Ні́каць ’хавацца ў кутках, схіляць галаву’ (Нас.), ’шукаючы, заглядваць усюды’ (круп., Нар. сл.; Касп.), ’выглядваць; хадзіць сюды-туды’ (Мат. Гом., Ян.), ’прыглядацца’ (Сл. ПЗБ), ’сланяцца па кутках, хадзіць без мэты’ (Шатал.), ’заглядаць, куды не просяць’ (Янк. 3.), ’сноўдацца без справы’ (Пал.), сюды ж нік ’зірк’ (Янк. 3.), укр. ника́ти ’хадзіць, бадзяцца, сноўдацца, усюды заглядваючы’, рус. ни́кать ’даваць нырца; хадзіць без справы, без мэты’, славен. nikati ’адмаўляць; нахіляцца’. Прасл. *nikati з першапачатковым значэннем ’схіляць галаву да зямлі, нахіляцца’ (Махэк₂, 399), роднаснае літ. nỹkti ’слабець, панікаць’, прус. neikaut ’бадзяцца, сноўдацца’ і інш. Мяркуецца, што трэба адрозніваць разгледжанае *nikati 1 ад nikati 2, прадстаўленага ў дзеясловах тыпу ўнікаць, рус. проникать і пад., роднаснага літ. įnikti ’горача ўзяцца за што-небудзь’ (Фасмер, 3, 74; Махэк₂, 399; Бязлай, 2, 223).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скрозь прысл. і прыназ. ‘усюды, кругом’, ‘заўсёды, праз увесь час’, ‘праз, цераз што-небудзь; навылёт’ (ТСБМ, Ласт., Байк. і Некр., Сл. ПЗБ, ТС, Варл.), скрузь ‘тс’ (Мат. Гом.), скрозь ‘праз’, ‘супроць’ (Ян.); а таксама крозь, кроз, круз, крызь ‘праз, скрозь’, ‘усюды’ (ТС). Укр. скрізь, рус. скрозь, польск. skroś, wskroś, чэш., славац. skrz, skrze, серб.-харв. скро̑з, славен. skrọ̀z, балг. дыял. скръз; таксама ўкр. крізь, славац. krez, kroz, серб.-харв. кро̏з, кро̏за, балг. кроз, кръз, ст.-слав. скръзѣ. Прасл. *(s)kъrъ > *(s)kъrsъ ‘насупраць, праз’, параўн. літ. sker̃sas ‘папярок’. Далей дапускаюць кантамінацыю *kers‑ і *skvozě (рус. сквозь), а корань *kers‑ узводзіцца да і.-е. *kerts‑ ад *kert‑ ‘рэзаць’. Гл. Фасмер, 3, 658 з літ-рай; БЕР, 6, 805; Махэк₂, 549 (< прасл. *skrozě); ESSJ SG, 1, 237–238.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

pełno

поўна; шмат;

w autobusie było pełno — аўтобус быў поўны;

wszędzie go pełno — усюды ён паспявае

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

пакла́дзісты, ‑ая, ‑ае.

Уступлівы, згаворлівы, мяккі па характару. Па-ранейшаму.. [Сакалдынскі] яшчэ дужы, з жылістымі рукамі, з добрымі адкрытымі вачамі. Усюды свойскі, пакладзісты. Трэба каго выручыць — ніколі не разводзіць рукамі. Гроднеў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

throughout

[Өruˈaʊt]

prep.

праз уве́сь час; усю́ды, ува ўсі́х адно́сінах

throughout the war — праз усю́ вайну́

throughout the country — па ўсёй краі́не

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

паўсяме́сны, ‑ая, ‑ае.

Які адбываецца, праходзіць усюды. У гады барацьбы за паўсямесную калектывізацыю, калі наша сельская гаспадарка была недастаткова насычана тэхнікай, ствараліся невялікія калгасы, якія поўнасцю стасаваліся да мінулых умоў. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сты́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Разм. Чым‑н. вострым пакалоць у многіх месцах, усюды.

стыка́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; незак., што.

Разм. Злучаць, змацоўваць канцы чаго‑н. Стыкаць канцы провада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

звані́ць, званю́, зво́ніш, зво́ніць; незак.

1. Утвараць гукі пры дапамозе звона, званка.

2. каму. Выклікаць званком тэлефоннага апарата для размовы па тэлефоне.

З. па тэлефоне.

3. перан., пра каго-што, аб кім-чым і з дадан. Разносіць чуткі, плёткі, учыняць шум (разм.).

Нечага пра гэта ўсюды з.

◊

Званіць у званы (разм.) — усюды расказваць пра што-н.

|| зак. пазвані́ць, -ваню́, -во́ніш, -во́ніць (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

throughout​1 [θru:ˈaʊt] adv. паўсю́ль, паўсю́дна, усю́ды, скрозь;

He was wrong throughout. Ён ва ўсім памыляўся;

Today has been fine thro ughout. Сёння ўвесь дзень стаяла добрае надвор’е.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

права́ліна, ‑ы, ж.

Разм. Тое, што і правал (у 2, 3 знач.). Між сцен усюды пустыя праваліны, ніводнага даху не відаць. Мележ. Панурыя, з пустымі правалінамі вокнаў,.. [будыніны] стаялі, як скамянелыя прывіды. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)