2) хітру́н -а́m., шэ́льма -ы m. & f., дурасьлі́вец -ўца m.
3) адзіне́ц -ца m.
rogue elephant — слон-адзіне́ц
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
humbug
[ˈhʌmbʌg]1.
n.
1) ашука́нства n., лу́хта f.
2) ашука́нец -ца m., махля́р -а́m.; самахва́л -а m.; пустаме́ля -і m. & f.
3) удава́ньне n., хвальба́f.
2.
v.t.
ашу́кваць, падма́нліва зво́дзіць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Віхла́1 ’аб чалавеку рухавым, энергічным, у якога хутка ідзе работа’ (Бір. Дзярж., З нар. сл.). Да віхаць ’хістацца’, віхляць’, завіхацца ’спяшаць, намагацца рабіць што-небудзь’. Параўн. польск.wichlacz ’махляр, падманшчык’; ’рухавы чалавек’.
Віхла2 ’лаза, вярба, Salix L.’ карэліц., свісл. (Весці АН БССР, 1969, 4, 124). Ад віхаць, віхацца ’качацца, хістацца, як, напрыклад, польск.wikło, wikła ад wikłać ’віхаць’. Далей яно звязана з віць (Брукнер, 613). Націск на канчатку ў назвах дрэў (асіна́, альшына́, характэрны для гэтых гаворак (Арашонкава і інш., Весці АН БССР, 1969, 4, 124).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
cheat
[tʃi:t]1.
v.
ашу́кваць, абду́рваць
to cheat out of five dollars — абдуры́ць на пяць даля́раў
2.
n.
1) махля́р -а́m., ашука́нец -ца m.; круце́ль -яля́m., круце́лька f.
2) махля́рства, ашука́нства, круце́льства n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Schelm
m -(e)s, -e разм. шэ́льма, махля́р
kléiner ~ — дураслі́вец, гарэ́за
j-n zum ~ máchen — ашальмава́ць каго́-н.
◊ den ~ im Nácken sítzen háben — быць вядо́мым жартаўніко́м [гарэ́зай]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ліхама́нка ’хваравіты стан з гарачкай і дрыготкай’, ’малярыя, трасца’, ’гарачкавая дзейнасць’ (Гарэц., Касп., ТСБМ, Растарг.; паўд.-усх., КЭС), укр.харк.лихома́нка, рус.лихома́нка ’тс’, ’ліхадзейка’, ’хлус’, ’благі чалавек’, ’пракуда’. Бел. слова прымыкае да рус. моўнага арэалу, у якім гэта лексема з’яўляецца табуістычнай назвай ад лихоманка ’круцелька, ашуканка’, лихома́нить ’прыносіць зло, бяду’, рус.лихоман, кур. ’д’ябал’, усх. ’махляр’, паўн.-дзв. ’вар’ят’, ст.-рус.лихоманъ ’тс’, укр.палес.лихо́ма ’бяда, цяжкае становішча’, лихоманка ’ліхаманка’, польск.lichman ’мот’. Прасл.lixomanъ (Трубачоў, Эт. сл., 15, 93). Да lixo > лі́ха і maniti > мані́ць (гл.) (Зяленін, Табу, 2, 77; Фасмер, 2, 505).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абармо́т ’махляр, прайдзісвет, чалавек, пазбаўлены даверу’ (Шат., КЭС, КТС), ’неахайны чалавек’ (Яўс.), абермот ’нязграбны чалавек’ (Кліх), рус.обормот ’абадранец’. Магчыма, да абора‑мот ’той, хто матае аборы (вяроўкі, якімі прымацоўваюцца лапці)’, спачатку зняважлівая назва вясковых жыхароў («лапцюжнікаў»). Для падобных назваў параўн. семантыку польск.gbur ’грубіян’ < ст.-польск.gbur ’селянін’ і словаўтварэнне ўкр.ціповʼяз, грічкосій і г. д. Іншую версію гл. у Трубачова, ВЯ, 1961, 5, 134 (< барматаць). Неверагодна ў Гэлтана, ZfslPh, 23, 326–327 (< ням.Ober і рус.мот). Яшчэ больш праблематычная версія аб венгерскім паходжанні гэтага слова. Гл. Пагарэлаў, RÉS, 30, 102–103. Супраць апошняга Гэлтан, там жа, 325–326 з падрабязнай аргументацыяй.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жу́лік ’дробны злодзей’ (ТСБМ), жульма́н ’тс’ (Сл. паўн.-зах.). Рус.жу́лик ’тс’, дыял. ’птушка з пароды кулікоў’, ’маленькі хлябок’, кастр. ’ножык’, уладз. ’чорнарабочы’, польск.žulik ’злодзей’, чэш.žulik ’махляр, шэльма’, балг.жульо ’дробны чалавек’ (< жуля ’церці’, БЕР, 1, 558). Даль (1, 547) звязваў жулить ’прысвойваць’ з жи́лить (параўн. бел.жыліць) ’тс’, жилиться ’быць скупым’. Гэта падтрымлівае Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 298. Праабражэнскі (1, 237), адзначыўшы жуль ’ножык’ і арг. афен. жулить ’рэзаць’ згадвае, што «некоторые производят от шулер». Фасмер (2, 65) дадае арг.рус.жулик ’вучань злачынца’ і ’ножык’, нерашуча параўноўвае з серб.-харв.жуљити ’драць скуру’, балг.жуля ’драпаць, церці, здзіраць’, славен.žúliti ’церці, жаваць’. Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лотр ’лайдак, гультай’, ’круцель, п’яніца, ашуканец, марнатравец’ (Нас., Яруш., ТСБМ; гом., Мат. Гом.), лотра, лу͡отра ’гуляка, гультай, лодар, п’яніца’ (Гарэц., Мал., Бяльк., ТСБМ). Ст.-бел.лотръ ’злачынец, бандыт, разбойнік’, ’махляр, ашуканец’, якое Карскі (Труды, 312) і Кюнэ (74) выводзяць з польск.łotr ’тс’; Булыка (Запазыч., 191) — са ст.-польск.łotr (апошняе з чэш.lotr < с.-в.-ням.loter або з lotterbube ’нягоднік, мярзотнік’); Жураўскі (Бел. мова, 61), Чартко (Пыт. мовазн., 122) крыніцай для ст.-бел.лотръ лічаць с.-в.-ням.loter. Паняцце амаральнасці, распусты, заключанае ў гэтай лексеме, дало падставу Булахаву (Бел. мова, 54–55) звязаць яе з біблейскім імем Лотр. Аб гэтым гл. і ў Панюціч (Лексіка нар. гав., 103). Больш падрабязна гл. Слаўскі, 5, 221–222.