выяўле́нне ср.
1. обнаруже́ние, проявле́ние, выявле́ние; пока́з м.; выка́зывание; выраже́ние;
2. установле́ние; вскры́тие; определе́ние;
3. обнаруже́ние, обнаже́ние, выявле́ние, вскры́тие, откры́тие; изобличе́ние;
1-3 см. вы́явіць 1-3
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
изобрази́ть сов.
1. ствары́ць во́браз (каго, чаго); (написать красками) намалява́ць; (нарисовать) нарысава́ць; (вылепить) вы́лепіць; (высечь) вы́сечы; (показать, отобразить) адлюстрава́ць; (описать) апіса́ць; (словами) апіса́ць (каго, што), расказа́ць (пра каго, што); (мимикой, жестами, голосом) паказа́ць; (передразнить) перадражні́ць;
2. (обнаружить, выразить) вы́явіць, вы́казаць, паказа́ць;
изобрази́ть удивле́ние вы́явіць (вы́казаць, паказа́ць) здзіўле́нне;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заўва́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак.
1. каго-што і са злуч. «што», «як». Убачыць, падмеціць, выявіць.
З. агеньчык удалечыні.
З., што слухачы стаміліся.
Не заўважылі, як даехалі да вёскі.
2. каго-што. Адзначыць, запомніць па якіх-н. прыметах.
З. месца ў кустах, дзе ляжаў ранены.
3. Сказаць што-н., уставіць у размову. «Яно так і ёсць на самай справе», — заўважыў старшыня.
|| незак. заўважа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
улаві́ць, улаўлю́, уло́віш, уло́віць; уло́ўлены; зак.
1. каго-што. Схапіць, злавіць каго-, што-н. (разм.).
У. каня.
2. што. Выявіць і прыняць, зарэгістраваць прыборамі.
У. радыёхвалю.
3. перан., што. Успрыняць (органамі пачуццяў), заўважыць.
У. шолах лесу.
У. насмешку ў словах.
У. сэнс выказвання.
4. што. Тое, што і улучыць (у 1 знач.).
У. зручны момант.
|| незак. уло́ўліваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. уло́ўліванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
яви́ть сов., книжн. (показать) паказа́ць; (обнаружить) вы́явіць; (проявить) праяві́ць; (оказать) вы́казаць; зрабі́ць; (иметь) мець;
◊
яви́ть приме́р паказа́ць пры́клад;
яви́те ми́лость зрабі́це ла́ску.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
АКЦЭСО́РНЫЯ МІНЕРА́ЛЫ
(ад лац. accessorius дадатковы),
мінералы, якія ёсць у горных пародах у нязначных колькасцях (менш за 1%); заканамерная частка вывергнутых і асадкавых парод. Спачатку лічыліся выпадковымі дадатковымі мінераламі (адсюль назва). Тыповыя акцэсорныя мінералы гранітаў — апатыт, цыркон, турмалін, гранат і інш. Пры разбурэнні парод намнажаюцца ў россыпах. Па характары акцэсорных мінералаў можна выявіць роднаснасць, паходжанне і ўзрост горных парод.
т. 1, с. 223
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
праяві́ць, ‑яўлю, ‑явіш, ‑явіць; зак., што.
1. Выявіць якую‑н. якасць, уласцівасць. Праявіць смеласць. Праявіць ініцыятыву. □ Усе гэтыя дні Сузан хадзіў вясёлы і ўзрушаны. Ён праявіў нават пэўную энергію і заклапочанасць. Лынькоў. Вася нават не чакаў, што строгі, суровы на выгляд капітан праявіць такую ўвагу да яго. Краўчанка.
2. Спец. Пры дапамозе праявіцелю ператварыць нябачны адбітак на плёнцы, пласцінцы ў бачны. Калі плёнку праявілі і разгледзелі фатаграфію, то аказалася, што на ёй.. бачны таксама і белы гіпсавы дыск. Матрунёнак.
•••
Праявіць сябе — выявіць свае вартасці ці недахопы, зарэкамендаваць сябе пэўным чынам. Раман і Аляксей думалі, што нарэшце яны змогуць праявіць сябе як героі. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аверта́йм
(англ. overtime, ад over = звыш + time = час)
сп. дадатковы час (у хакеі, футболе), які назначаецца пасля асноўнага часу гульні ў выпадку, калі неабходна выявіць каманду-пераможцу.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
уню́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм.
1. Выявіць, адшукаць каго‑, што‑н. па паху; знюхаць. Сабака ўнюхаў зайца.
2. перан. Непрыкметна даведацца пра каго‑, што‑н., высачыць каго‑, што‑н. [Платаіс:] — Мне перадалі, ..што фашысты нешта ўнюхалі і рыхтуюцца да арыштаў падпальшчыкаў. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
jaw :
wyjść na jaw — выявіцца; стаць яўным;
wydobyć na jaw — выявіць; зрабіць яўным
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)