verleren*

1.

1) стра́ціць, згубі́ць; пазба́віцца (чаго-н.)

die Nrven ~ — гарачы́цца, нервава́цца

den Kopf ~ — губля́ць галаву́

sich selbst ~ — тра́ціць ве́ру ў само́га сябе́

wir hben nichts zu ~ — нам няма́ чаго́ губля́ць [тра́ціць]

was hast du hier verlren? — што табе́ тут патрэ́бна?

2) прайгра́ць, пацярпе́ць стра́ты

mit 2 zu 3 ~ — спарт. прайгра́ць з лікам 2:3

am Geschäft ~ — прайгра́ць у здзе́лцы

2.

(sich)

1) губля́цца, згубі́цца

der Gerch verlert sich — пах прапада́е

die Klänge verlren sich — гу́кі змо́ўклі

2) забы́цца

in Gednken verlren — заду́маўшыся

sich in Entzücken [Bewnderung] ~ — захапля́цца, дзіві́цца

sich in Träumen ~ — аддава́цца ма́рам, паглыбля́цца ў ма́ры

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

aus

1.

prp (D)

1) з (на пытанне «адку́ль?»); а

us dem Huse — з до́му

2) (з прычыны) па, з, дзе́ля, ад

~ Zorn — ад зло́сці

~ desem Grund — па гэ́тай прычы́не

3) (спосаб дзеяння):

~ dem Stgreif — экспро́мтам

~ vllem Hlse — ва ўсё го́рла

4) (матэрыял, з якога зроблена) з

~ Paper — з папе́ры

5) (складаная частка чаго-н.) з

ine Famli¦e ~ vier Persnen — сям’я́ з чатыро́х асо́б

2.

adv

1) ско́нчана, кане́ц

die Stnde ist ~ — уро́к зако́нчаны

2) спарт. аўт

3)

von hier ~ — адсю́ль

von Grund ~ — грунто́ўна

er weiß wder ~ noch ein — ён тра́піў у бязвы́хаднае стано́вішча

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

класII м (група, разрад) Klsse f -, -n;

клас раслі́н Pflnzengattung f;

клас карабля́ Schffsgattung f -, -en, Schffstyp m -(e)s, -e;

радыёперада́тчык пе́ршага класа Snder der rsten Größe; спарт:

клас А berliga f -, -gen;

клас Б Lga B;

2. (у школе) Klsse f;

мало́дшыя класы Únterstufe f -, -n;

пачатко́вы клас nfängerklasse f;

пачатко́выя класы ntere Klssen pl;

сярэ́днія класы Mttelstufe f;

старэ́йшыя класы höhere Klssen; berstufe f, berklassen pl;

вучы́цца ў пя́тым класе die fünfte Klsse beschen, in die fünfte Klsse ghen*, in der fünften Klsse sein, im fünften Schljahr sein;

эксперымента́льны клас Verschsklasse f;

выпускны́ клас Abitrklasse f, bschlussklasse f;

3. (якасць) Klsse f; Rang m -(e)s, Ränge;

гульня́ высо́кага класа rstklassiges Spiel;

спартсме́н сусве́тнага класа ein Sprtler von Wltklasse;

4. (памяшканне) Klsse f, Klssenzimmer n -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

стано́вішча н

1. (знаходжанне) Lge f -, -n;

зыхо́днае стано́вішча вайск Ausgangslage f;

2. (пастава цела, поза) Lge f, Stllung f -, -en;

спако́йнае стано́вішча Rhelage f, Rhestellung f;

3. (сітуацыя) Schlage f, Situatin f -, -en; Stand m -(e)s, Stände, Zstand m;

стано́вішча ў краі́не die Lndeszustände;

пры сённяшнім стано́вішчы bei der jtzigen [drzeitigen] Lge;

вы́йсці з ця́жкага стано́вішча sich aus der schwerigen Lge herusarbeiten;

быць на вышыні́ стано́вішча auf der Höhe sein;

4. (стан, абставіны) Zstand, Lge f;

вае́ннае стано́вішч Kregszustand m;

актуа́льнае стано́вішча die drzeitige Lge;

надзвыча́йнае стано́вішча usnahmezustand m, Ntstand m;

сяме́йнае стано́вішча Famli¦enstand m;

