lot1 [lɒt] n.

1. infml (of) мно́ства;

a lot/lots of people/money мно́ства людзе́й/шмат гро́шай

2. the (whole) lot усё;

That’s the lot! Вось і ўсё!

3. жэ́рабя; до́ля, лёс

4. лот (на аўкцыёне)

5. уча́стак (зямлі);

a parking lot стая́нка аўтамашы́н

draw lots цягну́ць жэ́рабя;

throw in one’s lot with smb. падзяля́ць лёс з кім-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

бато́г, батага, м.; мн. батагі, ‑оў.

Уст. Палка, якая даўней прымянялася для цялеснай кары. Лёс аднолькава нас адзначаў, Але Муж — не той, хто не знаў батагоў, А той, хто пад імі маўчаў. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падтрапі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да падтропікаў; субтрапічны. Была вайна, і лёс мяне закінуў З прыільменскіх балот туды, дзе ўсё цвіце, У тую падтрапічную краіну, Дзе на пяску згарае нават цень. Панчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Vrsehung

I

f - рэл. найвышэ́йшая сі́ла, лёс, наканава́нне

II

f -, -en забеспячэ́нне, нарыхто́ўка

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

фарту́на

(лац. fortuna, ад Fortuna = імя багіні шчасця, лёсу, удачы ў старажытнарымскай міфалогіі)

лёс, удача, шчаслівы выпадак (напр. кола фартуны).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

провиде́ние ср., рел. вышэ́йшая (бо́ская) во́ля, вышэ́йшая (бо́ская) сі́ла; (предопределение) наканава́нне, -ння ср.; наканава́насць, -ці ж.; (судьба) лёс, род. лёсу м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

выраша́ць, вы́рашыць

1. (прыняць рашэнне) beschleßen* vt, entschiden* vt; inen Beschlss fssen; schlüssig wrden;

2. (пытанне і г. д) lösen vt; schlchten vt (спрэчку); berinigen vt, behben* vt (устараніць);

выраша́ць ця́жкую зада́чу ine hrte Nuss kncken;

выраша́ць чый-н лёс j-s Schcksal besegeln;

выраша́ць лёс чаго über etw. (A) entschiden*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

эпіло́г

(гр. epilogos)

1) заключная частка літаратурнага твора, у якой коратка паведамляецца пра далейшы лёс герояў;

2) заключная сцэна ў оперы;

3) перан. канец, развязка чаго-н.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бу́дучы, -ая, -ае.

1. Такі, які адбудзецца ўслед за цяперашнім.

Б. год.

2. Такі, які будзе потым, у далейшым.

Будучыя ўрачы.

3. у знач. наз. бу́дучае, -ага, н. Час, які ідзе ўслед за цяперашнім.

Заглянуць у б.

4. у знач. наз. бу́дучае, -ага, н. Лёс, доля.

Б. планеты.

Будучы час — катэгорыя дзеяслова, якая характарызуе дзеянне ў часе, што наступіць пасля гаворкі аб ім.

У будучым — пазней, у далейшым.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Тала́н1 ’удача, шанцаванне; лёс, доля; шчасце’ (Нар. Гом., Ян., ПСл, Пятк. 2), ’талент’ (Касп.), ’разумнік, шчасліўчык’ (Яўс.), тала́н, тала́нь ’удача, шчасце’ (Мат. Гом., Растарг.), тала́н, тала́нтлёс, шчасце, удача’ (ТС), тала́нь ’дараванне, шчасце, доля’ (Байк. і Некр.), ’лёс’ (чач., Жыв. НС), ’талент; шчасце, доля’ (Нас., Бяльк.), ’шанцаванне’ (Юрч.), тала́ня ’ўдача’ (Касп.; б.-каш., ЛА, 3). Сюды ж тала́ніць ’удавацца, мець удачу’ (Нас., Касп.), ’шанцаваць, шчасціць’ (Некр. і Байк., Юрч. Вытв., ТС, Мат. Гом.; светлаг., б.-каш., ЛА, 3), тала́нлівы ’удачлівы’ (Нар. Гом.), ’шчаслівы; таленавіты, адораны’ (Нас.), тала́нны ’здольны’ (Жд. 3). Укр. тала́н ’доля, жыццёвы шлях’, рус. дыял. талан ’шчасце, удача; прыбытак, знаходка’. З цюркскіх моў, дзе тур. talan ’грабеж; здабыча’, кірг. талан ’шчасце’, якія паходзяць ад цюрк. tala ’рабаваць, нішчыць’ (ЕСУМ, 5, 507; Фасмер, 4, 14; Анікін, 529). Дапускаецца змяшэнне народнага тала́н, тала́нь з рус. талант, гл. талент.

Тала́н2 ’участак, няпэўная мера плошчы’ (карэліц., З нар. сл.). Няясна.

Тала́н3 ’званок, які чапляецца на шыю карове’ (докш., Сл. ПЗБ). Хутчэй за ўсё, гукапераймальнага (імітатыўнага) паходжання, параўн. укр. дыял. тала́нтати ’боўтацца, хістацца’.

Тала́н4 ’тоўсты, мажны’ ў параўнанні: сыты, як талан (Шат., Стан.). Магчыма, да талан1 (гл.) са значэннем ’удача’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)