Хорсі (Horsey) Джэрам (? — пасля 1626), англійскі падарожнік. З 1573 агентангл. гандлёвай Маскоўскай кампаніі. У 1581—91 выконваў важныя дыпламат. даручэнні англ. і рас. ўрадаў. Пасля вяртання на радзіму ў 1622 арыштаваны за апазіцыйныя выступленні супраць урада караля Якава І. Аўтар некалькіх прац пра Расію часоў Івана IV Грознага і Фёдара Іванавіча. Пры апісанні сваіх падарожжаў праз Літву і Беларусь змясціў звесткі пра сустрэчу з кн. Радзівіламі, заняцце Іванам IV Полацка ў 1563 і інш.
Тв.:
Рус.пер. — Записки о России, XVI — начало XVII в. М., 1990.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
дэтэкты́́ў
(англ. detective, ад лац. detectio = раскрыццё)
1) агент вышукной паліцыі, які вядзе расследаванне крымінальных спраў;
2) літаратурны твор або кінафільм, у якім расказваецца аб прыгодах сышчыкаў.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
spy
[spaɪ]1.
n., pl. spies
1) шпіён -а m.
2) шпег -а m., шпік -а́m.; та́йны аге́нт
2.
v.i.
1) сачы́ць, назіра́ць, разьве́дваць
2) шпегава́ць; шпіёніць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
factor
[ˈfæktər]
n.
1) элемэ́нт -у m., істо́тныя абста́віны, фа́ктар -у m.
2) Math. мно́жнік -а m.
3) аге́нт -а m., камісіянэ́р -а m.; пасярэ́днік -а m. (у гандлёвых зьдзе́лках)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ГІ́ЛГУД
(Gielgud) Джон Артур (н. 14.4.1904, Лондан),
англійскі акцёр і рэжысёр. Тэатр. адукацыю атрымаў у Каралеўскай акадэміі драм. мастацтва. З 1921 у т-рах «Олд Вік», Шэкспіраўскім мемарыяльным і інш. Асабліва вядомы па шэкспіраўскім рэпертуары (таксама і як рэжысёр): Гамлет, Кароль Лір, Рычард III, Юлій Цэзар (аднайм. п’есы; дзве апошнія ролі і ў кіно), Бенядзікт («Многа шуму з нічога») і інш. Значнымі ў яго творчасці былі ролі ў п’есах А.Чэхава, Г.Грына, Э.Олбі і інш. Інсцэніраваў «Злачынства і пакаранне» Ф.Дастаеўскага (1946, выканаў ролю Раскольнікава). З 1932 у кіно: «Сакрэтны агент», «Забойства ва Усходнім экспрэсе», «Дырыжор», «Гандзі», «На паляванні» і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
разве́дчык, ‑а, м.
1. Той, хто пасланы ў разведку (у 1 знач.), які ўваходзіць у склад разведкі (у 3 знач.). У час гітлераўскай акупацыі егер Мацута быў правадніком і разведчыкам у партызанскім атрадзе.В. Вольскі.Разведчыкі даносілі з усіх бакоў адно: абарона на поўдні і поўначы прарвана.Брыль.// Самалёт або судна, якія вядуць назіранне за праціўнікам.
2.Агент разведкі (у 4 знач.). Як і трэба было чакаць, факір аказаўся разведчыкам адной з вялікіх дзяржаў.Мікуліч.
3. Спецыяліст па разведцы нетраў, па пошуках карысных выкапняў. Разведчыкі выявілі багатыя нафтавыя паклады.//перан. Пра першаадкрывальніка, заснавальніка чаго‑н. Разведчыкі космасу. □ Мы — першыя ў свеце Разведчыкі будучыні, Наватары, багаборцы, Шчасця людскога Нястомныя творцы.Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
страхавы́ Versícherungs-;
страхавы́ по́ліс Versícherungspolice [-s] f -, Versícheшngsschein m -(e)s, -e;
страхавы́аге́нт Versícherungsagent m -, -en;
страхава́я ўзнагаро́да Versícherungssumme f -, -n;
страхавы́ плаце́ж Versícherungsbeitrag m -(e)s, -träge, Versícherungsprämi¦e f -, -n;
страхавы́ ўзнос Versícherungsbeitrag m -(e)s, -beiträge;
страхава́я кампенса́цыя Entschädigungsbeitrag m; (ánerkannte) Schádenssumme f -, -n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
secret
[ˈsi:krət]1.
adj.
