штотыднёвая прыватная газета даведачна-інфарм. характару. Выдавалася з 1(13).5.1899 да 28.10(10.11). 1900 у Мсціславе на рус. мове баронам П. фон Пільхаў. Друкавала шматлікія аб’явы аб пошуках працы, продажы земляробчых прылад, насеннага матэрыялу, паведамляла пра рыначныя цэны і інш. Узнімала эканам. пытанні, праблемы класавай няроўнасці, прыводзіла асобныя факты барацьбы сялян за зямлю, асвятляла культ.жыццё Мсціслава. Выйшла 78 нумароў. Спыніла выданне з-за матэрыяльных цяжкасцяў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БУЖА́Н Хведар Сілавіч
(1896—?),
бел. пісьменнік. Скончыў Бел. лесатэхн. ін-т (1932, Гомель). У 1907—15 рабочы тартака. Працаваў таксама аб’ездчыкам, лесніком, ляснічым у Буда-Кашалёўскім і Парыцкім р-нах, нам. дырэктара Уздзенскага леспрамгаса. У Вял. Айч. вайну ў Новасібірскай вобл. Пасля вайны жыў у Чарнаўцах на Украіне. Першыя допісы апубл. ў 1921 у газ. «Беларуская вёска». Друкаваў вершы, апавяданні. Аповесць «Леснікі» (1932) пра жыццё леснікоў і лесарубаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГРАМА́ДСКІ ПАРА́ДАК,
сістэма грамадскіх адносін, якая рэгулюецца маральнымі і прававымі нормамі, мае на мэце гарантаванне грамадскай бяспекі і спакою, абароны гонару і годнасці грамадзян і нармальных умоў для дзейнасці дзярж. і грамадскіх арг-цый. Складваецца ў працэсе свядомага і добраахвотнага выканання грамадзянамі правіл паводзін, устаноўленых законам і маральнымі нормамі. Выкананне гэтых правіл забяспечвае зладжанае і ўстойлівае супольнае жыццё людзей. Парушэнні грамадскага парадку цягнуць за сабой адпаведную адказнасць: маральную, адм., крымінальную.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
КУРЫЛЁВА Святлана Леанідаўна
(н. 25.4.1928, г. Жытомір, Украіна),
бел. пісьменніца. Скончыла Харкаўскі ун-т (1950). Настаўнічала ў г. Камянец Брэсцкай вобл. (1950—82). Друкуецца з 1952. Піша на рус. мове. Аўтар зб-каў апавяданняў «Жаўрукі на вуліцы» (1965), «І нялёгка і няпроста» (1975), зб. нарысаў «Формула поспеху» (1979), аповесцей «Дні старшыні» (1980), «Дабрыня» (1983) і інш. пра жыццё вёскі, унутр. свет вяскоўцаў, іх імкненні.
суме́снае навуча́нне Ko¦edukatión f -, ko¦edukatíver [-vər] Únterricht;
суме́снае жыццё geméinsames Lében;
суме́сныя намага́нні veréinte Bemühungen;
суме́сная вытво́рчасць Geméinschaftsproduktion f -, Kóproduktion f -;
суме́снае прадпрые́мства gemeinsamer Betrieb, Gemeinschaftsunternehmen n -s, -, Jointventure [Joint Venture] [ʤɔĭnt´vɛnʧər] n -s, -s, Pártnerschaftsunternehmen n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Tréiben
n -s паво́дзіны; учы́нкі; дзе́янні
das Lében und ~ — разм.жыццё-быццё
sein Tun und ~ — усе́ яго́ паво́дзіны [учы́нкі]
das sónntägliche ~ in den Stráßen — свято́чнае ажыўле́нне на ву́ліцах
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
кончыцьсов.
1.в разн. знач. ко́нчить, око́нчить, зако́нчить;
к. рабо́ту — ко́нчить (око́нчить, зако́нчить) рабо́ту;
к. е́сці — ко́нчить есть;
к. шко́лу — ко́нчить (око́нчить, зако́нчить) шко́лу;
2.разг. (умертвить) прико́нчить;
◊ дрэ́нна к. — пло́хо ко́нчить;
к. жыццё — ко́нчить жизнь (век)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
навучы́цьсов.
1. научи́ть, обучи́ть;
н. чыта́ць — научи́ть чита́ть;
н. рамяству́ — научи́ть (обучи́ть) ремеслу́;
2. (подговорить) научи́ть, подучи́ть;
3. (дать совет) вразуми́ть, надоу́мить;
4. (обогатить опытом, знаниями и т.п.) научи́ть;
жыццё яго́ мно́гаму ~чы́ла — жизнь его́ мно́гому научи́ла
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спірыты́зм
(фр. spiritisme, ад лац. spiritus = душа, дух)
містычная вера ў замагільнае жыццё душ памерлых і ў магчымасць зносін з імі, а таксама ўяўныя зносіны з душамі памерлых пры дапамозе розных прыёмаў (вярчэння сталоў, сподачкаў і г. д.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Корм ’ежа жывёлы’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах., Бяльк., Сцяшк., Сержп. Пр., Яруш.). Укр.корм, рус.корм ’тс’, ст.-слав.кръма, балг.кърма, серб.-харв.кр́ма, славен.kŕma ’тс’, польск.karm, чэш.krm, славац.krm, в.-луж.korm, н.-луж.kjarm ’тс’. Прасл.kъrmъ першапачаткова ’тлустая ежа’, як аб гэтым можна меркаваць паводле ст.-слав.кръмль ’раскошнае жыццё, раскоша’ і такіх адпаведнікаў, як прасл.skormъ (ст.-рус.скоромъ ’тлушч’, польск.skrom ’тс’ і інш.). Тады kъrmъ і skoromъ суадносяцца як аблаўтныя ступені і.-е.(s)korm‑/(s)kr̥m‑ (гл. Мартынаў, Этимология–1968, 17; Вештарт, Лекс. Палесся, 141). Спроба суаднесці прасл.kъrmъ з літ.šérti ’карміць’ (Сольмсен KZ, 35, 483; Бэццанбергер BB, 17, 222) не пераконвае, бо пры гэтым дапускаецца чаргаванне гутуральных і m‑суфіксацыя для славянскага назоўніка. Параўн. Петлева, Этимология–1974, 16–19. Іншыя этымалогіі неверагодныя.