маёмаснае стано́вішча Vermögenslage f;

5. (грамадскае) Stllung f, Lge f;

карыста́цца прывілеява́ным стано́вішчам ine Vrzugsstellung geneßen* [haben];

займа́ць асаблі́вае стано́вішча ine usnahmestellung [Snderstellung] innehmen*;

6.:

стано́вішча па-за гульнёй спарт bseitsstellung f, bseits n -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

БЕЛІ́З

(Belize),

дзяржава ў Цэнтр. Амерыцы, на ўсх. узбярэжжы п-ва Юкатан. На Пн мяжуе з Мексікай, на З і Пд — з Гватэмалай. Абмываецца Карыбскім морам. Пл. 23 тыс. км². Нас. 200 тыс. чал. (1994). Афіц. мова — англійская. Сталіца — г. Бельмапан. Нац. свята — Дзень незалежнасці (21 вер.).

Дзяржаўны лад. Беліз — канстытуцыйная манархія. Чл. брыт. Садружнасці. Дзейнічае канстытуцыя 1981. Кіраўнік дзяржавы — брыт. манарх, якога ў краіне прадстаўляе ген.-губернатар. Вышэйшы заканад. орган — 2-палатны Нац. сход, што складаецца з сената і палаты прадстаўнікоў. Выканаўчы орган — урад на чале з прэм’ер-міністрам (прызначаецца ген.-губернатарам).

Прырода. Рэльеф пераважна нізінны, шмат балотаў. На Пд горы Мая (выш. да 1122 м, пік Вікторыя). Клімат трапічны пасатны, вільготны. Т-ра паветра ўвесь год каля 25—27 °C. Ападкаў каля 2000 мм за год. Рэкі паўнаводныя, найбольшая Беліз. На б.ч. тэрыторыі вільготныя трапічныя лясы. Растуць чырвонае, ружовае, кампешавае, каўчукавае дрэвы, чыкле, кедр. На Пн лістападныя трапічныя лясы і ўчасткі саваннаў. Лясныя заказнікі, найбольшы Чыкібуль.

Насельніцтва. Жывуць негры і мулаты (44%), метысы (33%), індзейцы — мая і карыбы (у т. л. блізкія да іх негра-карыбскія метысы — «чорныя карыбы»), выхадцы з Індыі і інш. Найб. горад — Беліз. Паводле веравызнання 62% — католікі, 30% — пратэстанты. Сярэдняя шчыльн. насельніцтва 8,7 чал. на 1 км², б.ч. яго жыве паблізу ўзбярэжжа. Натуральны прырост каля 2% за год.

Гісторыя. Беліз вядомы як адно з месцаў ранніх паселішчаў плямёнаў мая. У пач. 16 ст. заваяваны іспанцамі. Паўн. ч. Беліза ўвайшла ў склад «Новай Іспаніі» (Мексіка), паўд. ч. — у ген.-капітанства Гватэмалы. У 17 ст. тут з’явіліся англ. пасяленцы, якія заснавалі першыя гарады, у т. л. Беліз (1638). Барацьба ісп. і англ. каланізатараў за тэр. Беліза скончылася ў 1798 на карысць англічан. З 1862 брыт. калонія, вядомая як Брыт. Гандурас (наз. 1840). У 1964 атрымаў поўную ўнутр. аўтаномію. У 1966 Гватэмала, якая лічыла Беліз сваёй тэр., аб’явіла яго сваім усх. дэпартаментам. З 1973 сучасная назва. З 1981 Беліз — незалежная дзяржава. Беліз — член ААН (з 1981), Арганізацыі амерыканскіх дзяржаў, Карыбскай супольнасці і інш. У 1991 Гватэмала прызнала незалежнасць Беліза і ўстанавіла з ім дыпламат. адносіны.

Паліт. партыі: Народная аб’яднаная і Аб’яднаная дэмакратычная. Прафсаюзы: Аб’яднаны ўсеагульны саюз працоўных.

