Му́ткі ’капшук’ (ашм., Сл. ПЗБ). Да муды́, му́дзікі (гл.).
Муткі ’дрыжнік сярэдні, Briza media L.’ (маг., Кіс.). Няясна. Да муці́ць (гл.) ’не даваць спакою, трывожыць’: мяцёлка расліны амаль увесь час непакоіцца; трасецца, дрыжыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Селядо́ршы ‘сярэдні (брат або сястра)’ (Сцяшк., Жд. 1, Нар. сл., Кольб., Сержп., Тур.; маст., дзятл., чэрв., шчуч., лід., Сл. ПЗБ), салядо́ршы ‘тс’ (Сл. ПЗБ). З серадольшы (гл.) у выніку метатэзы л і р.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мезані́н ’няпоўны паверх, пабудаваны над сярэдзінай дома’ (ТСБМ). З рус. мезанин, мезонин, якое праз франц. mezzanine з італ. mezzanino ’тс’ < mezzano ’сярэдні’ (Мацэнаўэр, LF, 10, 322; Фасмер, 2, 593 і 594; Крукоўскі, Уплыў, 79).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
маркі́з, ‑а, м.
1. У некаторых краінах Заходняй Еўропы — дваранскі тытул, сярэдні паміж графам і герцагам. // Асоба, якая носіць гэты тытул. Усміхнуўся Янку Мішка: — Гэта ўсё старыя кніжкі — Пра маркізаў і піратаў, Мушкецёраў і абатаў. Грахоўскі.
2. Тое, што і маркграф.
[Фр. marquis ад лац. marchensis — начальнік пагранічнай маркі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўуста́ў, ‑тава, м.
Адзін з тыпаў пісьма старажытных грэчаскіх і славянскіх рукапісаў, на характару сярэдні паміж уставам і екоралісам і які адрозніваецца ад устава меншай прамізной і правільнасцю літар. Пазней у паўуставе абодва гэтыя спосабы скарачэння слоў значна пашыраюцца. Булыка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Перадо́льшы ’старэйшы паводле ўзросту’ (Нас.), рус. смал. передольшый ’тс’. Да перад‑ і суф. ‑ольшы, параўн. таксама трок. селядо́ршы ’сярэдні’ < серадо́льшы ’тс’, магчыма, пад уплывам большы; несумненна элемент ‑ш‑ — суфікс параўнальнай ступені (Карскі 2-3, 41–42).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
барыто́н, ‑а, м.
1. Мужчынскі голас, сярэдні паміж басам і тэнарам. Сярод прысутных выдзяляўся густы барытон Кротава. Прокша. // Спявак з такім голасам. Над возерам разлягалася чароўная песня: спяваў гучны барытон. Ваданосаў.
2. Духавы або струнны музычны інструмент баса-барытоннага дыяпазону і тэмбру.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
астра́кум
(ад гр. ostrakon = чарапок)
сярэдні слой ракавіны малюскаў, які складаецца з крышталікаў вапны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дэйтацэрэ́брум
(ад гр. deuteros = другі + лац. cerebrum = мозг)
сярэдні ўчастак галаўнога мозгу ў членістаногіх.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
маркі́з
(фр. marquis)
дваранскі тытул, сярэдні паміж графам і герцагам, у краінах Зах. Еўропы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)