Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзядзі́нец
1. Двор сялянскай сядзібы; пляцоўка перад домам; пляцоўка каля ганку; стары вялікі двор (БРС).
2. Месца вакол царквы, дзе ёсць могілкі, у якіх пахаваны сваякі парафіян (Нас.).
3. Месца ў царкоўным бабінцы, дзе стаялі дзяды-жабракі (БРС).
4. Вялікае падвор'е ў выглядзе лужка з дарожкамі і кветнікамі перад галоўным домам у былых панскіх сядзібах (Віц.Нік. 1895).
5. Панскі двор (Стол.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
accountable
[əˈkaʊntəbəl]
adj.
1) адка́зны (пе́рад кім за што)
Each person is accountable for his own work — Ко́жны чалаве́к адка́зны за сваю́ пра́цу
He is accountable to his superior — Ён адка́зны пе́рад сваі́м нача́льствам
2) вытлумача́льны
His bad temper is easily accountable: he has had a toothache all day — Яго́ны благі́ настро́й лёгка вы́тлумачыць: уве́сь дзень яму́ бале́ў зуб
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
*Маладажэня, молодожэня ’хлопец ці дзяўчына перад вяселлем’ (ТС). Відавочна, з польск.młodożeństwo ’тс’, młodożeniec ’малады’. На Палессі пашыраны назвы малады і маладая ’шлюбная пара ў час вяселля’. Параўн., аднак, серб.-харв.младо́жења ’жаніх’, ’малады (у час вяселля)’. Магчыма, гэта палескі архаізм.
Мярэжыцца, мерэжыцца ’здавацца ў сне’ (ТС). Рус.мережить ’мігцець’, чэш.mřežit se ’мігцець перад вачыма’. Да прасл.merg‑, роднаснай да літ.mirgė́ti ’мігцець, міргаюць’, лат.mirgt ’зіхцець, бліскаць’, marga ’бляск, ззянне’, літ.márgas ’стракаты’ (Фасмер, 2, 601–602; Махэк₂, 382).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ёсць ’форма дзеяслова быць’ (ТСБМ). Спарадычна ё, ёсь. Ёсць адзіная форма ў 3‑й ас., дзе перад асабовым канчаткам адбыўся пераход (нерэгулярны) е > о з папярэдняй мяккасцю (Карскі, 2, 260). Спробу тлумачэння гэтай формы гл. у Копечнага (Slavia, 31, 2, 262).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паўста́цьсов.
1. (поднять восстание) восста́ть; (на защиту) встать подня́ться;