раздзе́ць, ‑дзену, ‑дзенеш, ‑дзене; зак., каго-што.
1. Зняць з каго‑н. адзенне. Мы раздзелі малога, урач агледзеў яго, аслухаў. Кулакоўскі. // Распрануць.
2. Разм. Аграбіць, зняўшы з каго‑н. адзенне. Ды сама [Хадора] амаль не ў споднім, Твар збялеў, што ў меле: — Ах, мой Савачка, мой родны, А мяне ж раздзелі! Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сапсава́цца verdérben* vi (s), verdórben sein;
мой гадзі́ннік сапсава́ўся méine Uhr ist kapútt;
хло́пчык зусі́м сапсава́ўся der Júnge ist ganz verdórben
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
◎ Ператраваць (?), параўн. іншую рэканструкцыю і іншае тлумачэнне: пірэтраваць, магчыма, ’вандраваць, валачыцца, падарожнічаць’ у песні: А мой міленькі трэніруе. Ой, нігды ў дому не пануе. Ой, ранюсенька од ’ежджае. Да перад сьветам прыяжджае (Федар. 7, Дад., 237). Да травіць, труць ’паіць атрутай’, перан. ’псаваць нервы, здзекавацца’, менш верагодна з польск. penetrować ’шнарыць, шукаць, абследаваць’ з наступнай менай семантыкі (?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
візаві́,
1. прысл. Твар у твар, адзін на адзін.
2. нескл., м. і ж. Той, хто знаходзіцца насупраць. Мой візаві.
[Фр. vis-à-vis.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дуры́ла, ‑ы, м.
Разм. лаянк. Дурань, дурніца. «Бадай жа ты прапаў, мой мілы! Не знаць бы век цябе, дурылы!» Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
касаўё, ‑я, н.
Абл. Кассё. А мой мілы ўсё сцеле, Косіць росныя травы. У руках яго дужых Касаўё прапацела. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́лісь, прысл.
Разм. Калісьці, некалі ў мінулым. І вось на месцы тым стаю, Дзе колісь быў мой ціхі дом. Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
валакні́сты, ‑ая, ‑ае.
Які складаецца з валокнаў; з валокнамі. Валакністыя расліны. Валакністыя матэрыялы. □ Ой, лянок, лянок мой чысты, Валакністы, залацісты. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзяву́ха, ‑і, ДМ ‑вусе, ж.
Разм. Пра непаўналетнюю, але рослую мажную дзяўчыну. — Параспешчвала іх маці: такія, пане мой, дзявухі! Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мудраге́ль, ‑я, м.
Разм. Той, хто мудрагеліць, хітруе. — О, бач, мой сынок, мудрагель які стаў! Задачу нялёгкую ты мне задаў... Чарнушэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)