адмаўля́цца (ад чаго) сов.
1. отка́зываться; отрека́ться; (уступать — ещё) поступа́ться (чем);
2. (от родных, знакомых и т.п.) отка́зываться, отрека́ться;
3. (от слов, обещаний) отка́зываться, отрека́ться, отпира́ться;
1-3 см. адмо́віцца;
4. страд. отрица́ться; см. адмаўля́ць 2
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
адступі́цца, -туплю́ся, -ту́пішся, -ту́піцца; зак., ад каго-чаго (разм.).
1. Ступіўшы адзін або некалькі крокаў назад, убок, аддаліцца ад каго-, чаго-н.; адступіць.
А. некалькі крокаў ад брамы.
2. Саступіўшы ўбок, перастаць засланяць дарогу, святло.
Адступіўся ад акна.
3. перан. Адмовіцца ад чаго-н., перастаць адстойваць што-н.
А. ад сваіх намераў.
4. перан. Перастаць мець зносіны з кім-н., адвярнуцца ад каго-н.; адкаснуцца, адчапіцца.
Усе адступіліся ад яго.
Адступіся ты ўжо!
5. Адысці, аддаліцца ад першакрыніцы, ісціны і пад.
Не а. ад праўды ні на крок.
|| незак. адступа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
заня́так, ‑тку, м.
1. Тое, чым хто‑н. займаецца; праца, справа. Род заняткаў. Знайсці сабе занятак. □ Напячы ў прыску бульбы! Хто адмовіцца ад такога прыемнага занятку? Гамолка. У цёплыя дні Міколка лазіў з бацькам у рэчку і мацаў ракаў. Да чаго ж прыемны занятак. Лынькоў.
2. толькі мн. (заня́ткі, ‑аў). Разм. Вучэбныя практыкаванні, урокі. Семінарскія заняткі. Заняткі ў сетцы партыйнай асветы. □ Лабановіч, прыйшоўшы на заняткі, заўважыў, што паловы вучняў няма. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
блака́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
1. Акружэнне горада, крэпасці, войск і інш. войскамі праціўніка з мэтай адрэзаць іх ад навакольнага свету і прымусіць здацца. Наступленне Савецкай Арміі апярэдзіла новую блакаду Налібоцкай пушчы. Брыль.
2. Сістэма мерапрыемстваў, накіраваных на ізаляцыю якой‑н. дзяржавы з тым, каб прымусіць яе выканаць пэўныя патрабаванні або адмовіцца ад дзяржаўнай самастойнасці. Эканамічная блакада. Фінансавая блакада.
3. Выключэнне функцыі якога‑н. органа або сістэмы арганізма. Новакаінавая блакада.
[Англ. blockade.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адмаўле́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. аднаўляць — адмовіць і адмаўляцца — адмовіцца. // Адмоўны адказ на просьбу, патрабаванне і пад. [Лінкевіч] уяўляў, што яго просьбу можа задаволіць старшыня, і таму зразумеў словы Шаманскага, як адмаўленне. Дуброўскі.
2. Непрызнанне чаго‑н. Сіла рамана [«Трэцяе пакаленне»] Кузьмы Чорнага ў адмаўленні старога і сцверджанні новага, у вялікай мастацкай праўдзе, з якой робіць гэта. Галавач.
3. Тое, што фактам свайго існавання адмаўляе, выключае магчымасць існавання чаго‑н. іншага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
odżegnać się
зак. [od-żegnać się]
1. kogo/co адмовіцца, адрачыся; адхрысціцца ад каго/чаго;
2. уст. адрабіцца; пазбавіцца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
skwitować
зак.
1. kogo кніжн. расквітацца з кім;
2. co адказаць на што;
3. z czego адмовіцца ад чаго
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
odstąpić
odstąpi|ć
зак.
1. адступіць;
~ć na dwa kroki — адысці на два крокі;
2. прадаць, уступіць;
~ć parę bucików — прадаць пару чаравікаў;
3. адмовіцца;
~ć do pierwotnych planów — адмовіцца ад першапачатковых планаў;
od tego nie ~ę — я ад гэтага не адступлюся
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
пазніма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. каго-што. Зняць адкуль-н. усё, многае або ўсіх, многіх; здзець з сябе ўсё, многае; адазваць адкуль-н. усіх, многіх.
П. дзверы з завесаў.
П. шапкі.
П. дывізіі з фронту.
2. што. Адмяніць усё, многае, адмовіцца ад усяго, многага.
П. судзімасць.
П. прапановы.
3. што. Садраць, зняць з якой-н. паверхні ўсё, многае.
П. бінты з ран.
4. каго-што. Пазбавіць усіх, многіх магчымасці дзейнічаць, вызваліць ад чаго-н. усіх, многіх.
П. баксёраў са спаборніцтваў.
П. з работы.
5. што. Скапіраваць усё, многае.
П. копіі з дакументаў.
6. Тое, што і паздымаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
уступі́ць², -уплю́, -у́піш, -у́піць; -у́плены; зак.
1. каго-што каму. Добраахвотна адмовіцца на карысць іншага.
У. свае пазіцыі.
У. месца.
У. дарогу каму-н.
2. каму-чаму і без дап. Пайсці на ўступкі, згадзіцца з чым-н.
У. просьбам.
3. каму-чаму ў чым. Аказацца горшым за каго-, што-н. у якіх-н. адносінах.
Ён нікому не ўступіць у храбрасці.
Яго веды не ўступяць вашым.
4. што каму. Прадаць або, прадаючы, аддаць дзешавей.
У. рэч за пяцьдзясят рублёў.
|| незак. уступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. усту́пка, -і, ДМ -пцы, ж. (да 1, 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)