Гаспадарка. Беліз — эканамічна адсталая агр. краіна. У сельскай і лясной гаспадарцы занята каля 40% эканамічна актыўнага насельніцтва. Гал. экспартныя культуры: цукр. трыснёг, цытрусавыя (пераважна апельсіны і грэйпфруты), бананы, какава, ананасы. На ўнутр. патрэбы сеюць рыс, кукурузу, маніёк, фасолю. Гадуюць буйн. раг. жывёлу (пераважна на Пд), свіней, птушку. Нарыхтоўка кампешавага і чырвонага дрэва, карыбскай хвоі. У прыбярэжных водах рыбалоўства, промысел амараў, крэветак, чарапах. Прам-сць: лесапільныя з-ды і прадпрыемствы па перапрацоўцы с.-г. сыравіны (вытв-сць цукру, патакі, рому, кансерваў, сокаў, мыла, дубільных экстрактаў). Вытв-сць мэблі, буд. матэрыялаў, невял. рыбалоўных і спарт. суднаў; каля Беліза невял. сталепракатны з-д. Развіты саматужныя промыслы (выраб адзення, абутку, сувеніраў). Значныя сродкі дае турызм і зімовы адпачынак пераважна жыхароў ЗША у шматлікіх атэлях і пансіянатах на ўзбярэжжы і прыбярэжных астравах. Унутр. транспарт аўтамабільны, знешнія сувязі пераважна марскія. Гал. порт — Беліз. Паблізу міжнар. аэрапорт. Экспарт: цукар-сырэц, цытрусавыя, амары і крэветкі, драўніна. Імпарт: паліва, трансп. сродкі, харч. прадукты, машыны, хімікаты, тавары лёгкай прам-сці. Гал. гандл. партнёры: Вялікабрытанія і інш. краіны Зах. Еўропы, ЗША, Японія, Мексіка. Грашовая адзінка — долар Беліза.

т. 3, с. 76

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

кама́нда ж

1. вайск (загад) Kommndo n -s, -s; Befhl m -(e)s, -e;

па кама́ндзе auf Befhl;

пад кама́ндай nter dem Kommndo (каго von D);

пада́ць кама́нду ein Kommndo gben*;

2. камп Befhl m -(e)s, -e (аператар, машынная каманда, сігнал кіравання); Kommando n (з тэрміналу дыялогавага манітора);

З. вайск (падраздзяленне) Trupp m -s, -s;

4. марск (экіпаж) Crew [kru:] f -, -s, Bestzung f -, -en, Mnnschaft f -, -en;

5. спарт Mnnschaft f -, -en; Team [ti:m] n -s, -s; Parti f -, -en;

атаку́ючая кама́нда ngreifende Mnnschaft;

збо́рная кама́нда uswahlmannschaft f; uswahl f -, -en;

кама́нда гімна́стаў Rege f -, -n;

юна́цкая кама́нда Nchwuchsmannschaft f;

футбо́льная кама́нда Fßballmannschaft f -; Fßballelf f -, -en;

алімпі́йская кама́нда Olmpiamannschaft f, olmpisches Team [ti:m];

кама́нда перамо́жца Segermannschaft f -, segreiche Mnnschaft (група людзей);

пажа́рная кама́нда Fuerwehr -; Löschtrupp m -s, -s;

выратава́льная кама́нда Rttungsmannschaft f -;

кама́нда вадала́заў Tuchergruppe f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ве́сці

1. führen vt; geliten vt (суправаджаць); nführen vt (узначальваць);

ве́сці машы́ну ein uto führen [stuern];

ве́сці напе́рад vornführen vt;

2. (кіраваць, узначальваць) führen vt, liten vt;

ве́сці гурто́к inen Zrkel liten;

3. (куды) führen vi (nach D, in A);

даро́га вядзе́ ў лес der Weg führt in den Wald;

4. (мець сваім вынікам) führen vi (да чаго zu D);

5. (чым-н па чым) fhren* vi (s), führen vi;

ве́сці смычко́м па стру́нах den Bgen über die Siten führen;

6. спарт führen vt; in Führung legen* [sein]; die Sptze halten* (бег);

ве́сці мяч den Ball führen*;

ве́сці барацьбу́ inen Kampf führen;

ве́сці аго́нь вайск fuern vi, scheßen* vi;

ве́сці пратако́л das Protokll führen;

ве́сці назіра́нні Bebachtungen nstellen (за чым über A), bebachten vt;

ве́сці навуча́нне Únterricht ertilen;

ве́сці разве́дку вайск ufklären vt, erknden vt;

