1. Які прызначаецца, служыць для пракаткі, пракату 1 (у 1 знач.). Пракатны стан. Пракатныя валы.// Выраблены шляхам пракаткі, пракату. Пракатныя металічныя вырабы.
2. Які мае адносіны да вырабу пракату. Пракатная вытворчасць. Пракатны цэх.
прака́тны2, ‑ая, ‑ае.
1. Які аддаецца напракат. Пракатная машына. Пракатны спартыўны інвентар.
2. Які аддае напракат. Пракатная кантора.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
радыя́тар, ‑а, м.
1. Прыстасаванне для ахаладжэння вады або масла, паветра ў маторах аўтамабіляў, трактараў, самалётаў і пад. Паветрана-масляны радыятар. □ Шафёр заліў ваду ў радыятар, і машына памчала далей.Кулакоўскі.
2. Награвальны прыбор цэнтральнага ацяплення, які ўяўляе сабой сістэму труб з гарачай вадой або парай унутры. Нішто не перашкаджае цяпер думаць дома, грэючы спіну каля радыятара.Шамякін.
[Ад лац. radio — выпраменьваю.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
целаахо́ўнік, ‑а, м.
Воін, які ахоўвае жыццё якой‑н. высокай асобы (манарха, ваеннага начальніка і пад.). А як толькі машына спыніцца, на яе адразу ж насядуць усе астатнія, целаахоўнікаў пераб’юць, а самога генерала звяжуць і — у лес.Шашкоў.// Пра чалавека, які ахоўвае і пастаянна суправаджае каго‑н. «Так што будзем мы, Галка, у бабкі целаахоўнікалі», — напісала Зоя.Ярашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
*Масні́ца2, масьныэця ’маслабойка (машына)’ (Тарн.), масні́чка ’тс’ (рэч., Мат. Гом.). Укр.ма́сничка. З maslьnica. Да ма́сла (гл.).
Масні́ца3 ’клін, пры дапамозе якога сошка спалучаецца з аглоблямі’ (Сержп., Земл.). Да мост (гл.).
*Ма́сніца, ма́сныця ’масленіца’ (драг., З нар. сл.). Укр.ма́сниця ’тс’. Без ‑ле‑ з ма́сленіца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
wheel
[hwi:l]1.
n.
1) ко́ла n.
2) руль -я́m., абара́нак -ка m.; круг -а m.
a ship’s wheel — стырно́n., руляво́е ко́ла, штурва́л -а m.
a potter’s wheel — ганча́рны круг
3) Figur.машы́наf., мэхані́зм -у m.
the wheels of state — дзяржа́ўная машы́на
4) informal самахо́д -а m.; ро́вар, веласіпэ́д -а m.
2.
v.
1) круці́цца, вярце́цца
2) ве́зьці на ко́лах
3) informal калясі́ць
•
- at the wheel
- wheels
- wheels within wheels
- big wheel
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
балі́ста
(лац. ballista, ад гр. ballo = кідаю)
1) старажытная ваенная асадная машына для кідання камянёў, бярвення, бочак з запаленай смалой і інш.;
2) расліна з марфалагічнымі прыстасаваннямі, якія перашкаджаюць самаадвольнаму асыпанню дыяспораў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ВАЛКАВА́ЛЬНІК тарфяны, машына для збірання сухога фрэзернага торфу ў валкі перад складваннем яго ў штабель бункернай уборачнай машынай. Найб. пашыраны універсальныя прычапныя валкавальнікі маркі МТФ-ЗЗБ, выкарыстоўваюцца таксама скрэперы-валкавальнікі МТФ32 для валкавання і фрэзеравання торфу, ротарны шчотачны валкавальнік МТФ-37 і пнеўматычны ПВП-8. Рабочыя апараты валкавальніка МТФ-ЗЗБ складаюцца з рамы на колах і шарнірна падвешаных да яе 4 пар скрабкоў. Шыр. захопу 18—19 м, рабочая скорасць 10,7 км/гадз, прадукцыйнасць 11—12 га/гадз.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АПЫ́РСКВАЛЬНІК,
машына для апырсквання раслін растворамі, суспензіямі ці эмульсіямі ядахімікатаў. Выкарыстоўваюць для барацьбы з пустазеллем, шкоднікамі і хваробамі, пры дэфаліяцыі і дэзінсекцыі памяшканняў. Бываюць самалётныя, трактарныя (прычапныя і навясныя) і ранцавыя; гідраўлічныя і вентылятарныя.
У гідраўлічных апырсквальніках рабочая вадкасць распыльваецца фарсункамі за кошт лішкавага ціску ў гідрасістэмах. У вентылятарных вадкасць распыльваецца, акрамя фарсунак, паветраным патокам ад вентылятара. На Беларусі асвойваецца вытв-сць гідраўлічных апырсквальнікаў (ОПШ-15М) з дадатковым абсталяваннем для прыгатавання раствораў пестыцыдаў непасрэдна ў апырсквальніках.