гэта версія нам здаецца больш верагоднай (зыходзячы з агульнай сітуацыі), чым тая, якую прапануе Рудніцкі (319) (вытворнае ад ва́рты на ўсх.-слав. глебе).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
usiłować
usiłowa|ć
незак. спрабаваць; намагацца;
~ł wytłumaczyć nam zadanie — ён спрабаваў растлумачыць нам заданне
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ГА́ЙСІН Вульф Борухавіч
(Уладзімір Барысавіч; 1906, г. Гомель — 1982),
дзяржаўны і парт. дзеяч БССР і СССР. З 1929 на камсамольскай і гасп. рабоце ў Гомелі і Добрушы, з 1938 нарком лясной прам-сці БССР. У 1941—44 нам. старшыні СНК БССР. У 1942—43 камісар тылу 41-й арміі, нам. нач. тылу Калінінскага фронту. У 1943—51 нам. наркома (з 1946 — міністра) рачнога флоту СССР. У 1951 арыштаваны і ў 1952 прыгавораны да 10 гадоў зняволення па абвінавачванні ў шкодніцтве на транспарце. У 1954 рэабілітаваны і вызвалены. Працаваў у Маскоўскім рачным параходстве. Чл. ЦК КП(б)Б у 1941—45. Дэп. Вярх. Савета БССР у 1940—47.
Э.Р.Іофе.
т. 4, с. 440
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
канспіраты́ўнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць канспіратыўнага. Але, з другога боку, нам абрыдзела наша стоенасць і канспіратыўнасць. Капітан Мазурэнка патрабуе, каб мы [разведчыкі] не сыходзіліся разам. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каке́цтва, ‑а, н.
Паводзіны, манеры какеткі (у 1 знач.); какетнічанне. Стройненькая, чарнявая сцюардэса з мілым французскім какецтвам дэманстравала нам сваё веданне рускай мовы. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заўжды́, прысл.
Заўсёды. Любая нам праца заўжды па плячу. Астрэйка. І ніколі ніхто Нас не зможа спыніць, Бо заўжды наша партыя з намі! Журба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
picture1 [ˈpɪktʃə] n.
1. карці́на, малю́нак; ілюстра́цыя (таксама перан.)
2. фатагра́фія;
They showed us their wedding picture. Яны паказалі нам сваю вясельную фатаграфію.
3. увасабле́нне
4. фільм
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Прата́к ’вельмі рэдкае рэшата’ (Сл. рэг. лекс.). Параўн. чэш. přetak ’сіта, рэшата’, славац. ’ток, гумно’, якое, паводле Махэк₂, 646, з’яўляецца зваротным дэрыватам ад točiti ’кружыць’, што ўказвае на тэхніку ачышчэння збожжа на рэшаце (гл. скружваць). Да ток, тачыць. Відаць, запазычанне праз польскую, калі ўлічыць лінгвагеаграфію, але польск. слова нам не вядома.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)