юрыспрудэ́нцыя, ‑і, ж.
Сукупнасць навук аб праве; правазнаўства. Алеся гэта ўзлавала, бо па пытаннях дзяржавы і права палемізаваў не спецыяліст ад юрыспрудэнцыі, а звычайная настаўніца. Скрыган. // Практычная дзейнасць юрыста.
[Лац. jurisprudentia.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сталя́р ‘спецыяліст па тонкай апрацоўцы драўніны’ (ТСБМ, Ласт., Касп., Байк. і Некр., Сцяшк., Сл. ПЗБ), сто́ляр ‘тс’ (Байк. і Некр., Бяльк., Сцяшк.), ст.-бел. столяръ ‘тс’; сюды ж сталя́рскі, сталя́рства (ТСБМ, Шат.). Укр. сто́ляр, рус. столя́р, разм. сто́ляр. З польск. stolarz ‘тс’, якое ўтворана ад stół ‘стол’ і калькуе ням. Tischler ‘тс’ ад ням. Tisch ‘стол’; гл. Фасмер, 3, 766 з літ-рай; Брукнер, 517. Карскі (1, 414) непасрэдным запазычаннем з польскай лічыць формы з націскам на першым складзе.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трэ́нер ‘спецыяліст, які кіруе трэніроўкай’ (ТСБМ). Праз польскую ці рускую мову з англ. trainer ‘трэнер, інструктар, дрэсіроўшчык’. Аналагічна: трэ́нінг ‘трэніроўка’ (ТСБМ), трэнава́нне ‘тс’ (Некр. і Байк.), трэнава́ць ‘праводзіць трэніроўкі’ (Некр. і Байк.) і трэнірава́ць ‘навучаючы каго-небудзь, праводзіць сістэматычныя практыкаванні па чым-небудзь’ (ТСБМ), ‘тармазіць (плыт)’ (шальч., Сл. ПЗБ); параўн. да апошняга англ. train ‘шэраг, ланцуг, гуж’, ‘чарада’. Сюды ж трэніроўка ‘навучанне маладога сабакі да палявання’ (Сцяшк.). Гл. Брукнер, 576; ЕСУМ, 5, 629; Арол, 4, 98.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
марфало́гія, -і, ж. (спец.).
1. Навука аб форме і будове арганізмаў.
М. чалавека.
М. жывёл.
М. раслін.
М. глебы.
2. Раздзел граматыкі, які вывучае часціны мовы, іх катэгорыі і формы слоў.
Спецыяліст па марфалогіі.
Апісанне марфалогіі беларускай мовы.
|| прым. марфалагі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
наво́дчык, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Баец, які наводзіць гармату, кулямёт на цэль.
2. Спецыяліст, які займаецца наводкай чаго-н.
Н. мастоў.
3. Саўдзельнік зладзейскай шайкі, які высочвае і наводзіць на месца, дзе можна красці (разм.).
|| ж. наво́дчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дыягнастава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., што (спец.).
1. Паставіць (ставіць) дыягназ.
Д. хваробу.
2. Устанавіць (устанаўліваць) тэхнічны стан машын, механізмаў.
|| наз. дыягнастава́нне, -я, н. і дыягно́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж.
Дыягнаставанне хваробы.
Тэхнічная дыягностыка.
Спецыяліст па дыягностыцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
куліна́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Спецыяліст па кулінарыі (у 1 знач.); вопытны, умелы повар.
2. Чалавек, які добра і смачна гатуе розныя стравы.
Добры к.
|| ж. куліна́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.
|| прым. куліна́рскі, -ая, -ае.
Кулінарская работа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
рулявы́, -а́я, -о́е.
1. гл. руль.
2. у знач. наз. рулявы́, -о́га, мн. -ы́я, -ы́х, м. На судне: чалавек, які кіруе рулём, а таксама спецыяліст, які рэгулюе кіраванне рулём.
Гэты чалавек — наш р. (перан.: вядзе нас наперад).
|| ж. рулява́я, -о́й, мн. -ы́я, -ы́х.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мультыпліка́тар, ‑а, м.
Спец.
1. Фотакамера з некалькімі аб’ектывамі, якая дае адначасова многа здымкаў з аднаго і таго ж прадмета, а таксама прылада для размножвання копій.
2. Спецыяліст па мультыплікацыі.
[Лат. multiplicator — памнажаючы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трэ́нер, ‑а, м.
Той, хто кіруе чыёй‑н. трэніроўкай; спартсмен, спецыяліст, які навучае якому‑н. віду спорту ці ўдасканальвае ў ім. Трэнер гімнастычнай секцыі. Трэнер футбольнай каманды. Трэнер па боксу.
[Англ. trainer.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)