лігату́ра, -ы, ж. (спец.).
1. Прымесь медзі ці волава да золата, серабра для надання ім большай цвёрдасці.
2. Дапаможны сплаў, які дабаўляецца ў метал у плавільнай печы.
3. Нітка, якой перавязваюць крывяносныя сасуды пры аперацыі.
4. Знак, які састаўлены з элементаў двух (ці больш) пісьмовых знакаў, напр., Æ.
|| прым. лігату́рны, -ая, -ае.
Лігатурнае золата.
Л. шоўк.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
spław, ~u
м. сплаў;
spław drzewa — лесасплаў;
spław kajakowy — вандроўка на байдарках
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Мельхіёр ’сплаў медзі, цынку, жалеза з марганцам або з нікелем’ (ТСБМ). Запазычана праз рус. ці польск. мову з ням. Melchior, якое з’яўляецца скажоным франц. maillechort, утвораным ад прозвішчаў вынаходнікаў Maillot і Chorier (XIX ст.) (Ин. сл., 1988; SWO, 464).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ВАГ
(Váh),
рака ў Славакіі, левы прыток Дуная. Даўж. 433 км, пл. бас. 19,6 тыс. км². Пачынаецца ў Татрах, цячэ па сярэднягор’ях, потым па Сярэднедунайскай раўніне. Летнія паводкі. Сярэдні расход вады 152 м³/с. Сплаў драўніны. Суднаходства на 355 км. Каскад ГЭС. На Вагу — гарады Ружамберак, Жыліна, Трэнчын.
т. 3, с. 427
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
stop, ~u
I м.
сплаў
II
1. стоп; стой;
2. кропка (у тэлеграмах)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
кальцы́на
(ад лац. calx, -lcis = вапна)
сплаў волава з свінцом.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
алюме́ль
[ад алюм(іній) + (нік)ель]
сплаў алюмінію, нікелю, крэмнію, марганцу і кобальту; выкарыстоўваецца ў піраметрыі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
мегапі́р
(ад мега- + гр. руг = агонь)
гарачаўстойлівы сплаў на аснове жалеза.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АВІЯ́ЛЬ,
авіяцыйны алюміній, сплаў на аснове алюмінію. Мае ў сабе (у %) 0,45—0,9 магнію, 0,5—1,2 крэмнію, 0,2—0,6 медзі, 0,15—0,35 марганцу ці хрому. Высокапластычны, каразійнаўстойлівы, здавальняючай мех. трываласці (павышаецца гартаваннем і штучным старэннем), добра паліруецца. Ідзе на выраб складаных па форме прасаваных і штампаваных дэталяў (лопасцяў вінтоў верталётаў, элементаў буд. канструкцый і інш.).
т. 1, с. 64
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
сенда́ст
(англ. sendust)
магнітна-мяккі высокапранікальны сплаў жалеза з крэмніем і алюмініем.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)