Бе́раг (агляд значэнняў слова гл. ў Яшкіна). Рус. бе́рег, укр. бе́ріг, польск. brzeg, чэш. břeh, ст.-слав. брѣгь, балг. бряг, серб.-харв. бре̑г і г. д. Прасл. bergъ ’бераг; узгорак, гара’. Гэта слова звязана з ст.-в.-ням. berg ’гара’, авест. barəzah‑ ’гара, вышыня’, ст.-інд. br̥hant‑ ’высокі’, авест. bərəzant ’высокі’, ірл. brí ’гара’ і г. д. Паколькі некаторыя і.-е. мовы сведчаць пра ‑g̑h‑ у гэтым слове (гэта дало б слав. *berzъ), то ёсць версія пра запазычанне слав. слова з герм. моў, але ёсць аргументы і супраць. Гл. Мейе, RS, 2, 69; Траўтман, 30; Ягіч, AfslPh, 30, 457; Бернекер, 49; Машынскі, Pierw., 157; Брукнер, 44; Слаўскі, 1, 46; Фасмер, 1, 153. Параўн. яшчэ бе́раг, ’каляровая палоска на краі хусткі’ (Сцяц. Нар.), ’край пасудзіны, тканіны’ (БРС, Сцяшк. МГ), ’узлесак’ (Жд.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лягорычча, ля́гарре, лягары́чышча, лягорре ’месца каля гары’ (слаўг., Яшк.). Да ля 1 і гара з суфіксамі ‑ьje і ‑išče.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
цвярдыня́
1. Гравійная гара (Слаўг.).
2. Каменная гара (Лях. Кап.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
бе́ргшрунд
(ням. Bergschrund, ад Berg = гара + Schrund = трэшчына)
падгорная трэшчына ў вобласці жыўлення горнага ледніка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
акало́т, ‑у, М ‑лоце, м.
Жытнія снапы пасля няпоўнага папярэдняга ручнога абмалоту. Да самага поўдня Тарэнта прабыў у гумне. Дамалочваў акалот. Галавач. Хто малаціў снапы пранікам, хто абіваў аб калоду. Увачавідкі расла гара акалоту і буйнага, як пацеркі, зерня. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Альта́нка (БРС, Гарэц., Нас.), альтана ’гара, мезанін, балкон’ (Нас.) < польск. altana, altanka (Кюнэ, Poln., 40) < ням. Altane або непасрэдна з італьянскага altana.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ву́гар ’высокае месца, бугор’ (Прышч., дыс.). Рус. уго́р ’круты бераг ракі, круча, пакаты пад’ём угору’. Ад у‑ і гара (Фасмер, 4, 146).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
арагене́з, арагене́зіс
(ад гр. oros = гара + генезіс)
сукупнасць працэсаў, з якімі звязана ўзнікненне і развіццё гор.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
берг-кале́гія
(ад ням. Berg = гара + калегія)
орган кіравання горнай справай у Расіі ў 18 ст.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
БЕРГШТРЫХІ́
(ням. Bergstriche ад Berg гара + Strich рыса),
кароткія рыскі на тапаграфічнай карце, якія праводзяцца перпендыкулярна да гарызанталяў і паказваюць напрамак уніз на схіле.
т. 3, с. 112
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)