мы́каться прост. гарава́ць; (скитаться) блука́ць, бадзя́цца;
мы́каться по све́ту блука́ць па све́це;
мы́каться по чужи́м лю́дям гарава́ць (блука́ць) па чужы́х людзя́х.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
◎ Пляскіта́цца ’хадзіць па мокрай падлозе’ (дзятл., Сцяшк. Сл.). Да пляската (гл.) з распадабненнем ‑о‑ > магчыма, пад уплывам рус. скитаться ’бадзяцца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плёнтаць ’блытаць’ (беласт., Сл. ПЗБ; Сцяц.; Сцяшк. Сл.; Скарбы), ’хадзіць памаленьку, трохі рухацца’ (Скарбы), плеццю ’валацуга’ (Скарбы), плёитагща ’блытацца’ (ваўк., Сцяшк. Сл.: Скарбы), ’бадзяцца’, ’гаварыць абы-што’, плёнтацца ’бадзяцца’ (Сцяшк. Сл.). З польск. plątać (się) ’блытацца’, ’збівацца’, ’круціцца’, ’заплятацца’, ’блытаць’, ’ісці няпэўным крокам’, ’ускладняць’, якое з прасл. Splątali — дзеяслова шматразовага дзеяння ад прасл. *plęsti > польск. pięść (się)/pleść < прасл. *plesii (Варбат, Этимология–1983, 36–37).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
валэ́ндацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм.
1. Доўга важдацца з кім‑, чым‑н. [Юстын:] — Ну, сам падумай: толькі і ведай, што цягай з крыніцы ваду, ды з харчамі валэндайся. Стаховіч.
2. Хадзіць, пераходзіць з месца на месца без асаблівай патрэбы, прычыны; бадзяцца, валачыцца. [Антось:] — Запрагай, і каб мне.. тут ніхто лішні не валэндаўся. Бажко. Адны [людзі] працуюць, другія валэндаюцца па вуліцы без работы. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
правалэ́ндацца разм
1. (з чым-н пэўны час) etwas lángsam tun*;
2. (некаторы час бадзяцца) (éine Zéitlang) herúmtreiben*, (herúm)schléndern vi, búmmeln vi
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
rove2 [rəʊv] v. fml
1. вандрава́ць; бадзя́цца, блука́ць;
He roved in every land. Ён усюды пабываў.
2. блука́ць (пра вочы, думкі);
His eyes roved over the pictures. Яго позірк блукаў па карцінах.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Тро́йдаць ‘хадзіць (ад хаты да хаты), бадзяцца’ (Ян.). Відаць, імітатыўнага (гукапераймальнага) паходжання, параўн. трайдоліць (гл.), бліжэйшыя адпаведнікі: чэш. trajdati ‘бадзяцца, блукаць, вандраваць, валацужнічаць’, trajda ‘валацужная жанчына’, ‘распусніца’, ‘кумка’, ‘балбатушка, лапатушка’, паўд.-чэш. tráda ‘тс’, якія Махэк₂ (648–649) выводзіць з tragat se ‘ледзь ісці, валачыцца’, мар.-славац. tragat sa ‘ісці з намаганнем’, роднаснымі якім ён называе лац. trahere ‘цягнуць, валачыць’; узводзіцца да прасл. *tragati, у чэшскім слове ‑g‑ (замест ‑h‑) з-за экспрэсіўнасці слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лэйдацца ’забаўляцца, бегаць’ (Сцяшк. Сл.). Відавочна, звязана па паходжанню з лайда́к, лайдава́ць, а дыфтангізацыя абумоўлена балт. формамі накшталт лат. liedoks ’распуснік’ або літ. láidyti ’хутка бегаць’, ’бадзяцца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
tile1 [taɪl] n. чарапі́ца, дахо́ўка; плі́тка; ка́фля;
a tiled roof чарапі́чны дах
♦
go out on the tiles slang гуля́ць, ве́сці разгу́льны лад жыцця́;
spend a night onthe tiles бадзя́цца ўсю ноч напралёт
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Блука́ць. Рус. блука́ть, укр. блука́ти, польск. błąkać się, чэш. blúkat (se) і г. д. Славянскае новаўтварэнне да blǫditi (гл. блудзі́ць). Адносіны blǫditi: blǫkati такія ж, як, напр., у польск. brudzić: brukać ’пэцкаць’. Іншая версія: дэкампазіцыя з слав. *ob‑lǫkati (да *lǫk‑ ’дуга, крывізна’). Параўноўваюць таксама з лат. blañkstît ’пайсці ўбок’, blañkstîtiês ’бадзяцца, бяздзельнічаць’. Фасмер, 1, 178; Бернекер, 62; Буга, РФВ, 70, 101; Слаўскі, 1, 36; Рудніцкі, 150; Махэк₂, 58. Параўн. яшчэ блука́цца ’блукаць, бадзяцца’ (Бяльк., Нас., Касп.), блукня́цца (Нас.), блакуня́цца (Касп.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)