сазва́ць, ззаву́, ззаве́ш, ззаве́; ззавём, ззавяце́, ззаву́ць; сазва́ў, -ва́ла; ззаві́; сазва́ны; зак.

1. каго (што). Паклікаць, сабраць у адно месца ўсіх, многіх.

С. гасцей.

2. каго-што. Сабраўшы ўдзельнікаў сходу, канферэнцыі і пад., арганізаваць, пачаць дзейнасць па вырашэнні якіх-н. пытанняў.

С. кансіліум.

С. нараду.

|| незак. ззыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

наабіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

1. Абіраючы, сабраць у нейкай колькасці. Наабіраць кош яблык.

2. Нааблупліваць, наабрэзваць у нейкай колькасці. [Маці] ужо наабірала бульбы, перамыла яе і перакладвае дровы ў печы. Кудравец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазго́ртваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Згарнуць усё, многае. Пазгортваць хусткі.

2. Разм. Зрабіць скручваннем многа чаго‑н. Пазгортваць папяросы.

3. Зграбаючы, сабраць у адно месца ўсё, многае. Пазгортваць збожжа ў кучу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дабра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бяры́; -бра́ны; зак., каго-што і каго-чаго.

1. Сабраць дадаткова, да поўнай меры.

Д. ягад у кош.

2. Выбіраючы, знайсці патрэбнае.

Д. крэсла да гарнітура.

Д. матэрыі на сукенку.

3. Завяршыць набор чаго-н. (кнігі, артыкула і пад.).

Д. кнігу.

|| незак. дабіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

абабра́ць, абабяру́, абабярэ́ш, абабярэ́; абабяро́м, абабераце́, абабяру́ць; абабяры́; абабра́ны; зак.

1. што. Зняць, сабраць плады з чаго-н.

А. агрэст з куста.

2. каго-што. Абакрасці, забраць усё, што ёсць.

Суседа абабралі да ніткі.

3. што. Зняць лушпінне з чаго-н.

А. бульбіну.

|| незак. абабіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абабіра́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

скі́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак.

1. Упасці з чаго-н.

Мячык скінуўся з ложка.

2. Сабраць грошы на якую-н. справу; скласціся.

С. на падручнік.

3. Пра карты: згуляць (разм.).

С. у карты.

|| незак. скіда́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і скі́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. скіда́нне, -я, н. і скі́дванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ураджа́й, -ю, мн. -і, -яў, м.

1. Колькасць збожжа, пладоў, раслін, якая ўрадзілася, вырасла.

Сабраць у.

Добры ў. садавіны.

2. Вялікая колькасць збожжа, пладоў, раслін, якая ўрадзілася.

Калі добра ўзарэш, то і ў. збярэш (прыказка). На дзяўчат у. (перан.: вельмі многа; жарт.).

|| прым. ураджа́йны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Ураджайныя гатункі пшаніцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

намо́ршчыць, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак., што.

Сабраць у складкі, маршчыны скуру на твары. Зазыба пацёр левай далоняй кончык шырокага носа, наморшчыў няголены твар. Чыгрынаў. Раптам вусаты дзядзька наморшчыў лоб, глянуў кудысьці за вазы. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Ка́пачка ’кропелька’ (Бяльк.), капычку ’крышку’ (Яўс.), кипачкі сабраць ’быць вельмі падобным’ (Гарэц., Янк. БП). Укр. рус. кипочка ’капелька’. Усх.-слав. утварэнне, якое тэрытарыяльна проціпастаўляецца зах.- і паўд.-слав. карчма (Трубачоў, Эт. сл., 9, 150). Лднак параўн. κάηκα ’капля’ (Ян., Бяльк.), да капаць (гл.).

◎ Капа́чка, кыпачка ’жанчына, якая працуе на ўборцы бульбы’ (Яўс., Сцяшк.); ’матыка’ (браг., Шатал.). Да капач (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

назвалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

1. Цягнучы, зняць з чаго‑н. або адкуль‑н. у вялікай колькасці. Назвалакаць мяшкоў з воза.

2. Сабраць, сцягнуць у адно месца вялікую колькасць чаго‑н. Назвалакаць кучу галля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)