ве́сці ўлі́к registreren vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

складIII м

1. у розн. знач (сукупнасць) Bestnd m -es, Bestände; Personlbestand m (асабовы);

склад ура́да Zusmmensetzung der Regerung;

асабо́вы склад Personlbestand m; Personl n -s, -e (бальніцы); Belgschaft f -, -en (калектыў завода і г. д);

склад выкла́дчыкаў Lhrkörper m -s, -;

склад кама́нды спарт die Mnnschafts¦aufstellung f -, -en;

у по́ўным складзе vllzählig;

быць у складзе дэлега́цыі iner Delegatin ngehören;

сацыя́льны склад sozile Zusmmensetzung;

2. кніжн (характар) Verfssung f -, Beschffenheit f -;

склад ро́зуму Mentalität f -, Gistesrichtung f -, Gistesbeschaffenheit f -, Dnkart f -;

склад хара́ктару Charkterbeschaffenheit [ka-] f;

людзі асаблі́вага складу Mnschen von besnderem Schlg;

чалаве́к друго́га складу ein Mensch aus nderem Holz;

3. (фізічны выгляд) Körperbau m -(e)s, Körperbeschaffenheit f -; Gestlt f -;

ён мо́цнага складу er ist kräftig gebut; er hat ine kräftige Gestlt;

4. лінгв:

сло́ўнікавы склад Wrtbestand m -(e)s;

лексі́чны склад мо́вы lexiklischer Sprchbestand

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

перада́ча ж

1. (дзеянне) Übergabe f -, Überrichung f -; Übertrgung f -, Überbrngung f - (даручэнне); ushändigung f - (уручэнне з рук у рукі); Witergabe f (напр мяча ў гульні); Übermtt(e)lung f -;

перада́ча ва ўла́снасць юрыд Übereignung f -;

перада́ча до́сведу Erfhrungsaustausch m -es, Vermttlung [Witergabe] von Erfhrungen;

перада́ча зме́ны Schchtübergabe f, Schchtwechsel m -s;

перада́ча гро́шай Gldaushändigung f -;

перада́ча паво́дле а́кта protokollrische Übergabe;

для перада́чы (каму) zur Witerleitung;

без пра́ва перада́чы nicht übertrgbar;

2. радыё, тэл Rndfunksendung f -, -en, Rndfunkübertragung f, Sndung f -, -en (па радыё); Frnsehsendung f (па тэлебачанні);

прама́я перада́ча Livesendung [´laĭf-] f, Direktsndung f;

спецыя́льная перада́ча Sndersendung f;

перада́ча для дзяце́й Knderfunk m -(e)s;

прагра́ма перада́ч Progrmmvorschau f -;

перада́ча па зая́ўках Wnschsendung f;

се́рыя перада́ч Sndefolge f -, -n;

4. (хвораму у бальніцы) das Mtgebrachte (sub) -n, -n;

5. тэх Transmissin f -, -en; nrtrieb m -(e)s, -e; аўта Getrebe n -s, -;

6. спарт bgabe f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

кане́ц м

1. (заканчэнне чаго) nde n -s, -n, Schluss m -es, Schlüsse, bschluss m, Finle n -s, - i Finls (спарт);

у канцы́ го́да ggen Jhresende;

у канцы́ ве́расня nde Septmber;

даве́сці да канца́ zu Ende brngen* [führen];

кане́ц працо́ўнага дня Fierabend m -(e)s, -e, rbeitsschluss m;

кане́ц спра́вы usgang iner Sche;

2. (у рэчаў) nde n; Sptze f -, -n (востры):

тупы́ кане́ц stmpfes nde;

3. разм (шлях, адлегласць) nde n, Strcke f -, -n;

біле́т у або́два канцы́ Rückfahrkarte f -, -n;

4. (смерць) nde n, Tod m -es;

на благі́ кане́ц schlmmstenfalls;

пад кане́ц zum Schluss, zultzt;

без канца́ hnende, ndlos, nendlich;

зве́сці канцы́ з канца́мі von der Hand in den Mund lben;

па́лка з двума́ канца́мі ein zwischneidiges Schwert;

з канца́ ў кане́ц vom inen nde zum nder(e)n;

канцо́ў не знайсці́ es ist nichts zu ermtteln;

хава́ць канцы́ die Spren verwschen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)