масі́ў, -сі́ву, мн. -сі́вы, -сі́ваў, м.

1. Горнае ўзвышша аднароднай геалагічнай будовы.

Горныя масівы.

2. Вялікая прастора, аднародная па якіх-н. прыметах.

Лясныя масівы.

|| прым. масі́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хао́с, -у, м.

1. У старажытнагрэчаскай міфалогіі: бязмерная прастора, стыхія, што існавала да ўзнікнення свету, зямлі і жыцця на ёй.

2. перан. Беспарадак, неразбярыха; блытаніна.

У пакоі х.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падда́шша, ‑а, н.

Прастора паміж столлю і дахам. // Жылое памяшканне, якое знаходзіцца пад дахам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шыр ж. разм. (прастора) Wéite f -; Áusdehnung f -; wéite Fläche

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Lúftraum

m -(e)s паве́траная прасто́ра

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Manövriergelände

[-'vrr-]

n -s, - вайск. аператыўная прасто́ра

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

пусты́ня, -і, мн. -і, -ты́нь, ж.

Вялікая прастора з беднай расліннасцю ці ўвогуле без яе.

Бязлюдная п.

Лядовая п.

|| прым. пусты́нны, -ая, -ае.

Пустынная зона (зона пустыні). П. востраў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

cosmos

[ˈkɑ:zməs]

n.

сусьве́т, ко́смас -у m., прасто́ра f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

надзе́м’е, ‑я, н.

Прастора, якая знаходзіцца над зямлёю. У прасторах надзем’я замільгалі вольныя птушкі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мё́ртвы, -ая, -ае.

1. Той, які памёр; нежывы.

М. чалавек.

Хаваць мёртвага (наз.).

2. перан. Пазбаўлены жыццёвасці; апусцелы.

М. твар.

Мёртвая вуліца.

○

Мёртвая зона (спец.) — прастора вакол радыёстанцыі, у якой назіраецца паслабленне або адсутнасць прыёму радыёсігналаў.

Мёртвая прастора — прастора, якая не прастрэльваецца франтавым агнём.

Мёртвы пункт — стан звёнаў механізма, калі яны знаходзяцца ў імгненнай раўнавазе.

Мёртвы сезон — перыяд застою ў прамысловасці, гандлі.

Мёртвы штыль — поўная адсутнасць ветру.

Мёртвы якар — нерухомы якар, які пастаянна ляжыць на дне і служыць для ўстаноўкі плывучых маякоў, бочак, прыпынку суднаў.

◊

Ляжаць мёртвым грузам — быць без выкарыстання, зусім непатрэбным.

Мёртвая хватка — здольнасць упарта, неадступна дабівацца свайго.

Піць мёртвую (разм.) — піць запоем.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)