бо́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.
Разм. Гнойная або запалёная ранка; язва, струп. [Васілька:] — Вы, дзядзя, ёдам памажаце больку, тады яна і загоіцца. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бо́чачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
1. Памянш. да бочка.
2. Невялікая бочка. Тады паднялася маснічына, і адтуль гаспадыня дастала пукатую бочачку. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асі́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Памянш.-ласк. да асіна; маладая асіна. Як асінка затрасецца, тады волік напасецца. Прыказка.
•••
Асінку заламаць гл. заламаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абура́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да абурыць. Тады.. [Якім] пакорна рабіў усё, што ні скажа Рыгорка, хаця іншы раз брыгадзірава несправядлівасць да людзей вельмі абурала яго. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рассядла́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Зняць сядло (з асядланай жывёлы). [Засмужац] завёў каня ў хлеў, у зацішку рассядлаў, падкінуў яму сена і тады ўвайшоў у хату. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сазна́цца, ‑знаюся, ‑знаешся, ‑знаецца; зак.
Тое, што і прызнацца. Тады ж я сазнаўся Зарэцкаму, што з’яўляюся, як кажуць, яго паклоннікам, што вельмі люблю яго чытаць. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
се́рбскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да Сербіі, сербаў, які належыць, уласцівы ім. Якраз тады [у 1914–1915 гадах] паэт [М. Багдановіч] напісаў цыкл песень, сярод якіх ёсць сербская «Смерць шэршня». Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спраці́вець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Стаць працоўным, апрацівець. Асабліва ён спрацівеў Гашы тады, як яна даведалася, што Амелька вывіжоўвае сярод людзей і даносіць фашыстам. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цялі́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Абл. Памянш.-ласк. да цяліца. Можна было б тады кароўку прадаць, а цялічка хай бы расла. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Клуні́цца ’задыхацца’ (Нік.). Няясна. Параўн., аднак, клунак у значэнні ’вязка, звязка’, тады *клуніць ’звязваць’ > Жлуніцца ’звязваццаʼжлуніцца ’задыхацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)