Verbum

Вёсла ’вязка, нізка’ (КТС). Да вясло́ (гл.). Націск на вё‑ абумоўлены, відаць, наяўнасцю аманіміі з наступным знешнім распадабненнем слоў у слуцкіх гаворках (сустракаецца ў пісьменніцы А. Васілевіч).

Віжар ₁ ’яма ад выгаралага торфу і травы’ (палес., Яшк.). Да вы́жар, вы́жары (гл.).

Віжар ₂ ’сузор’е з 7 зорак’ (бых., Мат., АС), відаць, скарочанае вісажар (гл.).

Гада́нне (= гаданіна, гл.) ’людскія размовы, балбатня, пагалоска’ (Нас.). Сюды ж, відаць, адносіцца і гада́нне ’пагалоска, чутка’ (Касп.). Запазычанне з польск. gadanie ’тс’ (ад gadać ’гаварыць, размаўляць, балбатаць’).

Атруда (у выразе «атруда ўзяла») ’цяжкая хвароба’ (Панюціч, дыс.). Да кораня труд (гл. трудзіць); утворана, відаць, як бязафіксны назоўнік ад дзеяслова *отрудити (параўн. ст.-рус. отрудоватити ’захварэць’).

Бружэліна ’бружмель, сухадрэўка, Lonicera Xylosteum’ (КЭС). Адна з шматлікіх назваў бружмелі (гл.). Паколькі, магчыма, назва брызгліны пераносілася на бружмель, то бружэліна, відаць, кантамінацыя слоў бружме́ль і брызглі́на.

Агры́бяць ’вельмі пастарэць’ (Шат.). Відаць, калька з польск. zgrzybieć ’тс’. Апошняе да grzybieć ’зморшчыцца як грыб’, grzyb ’грыб’. Параўн. ірл. gerbach ’складка, маршчына’ (Петарсан, Vergl. Wortst., 12).

Адле́глы, адлегласць, ст.-бел. отлеглый ’адлеглы’ (1624) (Нас. гіст.), отлеглость ’адлегласць’ (1584) (Нас. гіст.) < польск. odległy, odległość, дзе, відаць, калька з ням. abliegend ’адлеглы’ (Мартынаў, SlW, 68).

Прасцёл ’выжатае месца (гароху і да т. п.)’ (петрык., Шатал.). Да прасцілаць, прасцяліць (гл. пра- і слаць, сцяліць); відаць, ’вольнае месца, на якое можна што-небудзь рассцілаць’.

◎ Прэ́каль ’паркаль’, прэкалёвый ’зроблены з паркалю, паркалёвы’ (Бяльк.). Да паркаль (гл.); відаць, з пераасэнсаваннем пачатку зыходнай формы паркаль (< польск. perkal) як прыстаўкі прэ‑ (атаясамленай з польск. prze‑).

◎ Пуко́ўка ’рагоз’ (беласт., Сл. ПЗБ). Гл. пухоўка ’рагоз’; замена X на к, відаць, пад балтыйскім уплывам; аднак не выключана і паходжанне ад пук ’кветаноснае сцябло, стаўбур’ (гл.).