Такі, які замяняе на некаторы час каго‑н. на працы, дзяжурстве, вахце і пад. Падзменны рабочы./узнач.наз.падзме́нны, ‑ага, м.Падзменныя зараз адпачываюць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жаве́ль (ТСБМ). З рус.жаве́ль, дзе зафіксавана з 1863 г., франц.javel, javelle з 1824 г. < eau de Javelle ’вада Жавеля’ паводле назвы мясціны пад Парыжам (зараз частка Парыжа), дзе фабрыкуецца з канца XVIII ст. гэта вада. Укр.жаве́ль, як і бел., Шанскі, 1, Ж, 272; Блох-Вартбург, 345.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
жы́лле, ‑я, н., зб.
Разм. Жылы (гл. жыла ў 1, 2 знач.). Крывёю паліліся не толькі шчокі, а і вушы, лысіна, шыя, на якой зараз жа павыпіналася жыллё.Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
(up)on the spot
а) тут жа, на ме́сцы
б) адра́зу, за́раз жа
в) Sl. у кло́паце, у цяжкі́м стано́вішчы
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Нады́сь ’нядаўна, на днях’ (Нас., Бяльк., Сцяшк. Сл.), ’цяпер, зараз’ (Мат. Гом.), ’надоечы’ (Жд. 1, Ян.), параўн. рус.надысь ’на днях. нядаўна’, ’сягоння’, укр.надісь, надійсь ’бадай, верагодна’ (калі гэта не ад надіятися ’спадзявацца’). Узыходзіць да *onogъdy + *si або *onъdy + *si (ESSJ SG, 2, 526; Фасмер, 3, 38), гл. нагды, надоечы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вось-вось, прысл.
Зараз, яшчэ крыху і... Вось-вось пакажацца сонца над блізкім лесам.Лынькоў.Плыў човен. Ён гойдаўся на хвалях і, здавалася, вось-вось схаваецца пад імі назаўсёды.Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гама́к, ‑а, м.
Падвясны ложак з сеткі або парусіны для сну і адпачынку на свежым паветры. [Віктар Сяргеевіч] толькі што вярнуўся з раёна і зараз, лежачы ў гамаку, .. чытаў свежыя газеты.Якімовіч.
[Фр. hamac.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тое, што і збавенне. Мы зараз чуем выбухі глухія, Прыходзіць светлага збаўлення час.Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канво́йнік, ‑а, м.
Разм. Тое, што і канваір. З малапрыкметнай бакавушкі зараз жа паказаліся салдаты-канвойнікі, а ў іх строгім атачэнні — Уладзік і Тургай, якога Лабановіч толькі цяпер пабачыў.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нецярплі́васць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан нецярплівага. Сядзелец, па прозвішчу Кляп, выказваў усе адзнакі нецярплівасці.Колас.[Сімон] разумеў, што зараз будзе цікавая размова, і яго аж дрыжыкі бралі ад нецярплівасці.Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)