◎ Пе́рве ’раней, спачатку’ (Бяльк.; Сл. ПЗБ). З первей (< ст.-бел. первее, первѣи) — формы параўнальнай ступені н. р. прыметніка *рыуь — *pьrvęje (Карскі 2-3, 71), або прыслоўе на ‑ё‑ ад таго ж прыметніка, якія ўзніклі, паводле Карскага (2–3, 76), пад польскім або ўкраінскім уплывам. Да Сцервы (гл.). Параўн. таксама польск. pienviej ’раней’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
hináuf=
аддз. дзеясл. прыстаўка указвае:
1) на рух уверх у напрамку ад таго, хто гаворыць: hináufgehen* падыма́цца
2) на павышэнне, павелічэнне: hináufsteigen* падыма́цца, узыхо́дзіць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
hináus=
аддз. дзеясл. прыстаўка, указвае:
1) на рух вонкі ў напрамку ад таго, хто гаворыць: hináusgehen* выхо́дзіць
2) на аддаленне, рух удалечыню: hináusfahren* выязджа́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
according
[əˈkɔrdɪŋ]
adv.
1) паво́дле чаго́; зго́дна з чым
according to the law — зго́дна з зако́нам
according to this book — паво́дле гэ́тае кні́гі
2) зале́жна, як; нако́лькі; адпаве́дна да
according as we have the courage — зале́жна ад таго́, нако́лькі ў нас адва́гі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
such2 [sʌtʃ] pron.
1. такі́;
Such was the result. Такі быў вынік.
2. той, такі́, така́я, тако́е, такі́я;
all such такі́я лю́дзі;
and such infml i да таго́ падо́бнае
♦
such as it is такі́ ўжо, які́ ёсць;
Treat to the cake, such as it is. Частуйся пірагом такім, які ёсць.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
здань, ‑і, ж.
Вобраз нябожчыка, які ўзнікае ва ўяўленні містычна настроеных або псіхічна хворых людзей; прывід. // Створаны ва ўяўленні вобраз таго, чаго ў сапраўднасці няма. Чароўная здань расплылася, мары спалохана зніклі, асталася горкая ява праўды. Скрыган. Цвярозыя думкі перамешваліся з абрыўкамі ўспамінаў, сапраўднае, перажытае чаргавалася з нейкімі зданямі, страшэннымі пачварамі. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заправі́ла, ‑ы, м.
Неадабр. Пра таго, хто іграе кіруючую ролю дзе‑н., верхаводзіць кім‑, чым‑н. П. Пестрак паказаў у рамане, што не кучка капіталістычных заправіл, а народ з’яўляецца той рэальнай сілай, якая творыць гісторыю. Хромчанка. Андрэя Драчуна і яшчэ самых галоўныя заправіл вёскі забралі на вайну ў першую мабілізацыю. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гумані́зм, ‑у, м.
1. Светапогляд, прасякнуты любоўю да чалавека, клопатамі аб дабрабыце людзей і развіцці ў іх высокіх маральных якасцей. Сацыялістычны гуманізм.
2. Прагрэсіўны рух грамадскай думкі эпохі Адраджэння, які ахапіў філасофію, літаратуру, мастацтва таго часу і быў накіраваны супроць феадальнай ідэалогіі, рэлігійнага дагматызму і які абвясціў прынцып свабоднага развіцця асобы.
[Ад лац. hymanus — чалавечны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ма́лец, мальца, м.
Разм. Падлетак, юнак; хлопец. Увесь іх выпуск — сто сорак мальцаў і дзяўчат — усе большыя за Міхася. Брыль. Выедзе пан Дастаеўскі да Варшавы, або ў госці да суседзяў, або на ловы ў пушчу, — палячка толькі таго і чакае. Гукне мальца да сябе і просіць, каб ён іграў. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мяккаце́лы, ‑ая, ‑ае.
1. З мяккім целам, вялымі мускуламі.
2. перан. Які лёгка паддаецца чужому ўплыву; бязвольны, бесхарактарны. Ганскі адчуваў некаторую палёгку ад таго, што з яго спалі абавязкі члена сельсавета, якія яго, нерашучага і мяккацелага, заўсёды трохі прыгняталі. Крапіва.
3. у знач. наз. мяккаце́лыя, ‑ых. Тое, што і малюскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)