упра́віцца, -а́ўлюся, -а́вішся, -а́віцца; -а́ўся; зак.
1. з кім-чым. Скончыць якую-н. справу.
Аднаму з гаспадаркай не ў.
2. Паспець за які-н. тэрмін схадзіць або з’ездзіць куды-н. і вярнуцца назад.
У. за суткі.
3. Змагчы, паспець зрабіць што-н.
Не ў. адказаць.
4. з кім-чым і без дап. Адолець, стрымаць каго-, што-н., падпарадкаваць сваёй волі.
У. з дэбашырам.
|| незак. упраўля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
уце́рціся, утру́ся, утро́шся, утро́цца; утро́мся, утраце́ся, утру́цца; уцёрся, уце́рлася; утры́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Увабрацца пры націранні.
Мазь добра ўцерлася.
2. Выцерці сабе твар.
У. ручніком.
3. перан. Праціснуўшыся, увайсці (разм.).
У. ў гушчу натоўпу.
4. перан. Пранікнуць куды-н. пры дапамозе хітрыкаў, нядобрых прыёмаў і пад. (разм.).
У. ў калектыў.
У. ў давер’е да каго-н.
|| незак. уціра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. уціра́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
underneath
[,ʌndərˈni:Ө]
1.
prep.
пад
to sit underneath a tree — сядзе́ць пад дрэ́вам
a cellar underneath a house — склеппад до́мам
2.
adv.
1) до́ле, уні́зе
2) пад спод, пады́спад (куды́?); пады́спадам (дзе?)
3.
adj.
спо́дні
4.
n.
спод -у m. (ніжэ́йшая ча́стка або́ паве́рхня)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
überántworten
vt (D) перадава́ць, накіро́ўваць (каго-н., што-н., каму-н., куды-н.)
j-n dem Gerícht ~ — аддава́ць пад суд каго́-н.
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
betréten
i
vt (у)ступа́ць; увахо́дзіць, захо́дзіць (куды-н.)
die Bühne ~ — выхо́дзіць на сцэ́ну
II
a пратапта́ны
III
a засаро́млены, збянтэ́жаны, азада́чаны
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
stéhlen*
1.
vt кра́сці, выкрада́ць
du kannst mir gestóhlen bléiben! — ≅ во́чы б мае́ цябе́ не ба́чылі!
2.
(sich) крадучы́ся [упо́тай] прабіра́цца
(куды-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
präsentíeren
1.
vt
1) прапано́ўваць
2) пака́зваць, прад’яўля́ць (вэксаль)
das Gewéhr ~ — браць вінто́ўку [ружжо́] на караву́л
2.
~ , sich рэкамендава́цца; вылуча́ць сябе́
(куды-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Zúteilung
f -, -en
1) размеркава́нне, вы́дача, но́рма вы́дачы
2) прысуджэ́нне
3) прызначэ́нне (куды-н. на работу)
4) вайск. прыда́ча (сіл, сродкаў); прыкамандзірава́нне
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Вы́пуст ’зямля, карыстаннем якой пагашаюць доўг (у актах XVI–XVII стст.)’ (Яшк.); ’месца пасеву, якое вытравіла, вытаптала жывёла (Нас.)’, ’выган’ (Бел. арх., 1, 33, 41, 75). Укр. ви́пуст ’месца каля вёскі, куды выпускаюць жывёлу’, польск. дыял. wypust ’выган’, чэш. výpust ’месца, аддаленае ад чалавечага жылля’. Відавочна, аддзеяслоўныя ўтварэнні ад двух розных дзеясловаў: вы́пусціць (у значэнні ’выган’) і вы́пусташыць (гл. пустошыць) (у апошніх значэннях) з усячэннем у другім выпадку экспрэсіўнага суфікса. Параўн. таксама рус. вы́пустовать (пск., смал.) ’спустошыць, патравіць жывёлай’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прабо́й ’металічная дужка, на якую навешваецца замок’ (ТСБМ, Гарэц., Касп.; шчуч., Сл. ПЗБ), пробо́й верхняя частка вулля-калоды’ (Анох.). Рус. пробо́й, укр. пробій, польск. przebój, серб.-харв. пробо́ј, славен. probój, балг. пробой у розных значэннях — ’прабоіна, прарыў (куды-небудзь)’ і г. д. У значэнні ’металічная дужка, на якую навешваецца замок’ з’яўляецца бел.-рус. семантычнай ізаглосай. Прасл. *probojь — аблаўтны дэрыват ад *probiti < *biti ’біць’. Не выключаны аднак, што гэта больш позняя аналагічная форма па тыпу *bojь < *biti.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)