БАЛАНСІ́Р

(франц. balancier каромысел, маятнік),

1) двухплечы (часам аднаплечы) рычаг, які можа выконваць хістальныя рухі вакол нерухомай восі. Прызначаны для перадачы (або ўраўнаважвання) намаганняў на далучаныя да яго цягі ў помпах, вагах, свідравальных устаноўках, рысорных падвесках лакаматываў і вагонаў.

2) Балансір, або баланс, — галоўны рэгулятар (грузік), які замяняе сабой маятнік у гадзіннікавым механізме.

т. 2, с. 239

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ЗЛІ́ТАК,

зацвярдзелая маса металу (сплаву) пэўнай формы (усечанай піраміды, прызмы, цыліндра, конуса); паўфабрыкат, прызначаны для далейшай перапрацоўкі (пракаткай, каваннем, пераплаўкай). Атрымліваюць пры крышталізацыі ва ўліўніцах, бесперапынным ліццём, электрашлакавым пераплавам, спяканнем метал. парашкоў і інш. Пры вытв-сці сталі адліваюць З. масай у некалькі дзесяткаў тон для наступнага абціскання на блюмінгах і слябінгах.

т. 7, с. 75

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВАДАСПУ́СК,

напорнае гідратэхнічнае збудаванне з вежай, у якой зроблены адтуліны для зліву вады. Размяшчаецца ў целе бетоннай плаціны, у асновах грунтавых плацін або ў берагах (тунэльны вадаспуск). Прызначаны для рэгулявання ўзроўню вады ў вадаёмах, спуску вадасховішчаў, прамывання донных наносаў, а таксама для пропуску вады ў ніжні б’еф. Забяспечваецца засаўкамі для рэгулявання расходу вады.

т. 3, с. 435

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шлю́пачны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да шлюпкі, прызначаны для яе. Шлюпачны компас. Шлюпачны кіль. // Прызначаны для вырабу, рамонту ці захоўвання шлюпак. Шлюпачныя майстэрні. // Які праводзіцца, здзяйсняецца пры дапамозе шлюпкі, шлюпак. Шлюпачныя спаборніцтвы. Шлюпачнае плаванне. Шлюпачны пераход.

2. Звязаны з плаваннем на шлюпках, з іх абслугоўваннем. Шлюпачная каманда.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мэ́тавы, ‑ая, ‑ае.

Накіраваны на дасягненне якой‑н. мэты. Мэтавае заданне. Мэтавая ўстаноўка. // Прызначаны для пэўнай мэты. Мэтавае фінансаванне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мясі́льны, ‑ая, ‑ае.

Прызначаны для размешвання, змешвання чаго‑н.; такі, дзе месяць што‑н. Мясільная лапатка. Мясільны цэх хлебазавода.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нава́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да навалу, навалкі. Навальны спосаб пагрузкі. // Які прызначаны, служыць для кавалкі. Навальны механізм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ню́хальны, ‑ая, ‑ае.

1. Які служыць для нюху (у 1 знач.). Нюхальны нерв.

2. Прызначаны для нюхання. Нюхальны тытунь.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

проціпяхо́тны, ‑ая, ‑ае.

Прызначаны для барацьбы з варожай пяхотай і для засцярогі ад яе дзеянняў. Проціпяхотныя міны. Проціпяхотныя загароды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прапісны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які прызначаны, служыць для прапіскі. Прапісны лісток.

2. Агульнавядомы, пазбаўлены арыгінальнасці. Прапісная мараль. Прапісная ісціна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)