карбюрыза́тар

(ад лац. carbo = вугаль + urare = паліць)

матэрыял, які служыць для цэментавання (узбагачэння вугляродам) паверхні вырабаў са сталі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

драўня́ны Holz-;

драўня́ны ву́галь Hólzkohle f -, -n;

драўня́ны спірт Hólzgeist m -es;

драўня́ная ма́са Hólzstoff m -(e)s, -e;

драўня́ны гадава́льнік Báumschule f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

гарняк, шахцёр / здабывае вугаль: вуглякоп (уст.) / здабывае руду: рудакоп (уст.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

антрахіно́н

(ад гр. anthraks = вугаль + хінон)

арганічнае злучэнне класа хінонаў, цвёрды светла-жоўты крышталічны прадукт, выкарыстоўваецца ў вытворчасці фарбавальнікаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

здабы́ць, -бу́ду, -бу́дзеш, -бу́дзе; -бу́дзь; -бы́ты; зак., што.

1. Дастаць, набыць.

З. цяслярны інструмент.

З. каштоўныя звесткі.

2. Дастаць з нетраў зямлі.

З. каменны вугаль.

З. нафту.

3. перан. Дабіцца чаго-н. шляхам барацьбы, настойлівасці, працы і пад.

З. славу.

З. перамогу ў баях.

◊

Здабыць корань — у матэматыцы: выканаць дзеянне, адваротнае ўзвядзенню ў ступень.

З. корань з ліку.

|| незак. здабыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. здабы́ча, -ы, ж.

Адправіцца на здабычу (на паляванне, на промысел).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ператвара́ць verwándeln vt; úmändern vt (перарабіць);

ператвара́ць у ву́галь verkóhlen vt, karbonisíeren vt;

ператвара́ць у руі́ны in Trümmer légen;

ператвара́ць у жарт ins Lächerliche [Spáßhafte] zíehen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

блакі́тны голубо́й; лазу́рный, лазо́ревый, небе́сный;

◊ ~ная кроў — голуба́я кровь;

~нае па́ліва — голубо́е то́пливо;

б. экра́н — голубо́й экра́н;

б. ву́галь — голубо́й у́голь; б. аге́ньчык голубо́й огонёк

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ма́зацца, мажуся, мажашся, мажацца; незак.

1. Мазаць сябе чым‑н. тлустым або вадкім; націрацца. Мазацца крэмам. // Разм. Фарбавацца, грыміравацца.

2. Разм. Рабіцца брудным, пэцкацца. Калі ўзяў [Сідар] вугаль у пальцы, убачыў, што ён зусім ужо абцёрся, пальцы ў сажу не мажуцца. Галавач. // Пэцкаць пры дотыку (аб прадметах). Фарба надта мажацца.

3. Зал. да мазаць (у 1, 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́ліва, ‑а, н.

Гаручае рэчыва (дровы, нафта, вугаль і пад.), якое пры спальванні ўтварае цеплавую энергію. Цвёрдае паліва. Вадкае паліва. Газавае паліва. Ядзернае паліва. □ Хутка касавіца, усе нарыхтоўваюць паліва, каб да восені высахла. Брыль.

палі́ва, ‑ы, ж.

Шклопадобная маса, якой пакрываюць керамічныя вырабы. Гарлачык у Коціка ўжо быў. Невялікі, з вузенькім рыльцам, якое блішчала прыгожай палівай. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

біялі́ты

(ад бія- + -літ)

горныя пароды, якія складаюцца пераважна з рэштак жывёл і раслін, а таксама прадуктаў іх жыццядзейнасці (напр. вугаль, мел, вапняк).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)