◎ Наця́гіч ’бандарная прылада для нацягвання абручоў’ (Сержп. Грам., гродз., Нар. сл.), ’пруток для нацягвання, замацавання палатна ў кроснах’ (зэльв., Жыв. сл.; браг., Нар. сл.; мазыр., Шатал.), нацягавіч ’тс’ (Бяльк.), нацягай ’прылада для нацягвання абручоў на бочку або шын на колы’ (ТС; драг., З нар. сл.), нацявіч ’тс’ (гродз., Нар. сл.; Сл. ПЗБ, З нар. сл.), нацягавіч ’тс’ (Дэмб., Бяльк., лях., Сл. ПЗБ), нацяжыч ’тс’ (ТС), нацяжавіч ’тс’ (Дэмб.), нацягуш ’тс’ (там жа). Ад нацягнуць, нацягаць, да цягнуць, цягаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ко́ла
(н.-лац. cola, ад афр. kola)
вечназялёнае дрэва, пашыранае ў тропіках Афрыкі, плады якога выкарыстоўваюцца ў медыцыне і харчовай прамысловасці, напр. для вырабу кока-колы.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
put a spo ke in smb.’s wheelBrE устаўля́ць па́лкі ў ко́лы; перашкаджа́ць каму́-н. рабі́ць што-н.; даро́гу заступа́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
паўзрыва́ць1, ‑ае; зак., што.
Узрыць усё, многае. Свінні паўзрывалі грады.
паўзрыва́ць2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Узарваць усё, многае. [Янка:] — А чым пацвердзіць?.. Прынесці тыя колы з вагонаў, што паскідаў я пад адхон? Масты, што спаліў? Машыны, што паўзрываў на грав[і]йках?..Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
устаўля́цьнесов.
1. (помещать внутрь чего-л.) вставля́ть;
2. (занимать чем-л. всю поверхность) уставля́ть;
1, 2 см. уста́віць;
◊ у. па́лкі ў ко́лы — вставля́ть па́лки в колёса
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
wobble
[ˈwɑ:bəl]1.
v.i.
1) хіста́цца, ківа́цца (з бо́ку ў бок)
2) дрыжэ́ць
3) хіста́цца, віхля́ць (пра ко́лы)
4) хіста́цца, вага́цца, віхля́ць
2.
n.
хіста́ньне, віхля́ньне n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
пасту́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Мнагакр.да стукаць. Вартавы аднастайна адмерваў крокі, пастукваў абцасамі, каб не замерзла ногі.Лынькоў.Каб добра лягло бервяно, Злёгку абухам пастуквалі.Барадулін.Мякка пастуквалі колы, вагон пагойдваўся, ледзь чутна паскрыпвала аконнае шкло — яго не шчыльна прыгналі да рамы.Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прабуксава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак.
1.(1і2ас.неўжыв.). Буксуючы, папрацаваць ухаластую. Колы спачатку прабуксавалі разоў колькі, потым даволі лёгка скранулі паравоз з месца.Васілёнак.
2. Буксаваць некаторы час. На адным пад’ёме так доўга прабуксавалі, што нашых падарожнікаў захапіла ноч.Мяжэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ту́пкі, ‑ая, ‑ае.
Разм. Цвёрды, не вязкі грунт. Тупкае дно ракі.// Добра ўбіты, утаптаны. Акаваныя колы адразу паехалі па тупкай сцежцы — загрукаталі раптам на ўвесь завулак.Чыгрынаў.[Малы:] — Дарога тут тупкая, дык далей пойдзеце адны.Бажко./уперан.ужыв.Чужыя сцежкі ўсе, напэўна, тупкія.Камейша.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)