кагадзе́, прысл.

Абл. Толькі што, нядаўна. На ілбе ў .. [Дубіка] з боку чырванеў яшчэ кагадзе загоены шрам. Скрыган. Калі разліюцца паводкі, Бярозы па грудзі ў вадзе, Глядзіш — і, здаецца, лябёдкі Сышлі на ваду кагадзе. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

касце́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да касцёла, належыць яму. Касцельныя званы. Касцельная вежа. Касцельны служка. □ Кажуць, што даўней гэта быў касцельны дом. Ён памятае яшчэ ўніятаў на Беларусі, царызм, кароткачасовую ўладу немцаў. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

назна́чыцца, ‑чыцца; зак.

Абазначыцца, стаць прыкметным, яўным. У белым халаце Міхаіл Пятровіч выглядаў стройным і па-ваеннаму падцягнутым. Толькі яшчэ больш, пасівелі ў яго скроні ды назначыліся маршчыны ля вачэй і рота. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напаску́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак.

Разм.

1. Нагадзіць (пра птушак, жывёлу). Сабака напаскудзіў.

2. перан. Нарабіць паскудства, нашкодзіць. [Лясніцкі:] — Ад нас .. [здраднік] не схаваецца нідзе. А каб ён яшчэ не напаскудзіў, трэба быць больш пільнымі. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напра́ўду, прысл.

Разм. На самой справе, сапраўды. [Анежка] так любіла бацьку, што яшчэ не верыла, каб ён напраўду выгнаў яе з хаты. Броўка. — Ха-ха-ха, — зноў зарагатаў граф. — Мне напраўду падабаецца гэты дзікун. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нары́ў, ‑рыва, м.

Гнойная пухліна на якой‑н. тканцы арганізма. Гнойны нарыў. Нарыў у горле. □ Нашы яшчэ спяць, толькі я ляжу, .. прыслухоўваючыся, як наспявае мой нарыў на руцэ, як ён пячэ і патузвае. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насур’ёз, прысл.

Разм. Сур’ёзна, не жартам. Дарафей Песенька няўцямліва зірнуў на аднаго са старэйшых калгаснікаў «Перамогі», не ведаючы яшчэ добра — жартуе ён ці гаворыць насур’ёз. Паслядовіч. // Грунтоўна, па-дзелавому. [Галілей:] — Людзі ўсё робяць насур’ёз. Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недапі́ты, ‑ая, ‑ае.

Выпіты не поўнасцю, не да канца. У шклянцы на стале асталася недапітая гарбата. Гартны. Іван Трафімавіч закаркаваў недапітую бутэльку. — Схавай, Андрэеўна, — сказаў ён Марылі. — Хай яшчэ на другі раз застанецца. Дайліда.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паадто́птваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Адтаптаць усё, многае або што‑н. усім, многім. — Ведаеце што? — загаварыў Алеська. — Пойдзем да майго таткі.. Каня дасць павадзіць. — Разумненькі, — надзьмуўся Коля. — Яшчэ конь ногі паадтоптвае. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазаляца́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Заляцацца да каго‑н. на працягу нейкага часу. Ніколі ў Жарнавіка не нараджалася думка пазаляцацца да.. [Сашы]. Пестрак. [Зянон:] — Маладая прыгожая бабка. Да такой бабкі яшчэ і пазаляцацца не грэх. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)