ВІ́ЦЕБСКАЯ УСПЕ́НСКАЯ ЦАРКВА́ І МАНАСТЫ́Р БАЗЫЛЬЯ́Н.
Царква існавала ў Віцебску ў 18 — 1-й пал. 20 ст. Мураваны храм пабудаваны на высокім беразе Зах. Дзвіны ў 1715—43 (арх. І.Фантана III) у стылі сталага барока па фундацыі Мірона Галузы на месцы драўлянай (засн. ў 1682). З 1799 Успенскі сабор. Мела развітую аб’ёмнапрасторавую кампазіцыю: 5-нефавая крыжова-купальная базіліка з 2-вежавым гал. фасадам і паўкруглай апсідай. Гал. фасад адпаведна нефам меў 5-часткавае чляненне, падкрэсленае групоўкай пілястраў. Сяродкрыжжа ўвенчваў магутны светлавы 8-гранны барабан са сферычным купалам. У дэкоры фасадаў выкарыстаны ордэрная арх. пластыка, філянговыя рамы, разнастайныя абрамленні праёмаў і інш. Два мураваныя 2- і 3-павярховыя манастырскія корпусы пабудаваны ў 1775. Яны стаялі абапал царквы і разам утваралі ўнутраны двор. Будынак царквы разбураны ў Вял. Айч. вайну. У адным з манастырскіх карпусоў размешчаны філіял Віцебскага абл. краязн. музея.
т. 4, с. 224
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
аба́цтва, ‑а, н.
Каталіцкі манастыр са сваімі ўладаннямі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
convent [ˈkɒnvənt] n. манасты́р, кля́штар (жаночы)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
nunnery [ˈnʌnəri] n. dated жано́чы манасты́р
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
скіт, -а, М скі́це, мн. -ы, -аў, м.
Невялікі пасёлак у аддаленні ад манастыра для манахаў-пустэльнікаў, а таксама невялікі асобны манастыр у глухой мясцовасці.
|| прым. скі́цкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
friary [ˈfraɪəri] n. мужчы́нскі кля́штар; каталі́цкі манасты́р
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
monastery [ˈmɒnəstri] n. манасты́р (мужчынскі); кля́штар (каталіцкі)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Майсты́р ’манастыр’ (Булг.) — выпадзенне складу ад фанетычнай нязвыкласці слова для пінчука. Да манасты́р (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
монасты́рь манасты́р, -ра́ м.; (католический) кля́штар, -ра м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
cloister [ˈklɔɪstə] n.
1. кры́тая арка́да
2. манасты́р, кля́штар
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)