whereabouts

[ˈhwerəbaʊts]

1.

adv., conj.

дзе паблі́зу, блі́зка; дзе?

Whereabouts can I find a doctor? — Дзе тут паблі́зу мо́жна знайсьці ле́кара?

2.

n., pl.

прыблі́знае месцазнахо́джаньне n.

Do you know his whereabouts? — Ці вы ве́даеце, дзе ён знахо́дзіцца?

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

враща́ться

1. круці́цца; варо́чацца; вярце́цца;

2. перен. (бывать) быва́ць; знахо́дзіцца;

3. (вестись) ве́сціся;

пре́ния враща́лись вокру́г одного́ вопро́са спрэ́чкі вялі́ся вако́л аднаго́ пыта́ння;

4. страд. круці́цца; варо́чацца; вярце́цца; см. враща́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

вібры́раваць, ‑руе; незак.

1. Знаходзіцца ў стане вібрацыі. Устанавілі, што станок пры павышаных абаротах сапраўды вібрыраваў. Кулакоўскі. Калі круціўся прапелер, агромністы жалезны дах напружана вібрыраваў. Паслядовіч.

2. Дрыжаць, пералівацца. Голас Булая вібрыраваў на самых высокіх нотах. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

артэзія́нскі, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца ў глыбокіх ваданосных слаях пад натуральным ціскам; глыбінны. Артэзіянскія воды. // перан. Вельмі глыбокі, глыбінны. Высокая культура творчасці.. заключаецца ў.. выдатным уменні пранікаць у артэзіянскія глыбіні чалавечых сэрцаў. Адамовіч.

•••

Артэзіянскі калодзеж гл. калодзеж.

[Ад назвы фр. правінцыі Артуа (лац. Artesium).]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адпускні́к, ‑а, м.

Той, хто ідзе ў адпачынак, знаходзіцца ў водпуску. — Куды зямляк? — Ды от.. у водпуск, на пабыўку пасля шпіталю .. Адпускнік раптам як успомніў што. Ён вельмі ажывіўся, нецярпліва стаў наглядаць на дарогу, на бярозы. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падлёдны, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца пад лёдам. Падлёдная вада. // Які адбываецца, робіцца пад лёдам. Падлёдная лоўля рыбы. □ Ты ведаеш, які гэта цудоўны занятак — падлёдны лоў! — угаварваў мяне Сапуноў, складваючы ў ранец шнуры, кручкі, траўнікі, акунёвыя блёсны. Шашкоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непадула́дны, ‑ая, ‑ае.

Які не знаходзіцца пад уладай, уплывам каго‑, чаго‑н. За дваццаць пяць гадоў многае забылася, але ў памяці засталіся дэталі, непадуладныя часу. Дзенісевіч. Нават у сабе самім Міця адчувае цёмную, непадуладную свядомасці сілу. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцы́ла, ‑ы, ж.

У выразе: між Сцылай і Харыбдай — (быць, знаходзіцца, аказацца і пад.) у такім становішчы, калі небяспека ці непрыемнасць пагражае з двух бакоў (ад назвы міфалагічных пачвар, што жылі па абодвух баках вузкага марскога праліва).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сюзерэ́н, ‑а, м.

1. У сярэднія вякі ў Заходняй Еўропе — буйны феадал, які з’яўляўся гасударом у адносінах да залежных ад яго васалаў.

2. У міжнародным праве — дзяржава, у адносінах да якой іншая дзяржава знаходзіцца ў васальнай залежнасці.

[Фр. suzerain.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жыць дзеяслоў | незакончанае трыванне

  1. Быць жывым, існаваць, знаходзіцца ў працэсе жыцця.

    • Доўга ж.
    • Расліны не могуць ж. у цемнаце.
    • Ж. душа ў душу.
    • Ж. як кот з сабакам (не мірыцца).
    • Хто для людзей жыве, той не старэе (з народнай творчасці).

  2. пераноснае значэнне, чым і без дапаўнення. Быць ажыўленым, абуджаным чым-н., поўным руху.

    • Дарога дзень і ноч жыла.

  3. Пра думкі, пачуцці: быць.

    • У народзе жыве ўпэўненасць у перамозе справядлівасці.

  4. Знаходзіцца, пражываць дзе-н., сярод каго-н.

    • Ж. у Мінску.

  5. чым, з чаго і на чым. Падтрымліваць сваё існаванне чым-н., знаходзіцца ў тых або іншых умовах.

    • Ж. сваёй працай.
    • Ж. з агарода.

  6. пераноснае значэнне, кім-чым. Быць захопленым, занятым кім-, чым-н.

    • Ж. надзеяй.
    • Ж. тэатрам.
    • Ж. дзецьмі.

  7. кім і з прыслоўе Весці які-н. спосаб жыцця.

    • Ж. багата.
    • Ж. весела.
    • Ж. бабылём.

  8. Быць у якіх-н. адносінах з кім-н.

    • Ж. дружна з суседзямі.

  9. Знаходзіцца ў інтымных адносінах з кім-н. (размоўнае).

    • Ж. з чужой жонкай.
    • Няхай жыве! — пажаданне поспеху, росквіту.
    • (Сам) бог жыве (размоўнае) — пра добрыя ўмовы жыцця, працы.
    • Загадаў доўга жыць — памёр.
    • Жыць з мазаля (размоўнае) — жыць сваёй працай.
    • Жыць чужым розумам — прытрымлівацца чужой думкі, не маючы сваёй.
    • Жыць як набяжыць (прымаўка, размоўнае) — жыць так, як абставіны дыктуюць.
    • У горы жыць ды з перцам есці (прымаўка, іранічны сэнс) — пра жыццё не па кішэні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)