Са́мка ’асобіна жаночага полу’. Рус. са́мка ’тс’, укр. са́мка ’від дзіцячай хваробы’. Да сам з суф. ‑к‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кала́ж, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. У выяўленчым мастацтве: наклейванне на якую-н. аснову матэрыялаў рознай фактуры і колеру; сам твор, выкананы такім чынам.

2. Прыём эклектычнага спалучэння разнародных элементаў (па форме, змесце, якасці і пад.), а таксама выраб, створаны з выкарыстаннем такога прыёму.

|| прым. кала́жны, -ая, -ае.

К. стыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

шпу́ля, -і, мн. -і, шпуль, ж.

1. Тое, што і шпулька (у 1 і 2 знач.).

2. Насадка з драўніны ці кардону, якая надзяваецца на верацяно для намотвання на яе пражы.

3. Стрыжань для намотвання дроту, кабелю і пад., а таксама наматаны сам дрот, кабель і пад. (спец.).

Ш. кабелю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

думпка́р

(англ. dump-car)

вагон, які сам разгружаецца, маючы для гэтага спецыяльнае пнеўматычнае прыстасаванне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

самазапа́льны, ‑ая, ‑ае.

Які сам запальваецца, загараецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Самапла́ў ’самалёт’ (Буз.). Наватвор 30‑х гадоў ад сам (гл.) і плаваць (гл.), першапачаткова, відаць, адносілася да парахода.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Само́та ’адзінота, паходжанне ў адзіноцтве’, само́тны. Лічачы па націску, з польск. samota, samotny ’тс’, якія да sam (гл. сам).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

unattended

[,ʌnəˈtendɪd]

adj.

1) без суправаджэ́ньня, адзі́н, сам

2) пакі́нуты без дагля́ду

unattended wound — неперавя́заная ра́на

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

адрэгулява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.

Рэгулюючы машыну, механізм, прывесці ў неабходны для работы стан. Майстар сам спусціў і прыправіў форму, сам адрэгуляваў накладку, сам зрабіў заліўку і змазку машыны. Брыль. Люда злуецца: «Няўжо вы не можаце самі адрэгуляваць [сеялку] — падцягнуць сашнікі да штангі?» Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

луза́н, ‑а, м.

Разм. Арэх, які сам вылушчыўся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)