żyzny

żyzn|y

урадлівы;

~a gleba — урадлівая глеба

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

няпло́дны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не прыносіць, дае мала пладоў. Няплодная вішня. Няплодная глеба.

2. Які не можа даць патомства. Аношка з жонкаю няплодны — Не павялося на дзяцей. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарназём, ‑у, м.

Урадлівая, багатая перагноем глеба ў стэпавых і лесастэпавых раёнах, якая вызначаецца цёмным колерам. Тлустыя скібы вільготнага чарназёму круціліся пад плугамі і клаліся адна на адну. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эдэ́мскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да эдэму. І сніў Адам: Камета ўстала ў небе Барвяным страшным зракам — і тады Крывёю пачала сачыцца глеба І згінулі эдэмскія сады. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гу́мус

(лац. humus = зямля, глеба)

састаўная частка глебы, якая ўтварылася з рэшткаў жывёльных і раслінных арганізмаў, перагной.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эдафі́чны

(ад гр. edaphos = глеба);

э-ыя фактары — глебавыя ўмовы, якія ўплываюць на жыццё і пашырэнне жывёл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Су́песак ’зямля с прымессю пяску’ (ТСБМ), су́пясак ’тс’ (Некр. і Байк.), су́песок ’тс’ (ТС), супесо́к ’пустая неўрадлівая глеба сівога колеру’ (ПСл). Параўн. укр. су́пісок ’пясчаная глеба’, рус. су́песь ’тс’, славен. sopések ’вапністая гліна’, на базе якіх узнаўляецца прасл. *sǫpěsъkъ/*sъpěsь (Борысь, Prefiks., 126; Куртка, Диал. структура., 193), гл. су- і пясок.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

некрану́ты

1. únberührt; heil, únbeschädigt;

некрану́тая гле́ба Néuland n -(e)s;

2. (нявінны, цнатлівы) únberührt; júngfräulich

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

абагаці́цца, ‑гачуся, ‑гацішся, ‑гаціцца; зак.

1. Стаць багатым, разбагацець.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць багацейшым на якое‑н. рэчыва (пра глебу, руду, мінералы і пад.). Глеба абагацілася азотам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

глі́ністы, ‑ая, ‑ае.

1. Які складаецца з гліны, мае ў сабе прымесь гліны. Гліністая глеба. Гліністы раствор. Гліністае дно сажалкі.

2. Колерам падобны на гліну. Сустракаюцца гусі з жоўтым, гліністым апярэннем.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)