Verbum

раўнава́га, ‑і, ДМ ‑вазе, ж.

1. Стан спакою, у якім знаходзіцца цела пад уздзеяннем роўных, процілегла накіраваных сіл. Устойлівая раўнавага. Няўстойлівая раўнавага. □ Галінка загойдалася. І, каб утрымацца, захаваць раўнавагу, сарока замахала крыламі. Лынькоў.

2. Устойлівае становішча, устойлівасць. У галаве страшэнна шумела, і .. [Сяргей] баяўся падымацца, каб часам не страціць раўнавагу. Шамякін.

3. перан. Устойлівыя суадносіны паміж чым‑н.; ураўнаважванне адно другім. Раўнавага сіл.

4. перан. Спакой, нармальны стан духоўнага і маральнага жыцця. Вывесці з раўнавагі. □ За два гады Таня павольна прызвычаілася да свайго становішча, асвоілася з горкім лёсам саламянай ўдавы, пабыла жыццёвую раўнавагу. Машара. Ганна напружыла ўсе свае сілы, каб захаваць спакой і раўнавагу. Няхай.

спасы́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. спасылацца — спаслацца. Калі ж Вабейка напісаў, што дом пабудаваны .. і што, каб не спасылка на яго, Ціхана, будавацца не дазволілі б, Ціхан адказаў надзвычай рэзка. Хадкевіч. Кавалёва слухала жанчын і была рада, што не пачула, каб хоць адна не паверыла ў свае сілы. Была толькі адна спасылка — на сям’ю. Дуброўскі.

2. Цытата, вытрымка адкуль‑н. або ўказанне крыніцы, на якую спасылаюцца ў асноўным тэксце. Бывае, што ў спасылках на крыніцы сустрэнеш набранае петытам імя першаадкрывальніка, першапраходц[а]. Юрэвіч. Прасіў [Кухарчык] толькі адно, каб спасылкі на крыніцы, з якіх бралася тое ці іншае палажэнне, Мая пісала на мове арыгінала. Сабаленка.

назапа́сіцца, ‑пашуся, ‑пасішся, ‑пасіцца; зак.

Запасціся чым‑н. у вялікай колькасці. Назапасіцца дрывамі. □ Не хапала зброі, і партызаны вырашылі напасці на нямецкі гарнізон, каб назапасіцца гранатамі, патронамі. Бураўкін.

паіранізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак., з каго-чаго і без дап.

Іранізаваць некаторы час. «Што гэта я такі — як дзяўчына?! — падумаў незадаволена. — Глядзі, каб не заплакаў!» — паіранізаваў [Зыбін]. Мележ.

няста́ласць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан нясталага. У Ірыніным характары заўважалася нясталасць. Сапрыка. Хацелася патрапіць бліжэй да трыбуны, каб бачыць, чуць усё, і.. [Кіра, Лёдзя, Пракоп] пабеглі, саромеючыся сваёй нясталасці. Карпаў.

пагарджа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., кім-чым.

Адносіцца да каго‑, чаго‑н. з пагардай. — Нашы людзі не прывыклі да таго, каб з іх хто смяяўся, пагарджаў імі. Алешка.

прафа́н, ‑а, м.

Недасведчаны ў якой‑н. галіне чалавек. Ахтан сапраўды разгубіўся. Ліхаманкава думаў, што прапанаваць начальніку, каб пераканаць, што ён і ў гэтай галіне не прафан. Алешка.

[Ад лац. profanus — неазнаёмлены.]

прысука́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае і ‑сучу, ‑сучаш, ‑суча; зак., што.

Сукаючы, прымацаваць, далучыць. Прысукаць нітку. □ Калі парвецца нітка, трэба імгненна прысукаць, каб яна роўна клалася на пачатак. «Звязда».

прысу́ха, ‑і, ж.

Абл. Каханая, любая. [Хоня:] — Адвярнулася ад мяне прысуха мая! Мележ. [Сцепаніда] стаяла ў лазовых кустах, чакаючы Веру, каб з вока на вока пагаварыць з Мікітавай прысухай. Асіпенка.

прыхаджа́нін, ‑а; мн. ‑джане, ‑джан; м.

Веруючы, які належыць да якога‑н. царкоўнага прыходу. [Ксёндз] гаварыў па-польску, устаўляючы і беларускія словы, мусіць, каб прыхаджане лепш зразумелі яго. Арабей.