замігаце́ць сов.

1. замелька́ть;

за во́кнамі ~це́лі слупы́ — за о́кнами замелька́ли столбы́;

2. засверка́ть, замига́ть, замерца́ть;

~це́лі зо́ркі на не́бе — замига́ли (замерца́ли) звёзды на не́бе

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

пераме́нны переме́нный;

~ннае надво́р’е — переме́нная пого́да;

○ п. капіта́л — переме́нный капита́л;

п. ток. — физ. переме́нный ток;

~нная велічыня́ — астр. переме́нная величина́;

~нныя зо́ркі — астр. переме́нные звёзды

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

telescopic [ˌtelɪˈskɒpɪk] adj.

1. тэлескапі́чны;

a telescopic sight тэлескапі́чны прыцэ́л;

a telescopic rifle стрэ́льба з апты́чным прыцэ́лам

2. ба́чны праз тэлеско́п;

telescopic stars зо́ркі, не ба́чныя няўзбро́еным во́кам

3. высо́ўны, складны́;

telescopic tumblers складны́я шкля́нкі;

a telescopic umbrella складны́ парасо́н

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

пу́дзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; незак.

1. Пужацца; баяцца, палохацца (звычайна пра жывёлу). На чорным аксамітавым небе трапяталі зоркі, у густым гушчары енчылі сычы, і ад іх крыку коні пудзіліся і стрыглі вушамі. Хомчанка. Бацька нёс на плячах мех мукі, а маці вяла карову, якая пудзілася папялішча. Гурскі.

2. Зал. да пудзіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сярпо́к, ‑пка, м.

Памянш.-ласк. да серп. [Сільчанка:] — Не ўсё ж лета, Ніна, мы будзем .. сядзець. Трэба будзе ўзяцца і за касу і за сярпок. Мележ. На дварэ сцямнела. Сярпок месяца заблішчаў на небе, весела заміргалі зоркі. Чарнышэвіч.

•••

Сярпкі Гіпакрата — крывалінейная фігура, абмежаваная дугамі дзвюх акружнасцей, апісаных на трох баках прамавугольнага трохвугольніка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пацьмяне́ць сов.

1. поме́ркнуть;

зо́ркі ~не́лі — звёзды поме́ркли;

2. потускне́ть;

срэ́бра ~не́ла — серебро́ потускне́ло;

3. перен. поме́ркнуть, потускне́ть;

сла́ва не ~не́ла — сла́ва не поме́ркла (не потускне́ла)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

спадаро́жнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, які знаходзіцца ў дарозе разам з кім-н.

Мой с. — вясёлы чалавек.

2. перан. Тое, што спадарожнічае чаму-н., з’яўляецца разам з чым-н.

Сырое надвор’е — с. прастудных захворванняў.

3. Нябеснае цела, якое рухаецца вакол планеты, зоркі.

С.

Зямлі — Месяц.

4. Касмічны апарат, які запускаецца ў касмічную прастору з дапамогай ракетных установак.

Запусціць с.

|| ж. спадаро́жніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 1 знач.).

|| прым. спадаро́жнікавы, -ая, -ае (да 4 знач.; спец.) і спадаро́жніцкі, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

*Трапасні́, трэпысні́ ’лахманы’ (іван., Жыв. сл.; Сл. Брэс.). Відаць, звязана з трэпасце́ць ’мільгацець, ззяць (пра зоркі)’ (пруж., бяроз., ЛА, 2), на аснове якога выводзіцца больш агульнае значэнне ’матляцца, брындаць’, параўн. роднаснае трапятаць, гл. Экспрэсіўная суфіксацыя дзеяслова, магчыма, пад уплывам субстратных балтыйскіх форм, параўн. літ. žybsė́ti, blyksė́ti ’мільгацець, пабліскваць’. Сюды ж трэ́псы ’махры ў хустцы’ (кобр., ЛА, 4), ад якой магло ўтварыцца трэпысні́ па тыпу за́барсні ’вушкі ў лапцях, у якія прасоўваецца абора’. Гл. наступнае слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зірка́сты, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. З вострым зрокам; зоркі. Што з таго, што дзед Мікалай — такі зіркасты і дасціпны — заўважыў... Пагаманілі і толькі. Якімовіч.

2. З вялікімі вачамі; вірлавокі. А вочы чаго варты: зіркастыя, стальныя, бязлітасныя.. Дзіва што шчупакі без жалю знішчаюць не толькі іншую рыбу, але і сваіх родных дзетак! Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усе́яць сов.

1. (покрыть множеством чего-л.; заполнить кем-л.) усе́ять;

зо́ркі ўсе́ялі не́ба — звёзды усе́яли не́бо;

2. засе́ять, обсемени́ть;

у. уве́сь уча́стак — засе́ять (обсемени́ть) весь уча́сток

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)