напіса́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. напісаць.
2. Форма літары на пісьме. Напісанне літары «н».
3. Перадача на пісьме слоў, складоў, гукаў. Рознае напісанне слова. Дапусціць дваякае напісанне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прота..., (а таксама прата...).
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню: 1) словам: «першапачатковы», «першасны», напрыклад: протагісторыя, протанеаліт, прататып; 2) словам: «вышэйшы», «старэйшы», «галоўны», напрыклад: протадыякан, протаіерэй, пратапоп.
[Грэч. prōtos — першы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стэрэаты́пія, ‑і, ж.
Спец.
1. Выраб стэрэатыпаў, а таксама спосаб друкавання з іх.
2. Механічнае паўтарэнне адных і тых самых рухаў, слоў і пад., якія назіраюцца пры некаторых псіхічных захворваннях.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
усё...
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню займенніку «усё» і паказвае, што дзеянне і ўласцівасць, выражаныя другой часткай слова, пашыраюцца на ўсё, напрыклад: усепаглынальны, усёдаравальны, усёзнішчальны, усёахопны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
харч...
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню: а) слову «харчовы» (у 3 знач.), напрыклад: харчбаза, харчпункт, харчатрад; б) словам «харч», «харчовы» (у 1, 2 знач.), напрыклад: харчкамбінат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шматсло́ўе, ‑я, н.
Празмерная колькасць слоў (у размове, на пісьме і пад.). І сакратаром Пётр Блахін быў сапраўдным. Ён не любіў сядзець у кабінеце, не любіў доўгіх сходаў, шматслоўя. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зоа... (а таксама заа...).
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:
1) які мае адносіны да заалогіі, напр.: зоакабінет, зоафакультэт;
2) які мае адносіны да жывёл, напр.: зоаінжынер, зоамагазін, зоапаталогія, зоапланктон; «зоа...» пішацца, калі націск у другой частцы слова падае не на першы склад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адпе́рціся, адапру́ся, адапрэ́шся, адапрэ́цца; адапро́мся, адапраце́ся, адапру́цца; адпёрся, -пе́рлася; адапры́ся; зак.
1. Будучы ў зачыненым памяшканні, адчыніць яго.
Дзверы адперліся.
2. Не прызнацца ў чым-н., адмовіцца ад чаго-н. (разм.).
А. ад сваіх слоў.
|| незак. адпіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. адпіра́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
слупо́к, -пка́, мн. -пкі́, -пко́ў, м.
1. гл. слуп.
2. Калонка кароткіх радкоў у газеце, часопісе і пад., якія размешчаны адзін пад адным.
Газетныя слупкі.
3. Шэраг слоў, лічбаў і іншых, напісаных адно пад адным.
Слупок прозвішчаў.
Два слупкі прыкладаў.
|| прым. слупко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
даво́лі, прысл.
1. (у спалучэнні з прым. або прысл.). У значнай ступені, у вялікай колькасці.
Прыйшлося дабірацца д. доўга.
2. безас., у знач. вык. Дастаткова, колькі трэба.
Дома ўсяго д.
3. безас. з інф. або з Р. Хопіць, досыць, пара спыніць.
Д. слоў, справа патрэбна!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)