дыяме́нт, ‑а, М ‑нце, м.
1. (часцей у паэт. мове). Алмаз, брыльянт. То не скарб дарагі над зямлёй — То праменняў блішчаць, дыяменты. Бядуля.
2. Від дробнага шрыфту.
[Фр. diamant.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заўчо́ра, прысл.
На дзень раней, чым учора; два дні таму назад. Над возерам, дзе лес кругом Стаіць, вартуючы прыгорак, Мы ўбачылі рыбацкі дом, Людзьмі пакінуты заўчора. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
незразуме́ласць, ‑і, ж.
Уласцівасць незразумелага. Незразумеласць тэксту. □ [Тварыцкі] доўга глядзеў на абрысы хмары над лесам. «А чаму Седаса біць трэба было?» Тут усё патанула ў цемень незразумеласці. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рассо́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які можна рассунуць. Рассоўныя дзверы. Рассоўны стол. □ У гэты момант .. рассунуліся рамы над маёй галавой, — у большасці там рамкі не на [завесах], а рассоўныя. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ула́сніцкі, ‑ая, ‑ае.
Уласцівы ўласніку (у 2 знач.). Уласніцкая псіхалогія. □ Пафас аповесці — у неадольнасці новага, яго перамове над уласніцкай філасофіяй, эгаістычнай мараллю. «Полымя». // Звязаны з прыватнаю ўласнасцю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хвілі́нны, ‑ая, ‑ае.
Кароткачасовы, які хутка праходзіць. Глухі стогн прарэзаў хвілінную цішыню. Лынькоў. Але .. [Максім] ужо ўзяў сябе ў рукі, і вытрымка.. узяла верх над хвіліннай слабасцю. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэлуло́ідны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да цэлулоіду; зроблены з цэлулоіду. Цэлулоідныя цацкі. Цэлулоідны мячык. □ Хлопцы селі. Лётчык насунуў над імі цэлулоідны каўпак, памахаў рукою партызанам. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарнагры́вы, ‑ая, ‑ае.
У якога чорная грыва; з чорнай грывай. Стоячы ў перадку воза, хлапчук .. круціць над галавой лейцамі і пакрыквае на кругленькага мышастага, чарнагрывага коніка. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гарбо́к
1. Выпукласць на роўным месцы, горачка, выспачка, узгорачак (Слаўг.). Тое ж гарбулёк (Нас.), горбік (Слаўг.).
2. Узгорачак над долам, магільная горка (Бел. дакастр. проза, 232). Тое ж магі́лка, магі́ла, бугарок, бузгарок (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
ВЕ́КТАРНАЕ ЗЛІЧЭ́ННЕ,
раздзел матэматыкі, у якім вывучаюцца дзеянні над вектарамі і іх уласцівасці. Яго развіццё ў 19 ст. выклікана патрэбамі механікі і фізікі. Пачалося з даследаванняў У.Гамільтана і Г.Грасмана па гіперкамплексных ліках. Падзяляецца на вектарную алгебру і вектарны аналіз.
Вектарная алгебра разглядае лінейныя дзеянні над вектарамі (складанне, адніманне вектараў, множанне вектараў на лік), а таксама скалярны здабытак, вектарны здабытак і змешаны здабытак вектараў. Сума + b⃗ вектараў і b⃗ — вектар, праведзены з пачатку да канца b⃗, калі канец і пачатак b⃗ супадаюць. Складанне вектараў мае ўласцівасці: +b⃗=b⃗+; (+b⃗)+c⃗=+(b⃗+c⃗); +0⃗=, +(-)=0⃗; дзе 0⃗ — нулявы вектар, - — вектар, процілеглы вектару (гл. Асацыятыўнасць, Камутатыўнасць). Рознасць - b⃗ вектараў і b⃗ — вектар x⃗ такі, што x⃗ + b⃗ = ; рознасць - b⃗ ёсць вектар, які злучае канец вектара b⃗ з канцом вектара , калі яны адкладзены з аднаго пункта. Здабыткам вектара на лік α наз. вектар α , модуль якога роўны | α || | і які накіраваны аднолькава з вектарам , калі α > 0, і процілеглы пры α < 0. Калі α = 0 ці = 0⃗, то α = 0⃗. Уласцівасці множання вектара на лік: α(+b⃗)=αa⃗+αb⃗; (+b⃗)α=α+b⃗α; α(βa⃗)=(αβ); 1∙=. Пры каардынатным заданні вектараў розным дзеяннем над вектарамі адпавядаюць дзеянні над іх каардынатамі. У вектарным аналізе вывучаюцца вектарныя і скалярныя функцыі аднаго ці некалькіх аргументаў і дыферэнцыяльныя аперацыі над гэтымі функцыямі (гл., напр., Градыент, Дывергенцыя).
А.А.Гусак.
т. 4, с. 63
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)