1) патае́мны, сакрэ́тны
а) a secret marriage — патае́мнае жані́мства
б) a secret society — та́йнае тава́рыства
в) a secret agent — сакрэ́тны аге́нт(выве́дкі)
2) схава́ны, замаскава́ны; скры́ты
a secret passage — схава́ны прахо́д
a secret place — глуха́я мясьці́на
2.
n.
таямні́ца f., сакрэ́т -у m.
•
- in secret
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
та́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які з’яўляецца тайнай для каго‑н., які скрываецца ад іншых, вядомы нямногім. Першая тайная сустрэча з бацькам парушыла спакой, стрэмкай увайшла ў сэрца.Карпаў.Адна ў цябе сяброўка І друг табе адзін — халодная вінтоўка, Надзейны карабін. Вазьмі яго і дбайна, Як будзе цішыня, Схавай у месцы тайным Да заўтрашняга дня.Глебка.// Які дзейнічае скрыта, замаскіравана. Тайны вораг. □ Прайдзіся ж ты, сціплая песня, па мужных слядах Смалячкова, Па снайперскіх тайных засадах, па плошчах і шумных палях.Броўка.// Які скрываецца ў душы, не паведамляецца нікому. Дзесяцігодку я закончыў з тайнай надзеяй вучыцца на кінаакцёра.Асіпенка.Кожнаю вясенняю парой Я выходжу з тайнаю надзеяй На шляхі і на прасторы ніў.Танк.// Такі, узнікненне, паходжанне якога незразумела, неўсвядомлена. Тайнае прадчуванне.
2. Загадкавы, таямнічы. Тайнае знікненне дакументаў. □ Я зразумеў увесь тайны сэнс .. слоў, кінутых ім [Усцінычам] ноччу, у лесе, у засадзе.Лынькоў.
3. Звязаны з сакрэтнасцю. Тайны дагавор.// Прызначаны для вядзення сакрэтных спраў, сакрэтны. Тайная паліцыя. Тайны агент.
•••
Тайнае галасаваннегл. галасаванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГЕПАТЫ́Т ІНФЕКЦЫ́ЙНЫ,
Боткіна хвароба, вострая інфекц. хвароба чалавека з пераважным пашкоджаннем печані. Узбуджальнікі гепатыту інфекцыйнага — РНК-змяшчальныя вірусы A, C, E, D (дэльта-агент, які складаецца з антыгену і малекулы РНК) і ДНК-змяшчальны вірус B (часціца Дэйна). Адрозніваюць гепатыт інфекцыйны — A і E, якім характэрны фекальна-аральны механізм перадачы (харч. прадукты, вада, быт. кантакты), і парэнтэральныя (сываратачныя) гепатыт інфекцыйны — B, C і D, што перадаюцца пры пераліваннях крыві ці сывараткі. Крыніца інфекцыі — хворыя на гепатыт і вірусаносьбіты.
У арганізме чалавека вірусы пранікаюць ў лімфатычныя вузлы, потым у кроў з наступнай генералізацыяй інфекцыі (першасная вірусемія) і інтэнсіўным размнажэннем іх у печані («гепатагенная фаза»). З печані вірусы трапляюць у кроў, што значна павялічвае аб’ёмы вірусеміі (другасная стадыя) і абумоўлівае хвалепадобнае цячэнне, абвастрэнні і рэцыдывы хваробы. Інкубацыйны перыяд пры гепатыце інфекцыйным — 20—45, пры парэнтэральным — 60—160 сутак. У пераджаўтушны перыяд (1—2 тыдні) пры гепатыце інфекцыйным назіраецца страта апетыту, ірвота, адчуванне цяжару ў падмышачнай вобласці, пры парэнтэральным — болі ў суставах і мышцах. Іншы раз гепатыт інфекцыйны пачынаецца з жаўтухі, якая напачатку ахоплівае склеры, паднябенне, потым скуру. Прыкметы хваробы: павялічаная печань, магчымы сверб скуры, парушэнне сну, галаўныя болі, мача цёмная, кал ахалічны. Жаўтушны перыяд цягнецца 2—4 тыдні. Лячэнне: спец. рэжым і харчаванне, вітаміны, кіслародатэрапія і інш.