гістэрэ́зіс
(гр. hysteresis = адставанне)
фіз. адставанне ў часе рэакцыі цела ад знешняга ўздзеяння, што выклікае яе; адрозніваюць г. магнітны, дыэлектрычны, пругкі, тэрмамагнітны і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
каменса́лы
(фр. commensal = сатрапезнік)
жывёлы, якія жывуць на целе ці ў поласці цела іншых жывёл, маючы ад гэтага карысць і не робячы шкоды гаспадару.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
каме́та
[лац. cometa, ад гр. kometes (aster) — хвастатая (зорка)]
нябеснае цела ў выглядзе абкружанага туманнай абалонкай яркага ядра са светлай паласой у форме хваста.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кіне́сіка
(ад гр. kinesis = рух)
сукупнасць рухаў цела (жэстаў, мімікі), якія выкарыстоўваюцца ў працэсе чалавечых зносін, а таксама навука, якая вывучае гэтыя сродкі зносін.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
марфане́мы
(ад гр. morphe = форма + nema = нітка)
сістэма пераплеценых валаконцаў у цытаплазме некаторых прасцейшых, якая выконвае апорную ролю і садзейнічае захаванню пастаяннай формы цела.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
метастабі́льны
(ад мета- + стабільны);
м. стан — адносна ўстойлівы стан, з якога цела можа перайсці ў больш устойлівы стан пад уздзеяннем знешніх фактараў або самаадвольна.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
парыета́льны
(лац. parietalis = насценны)
анат. які паказвае на цесную сувязь якога-н. анатамічнага ўтварэння са сценкай пэўнай поласці цела (напр. брушной поласці); параўн. вісцэральны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
прастыту́цыя
(лац. prostitutio = апаганенне, абняслаўленне)
1) продаж свайго цела для палавых зносін з мэтай набыць грашовыя сродкі;
2) перан. прадажнасць, беспрынцыповасць (напр. палітычная п.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
энтадэ́рма
(ад энта- + дэрма)
1) унутраны зародкавы лісток мнагаклетачных жывёл і чалавека (параўн. эктадэрма 1);
2) унутраны слой сценкі цела кішачнаполасцевых (параўн. эктадэрма 2).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Агло́бля, аглабня (КТС), аглабіна, аглабец ’верхняя частка драбін’ (Бір. дыс.), укр. оголоблі, рус. оглобля, оглобень, агульнаўсходнеславянскае да глоба ’балка’. Параўн. балг. зглоб, серб.-харв. згло̏б ’частка цела, член’, о̀глобље ’частка ткацкага стану’, чэш. ohlobně ’слуп’. Мяркуючы па апошніх дзвюх формах, усходнеславянскае слова — семантычнае новаўтварэнне або новаўтварэнне з больш шырокім арэалам (і тады словаўтваральна-семантычнае). На захадзе гэта слова ў значэнні ’аглобля’, магчыма, было выцеснена нямецкім па паходжанню дышаль. Гл. Патабня, РФВ, 5, 125; Брандт, РФВ, 22, 121; Ільінскі, РФВ, 62, 256. Бліжэйшыя індаеўрапейскія паралелі: літ. glóbti ’ахапіць’ і іншыя балтыйскія формы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)