вісе́ць, вішу́, вісі́ш, вісі́ць; вісі́м, вісіце́, вісяць; вісі́; незак.
1. Будучы прымацаваным да чаго-н., знаходзіцца ў вертыкальным становішчы без апоры.
Люстра вісіць над сталом.
Аб’ява вісіць на дзвярах.
Капялюш вісіць на вешалцы.
Самалёты вісяць над полем бою (перан.: лятаюць, кружачыся). Сукенка з аднаго боку вісіць (спадае, не аблягае фігуру). В. у паветры (перан.: знаходзіцца ў няпэўным становішчы). В. на тэлефоне (перан.: часта і доўга гаварыць па тэлефоне; разм.).
2. Выдавацца, выступаць уперад якой-н. сваёй часткай, навісаць.
Скала вісела над дарогай.
Бяда вісела над галавой (перан.).
◊
Вісець над каркам (разм.) — дакучаць каму-н.
Вісець на валаску (разм.) — знаходзіцца ў небяспечным становішчы.
Вісець на карку (разм., неадабр.) — быць на ўтрыманні ў каго-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
áusverkaufen
vt распрадава́ць; тэатр.
das Haus ist áusverkauft — усе́ біле́ты прада́дзены
vor áusverkauftem Haus spíelen — выступа́ць з аншла́гам
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
deliver [dɪˈlɪvə] v.
1. дастаўля́ць, уруча́ць;
The postman delivers letters. Паштальён разносіць пісьмы.
2. гавары́ць, чыта́ць;
deliver a speech выступа́ць з прамо́вай
3. : She was delivered of a child. Яна нарадзіла дзіця.
4. : deliver judgement выно́сіць рашэ́нне суда́/пастано́ву/прысу́д
5. вызваля́ць, збаўля́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
◎ Ні́кі злуч. ’ні’, звыч. пры параўнанні: нʼикʼи табойу дзяўчыну ўзʼаў (параўн. ні табою = лепш за цябе…) (бераст., Сцяшк. Сл.). Хутчэй за ўсё з *nitiß параўн. славен. niti, серб.-харв. нити, макед. нити ’ні’, што ў сваю чаргу ўяўляюць спалучэнне *пі у параўнальнай функцыі з узмацняльнай часціцай *ti, якая можа выступаць ў такіх спалучэннях і ў іншых варыянтах, параўн. балг. huto ’ні’, ст.-чэш. niť ’тс’ і інш. (ESSJ SG, 2, 499–500). Пераход г’ > /с’ у беларускіх гаворках звязваюць з ятвяжскім субстратам (Атрэмбскі, Gramatyka, 1, 357). Гл. таксама Цыхун, БЛ, 28, 64–65.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тарча́ць ’выпінацца, выдавацца, вытыркацца; знаходзіцца перад вачыма’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Бяльк.), тарчэ́ць ’тс’ (барыс., Шн. 2; Касп., Сл. ПЗБ; дзісн., Нар. сл.), торча́ць ’тс’ (ТС). Укр. дыял. торча́ти ’тырчаць, выдавацца, выступаць’, рус. торча́ть ’тс’, стараж.-рус. торчати ’тс’, польск. дыял. terczeć ’тс’, каш. tarčec ’тс’, чэш. trčeti ’тс’, славац. trčať ’тс’, старое харв. trčati ’тс’, славен. trčati ’не расці, сядзець (пра дрэва)’. З прасл. *trčati/*trčeti, роднаснага да *strčati/*strčeti (Фасмер, 4, 88; Бязлай, 4, 215; Борысь, 577; SEK, 5, 134; ЕСУМ, 5, 573, 609), гл. тырчаць, стырчаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
funk
[fʌŋk]
1.
n., informal
1) пярэ́палах -у m., па́ніка f.
2) баязьлі́вец -ўца m., баязьлі́ўка f.
2.
v.t.
1) бая́цца
2) пало́хаць
3) уніка́ць; ухіля́цца
3.
v.i.
стара́цца адыхо́дзіць ад чаго́, выхо́дзіць, выступа́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
абвінава́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. каго-што ў чым і без дап. Лічыць каго‑н. вінаватым у чым‑н. А супярэчыў.. [Сцяпан Варанец], так сказаць, прынцыпова: не можна, бачыце, абвінавачваць чалавека, калі добра не ведаеш. Крапіва. // Устанаўліваць віну каго‑н. у судовым парадку; лічачы вінаватым у чым‑н., прыцягваць да судовага разбору. Думкі перабіў ураднік. — У чым жа вас абвінавачваюць? — запытаў ён. — За што судзяць? Колас. // Папракаць, асуджаць за што‑н. Абвінавачваць у неаб’ектыўнасці.
2. без дап. Выступаць у якасці судовага абвінаваўцы, пракурора. Малады пракурор абвінавачваў упершыню.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кандыдату́ра, ‑ы, ж.
1. чыя. Магчымасць ці права каго‑н. выступаць у ролі кандыдата (у 1 знач.). Васіль Бусыга быў кандыдат у валасныя старшыні, але рэвалюцыя і ўсе далейшыя падзеі адвялі яго кандыдатуру. Колас. // Чыя‑н. асоба ў ролі кандыдата. Шаманскі назваў кандыдатуру Паўла Дэшкі. Дуброўскі. Каржакевічаву кандыдатуру .. выставілі на перавыбарах. Крапіва.
2. Тое, што і кандыдат (у 1 знач.). — Была ў нас затрымка з начальнікам штаба, не было добрай кандыдатуры. Лынькоў. Парторг паведаміў, колькі камуністаў прысутнічае, прапанаваў вылучыць кандыдатуры для рабочага прэзідыума. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
appear
[əˈpɪr]
v.i.
1) зьяўля́цца, пака́звацца
One by one the stars appear — Адна́ па адно́й пака́зваюцца зо́ркі
2) здава́цца; выгляда́ць
it appears — выгляда́е
3) выступа́ць
to appear in a concert — выступа́ць на канцэ́рце
4) выхо́дзіць з дру́ку, быць вы́дадзеным
His book appeared a year ago — Яго́ная кні́га вы́йшла з дру́ку год таму́
5) выяўля́цца, праяўля́цца
6) зьяўля́цца на што, става́ць пе́рад чым
to appear before the court — зьяві́цца на суд, стаць пе́рад судо́м
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
speak [spi:k] v. (spoke, spoken)
1. гавары́ць, размаўля́ць;
speak for smb. гавары́ць ад чыйго́-н. імя́;
speak English гавары́ць па-англі́йску
2. каза́ць, выка́звацца;
speak the truth гавары́ць пра́ўду;
speak one’s mind выка́звацца адкры́та, шчы́ра
3. све́дчыць;
speaking for myself што да мяне́
4. зга́дваць, упаміна́ць;
nothing to speak of нічо́га асаблі́вага
5. выступа́ць;
speak in public выступа́ць публі́чна
♦
actions speak louder than words менш слоў, а больш спраў;
roughly speaking гру́ба ка́жучы;
so to speak так сказа́ць
speak out [ˌspi:kˈaʊt] phr. v. выка́звацца, гавары́ць; гавары́ць шчы́ра, адкры́та
speak up [ˌspi:kˈʌp] phr. v.
1. гавары́ць гу́чна і выра́зна
2. выка́звацца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)