warlike

[ˈwɔrlaɪk]

adj.

1) гато́вы да вайны́, баяздо́льны, боегато́вы

2) ваяўні́чы

warlike tribes — ваяўні́чыя плямёны

a warlike speech — ваяўні́чая прамо́ва, прамо́ва з пагро́замі вайны́

3) вае́нны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

абвінава́ўчы nklage-;

абвінава́ўч акт nklageakt m -(e)s, -e;

абвінава́ўчая прамо́ва nklagerede f-, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

імправізава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад імправізаваць.

2. у знач. прым. Складзены адразу, без папярэдняй падрыхтоўкі. Імправізаваная прамова. Імправізаваная эпіграма.

3. перан.; у знач. прым. Зроблены наспех, без папярэдніх прыгатаванняў. Імправізаваная трыбуна. Імправізаваныя насілкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ара́цыя

(лац. oratio)

празаічны жанр у літаратуры Беларусі 17 — 18 ст.; своеасаблівы тэатралізаваны паказ-прамова ў школьным тэатры.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

invigorate [ɪnˈvɪgəreɪt] v.

1. умацо́ўваць; прыдава́ць сіл або́ эне́ргіі

2. натхня́ць;

His speech invigorated the audience. Яго прамова натхніла слухачоў.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

inaugural

[ɪˈnɔgjərəl]

adj.

уступны́, інаўгурацы́йны

inaugural address — прамо́ва пры ўступле́ньні на паса́ду

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

unprepared

[,ʌmprɪˈperd]

adj.

1) непадрыхтава́ны

an unprepared speech — непадрыхтава́ная прамо́ва

2) негато́вы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

АРА́ТАРСКАЯ ПРО́ЗА,

помнікі красамоўства, а таксама літаратурныя творы, напісаныя ў прамоўніцкім стылі. Найб. росквіту дасягнула ў Грэцыі (5—4 ст. да н. э.) і Рыме (1 ст. да н. э.), дзе выпрацавана тэорыя аратарскага мастацтва — рыторыка. Узоры класічнага красамоўства — прамовы Цыцэрона, буйнейшага тэарэтыка і практыка аратарскай прозы. У перыяд сярэднявечча мела пераважна царкоўна-рэліг. характар. Эпоха Адраджэння садзейнічала развіццю свецкай аратарскай прозы. На Беларусі першыя выдатныя прадстаўнікі царк. красамоўства Іларыён і Кірыла Тураўскі. Жанравую сувязь з аратарскай прозай мае «Слова пра паход Ігараў». У 16—17 ст. у перыяд рэліг. палемікі бытавалі «слова», прамова, казанне, пропаведзь. Развіццю аратарскай прозы садзейнічалі і арацыі. Выдатным прамоўцам быў грамадска-паліт. дзеяч і дыпламат Л.Сапега (прамова на Варшаўскім сейме 1588). Сярод прадстаўнікоў бел. царк. красамоўства вылучаліся Л.Карповіч, М.Сматрыцкі і Сімяон Полацкі. У 17—18 ст. на Беларусі з’явіліся гумарыстычна-парадыйныя і сатыр. творы, складзеныя ў прамоўніцкім стылі («Прамова Мялешкі», «Прамова русіна», Жыровіцкія арацыі і інш.). У стылі прамоў напісаны публіцыст. маналогі, «словы» да чытачоў К.Каліноўскага ў газ. «Мужыцкая праўда». У аратарскай прозе 20 ст. пакінуў след сваімі палкімі прамовамі ў польскім сейме Б.Тарашкевіч, які выступаў у абарону нац. і сац. правоў працоўных Зах. Беларусі. Цесна звязаныя з надзённымі праблемамі грамадскага жыцця творы аратарскай прозы — каштоўная крыніца ведаў пра культ. і гіст. мінулае краіны.

В.А.Чамярыцкі.

т. 1, с. 454

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

gemäßigt

a памярко́ўны, стры́маны

ine ~e Rde — стры́маная прамо́ва

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ава́цыя, ‑і, ж.

Калектыўнае выказванне працяглымі воплескамі, радаснымі воклічамі (звычайна на тэатральных пастаноўках, мітынгах) адабрэння чаго‑н., захаплення чым‑н. Гучнай авацыяй і крыкам «ура» пакрылася прамова камандзіра. Каваль. Грыміць авацыя у зале — Нібы прыбой магутны б’е. Гілевіч.

[Лац. ovatio — радасць, весялосць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)