none​1 [nʌn] pron.

1. ніхто́, нішто́, ні адзі́н/ніво́дзін; ні адна́/ніво́дная;

next to none ама́ль нічо́га, ве́льмі ма́ла;

None of them has/have come back yet. Ні адзін з іх яшчэ не вярнуўся;

None of this concerns me. Усё гэта мяне не тычыцца;

It’s none of your business. infml Гэта не твая справа.

2. ніко́лькі; нічу́ць, ані́; ні кро́плі;

She is aware, none better, that… Ніхто лепш за яе не ведае, што…;

None of that now! Хопіць!;

None of your impudence! Не смей гаварыць дзёрзкасці!

♦

none but lit. то́лькі; ніхто́/нішто́ акрамя́;

none other than не што і́ншае, як; не хто і́ншы, як;

He is second to none. Яму няма роўных.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

save​1 [seɪv] v.

1. (from) ратава́ць, вырато́ўваць;

save smb.’s life вы́ратаваць чыё-н. жыццё;

save oneself ратава́цца;

save smb. the trouble of doing smth. пазба́віць каго́-н. неабхо́днасці рабі́ць што-н.

2. экано́міць, зберага́ць, ашчаджа́ць;

save time/money экано́міць час/гро́шы;

save on one’s wages адкла́дваць з зарпла́ты;

We saved a mile by taking this route. Выбраўшы гэтую дарогу, мы скарацілі шлях на мілю.

3. пакіда́ць, прыберага́ць

4. ахо́ўваць, засцерага́ць;

God save you! беражы́ вас Бог!

5. адбіва́ць нападзе́нне (у футболе)

♦

save appearances рабі́ць вы́гляд, што нічо́га не зда́рылася;

save against a rainy day адклад(в)а́ць на чо́рны дзень;

save one’s skin ратава́ць сваю́ шку́ру

save up [ˌseɪvˈʌp] phr. v. адклада́ць, збіра́ць (грошы)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

stare​2 [steə] v.

1. пі́льна глядзе́ць, утаро́піцца;

make people stare здзіўля́ць каго́-н.;

stare into smb.’s eyes пі́льна глядзе́ць каму́-н. у во́чы;

stare into space глядзе́ць і нічо́га не ба́чыць

2. кі́дацца ў во́чы

3. зе́ўраць, выступа́ць (на фоне чаго-н.);

Rows of empty windows stared from the house. Дом зеўраў радамі пустых вокнаў.

♦

stare smb. into confusion збянтэ́жыць каго́-н. пі́льным по́зіркам;

stare smb. in the face дзёрзка глядзе́ць на каго́-н.;

Ruin stared him in the face. Яму пагражала галеча.

stare down [ˌsteəˈdaʊn] phr. v. BrE прыму́сіць каго́-н. апусці́ць во́чы, збянтэ́жыць каго́-н.;

stare down a stranger вылу́плівацца на незнаёмага

stare out [ˌsteərˈaʊt] phr. v. BrE = stare down

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

potrzeba

I potrzeb|a

ж. патрэба; неабходнасць;

artykuły pierwszej ~y — тавары першай неабходнасці;

w razie ~y — у выпадку патрэбы, калі будзе патрэба;

~y fizjologiczne — фізіялагічныя патрэбы;

w ~ie — у нястачы; у беднасці

II

патрэбна; трэба; неабходна;

czego ci potrzeba? — што табе трэба?;

nic mi nie potrzeba — нічога мне не трэба;

jeżeli będzie potrzeba ... — калі будзе трэба (патрэбна)...

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Вясна́ ’пара года паміж зімою і летам’; ’светлая, радасная пара жыцця — маладосць’ (БРС, КТС, Бяльк., Касп.), палес. высна́ (Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), вэсна́ (Бес.), пін. вестна (Шн., 2) з устаўным ‑т‑, вісна́ (Бяльк., Касп.), вісна ў вочы лезя — «гавораць тады, калі пабыць доўга на двары пры снезе і сонцы, а пасля прыйсці ў хату і нічога адразу не бачыць» (КЭС, лаг.), вясна вочы крадзе — пра вясенняе сонца, якое слепіць вочы (віл., Нар. сл.). Укр. весна́, рус. весна́ ’вясна’, арханг., кастр. ’вясенняе разводдзе’, паўн. ’першы вясенні дождж’, с.-урал. ’вяснушкі, рабацінне на твары’, перм. ’ліхаманка, трасца’, свярдл. ’трава, якою лечаць ліхаманку’, польск. wiosna ’вясна’; ’вясеннія палявыя работы’; ’галодная пара перад новым ураджаем’, чэш. усх.-мар. vesno ’вясна’, odvesno ’вясною’, vesna (паэт.) запазычана з рус. мовы, тое ж славац. vesna, Vesna ’багіня вясны ў старажытных славян’, славен. vẹ̑sna ’вясна’; ’міфічная жаночая істота, якая стракоча, бухае, трашчыць’; ’пра чалавека, які моцна кашляе’, серб.-харв. вѐсна ’вясна’, ст.-слав. весна. Прасл. vesna ’пачатак лета’ — старажытная і.-е. рознаскланяльная аснова на ‑r‑//‑n‑: наз. скл. *u̯esr‑, род. скл. u̯es‑n‑es; у слав. мовах за аснову прыняты ўскосны склон. у балт. мовах — прамы: літ. vãsara < veserà (Экерт, LKLR, 143–154), лат. vasara ’лета’; параўн. таксама грэч. ἔαρ, лац. vēr, ст.-ісл. vár, ст.-фрыз. wars, арм. garun, ст.-інд. vasantás ’вясна’, vasar‑ ’рана’, авест. vaηri‑ ’вясною’. Узыходзіць да і.-е. кораня *au̯es ’асвятляць’. Некаторыя этымолагі звязваюць з лексемай вясёлы (гл.). Параўн. таксама Міклашыч, 386; Гараеў, 1896, 75; Праабражэнскі, 1, 79; Педарсан, KZ, 32, 246; Траўтман, 356; Буасак, 209; Майргофер, 20, 172; Мюленбах-Эндзелін, 3, 484; Голуб-Копечны, 413; Махэк₂, 685; Брукнер, 623; Фасмер, 1, 303; Шанскі, 1, В, 73; КЭСРЯ, 77.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ви́деть несов., в разн. знач. ба́чыць;

ви́деть самолёт ба́чыць самалёт;

мно́гое ви́деть в жи́зни шмат што ба́чыць у жыцці́;

ви́деть оши́бку ба́чыць памы́лку;

ви́деть не могу́ ба́чыць не магу́;

ви́деть свои́ми (со́бственными) глаза́ми ба́чыць на свае́ во́чы;

не ви́деть ничего́ осо́бенного не ба́чыць нічо́га асаблі́вага;

◊

ви́деть во сне сніць, ба́чыць у сне;

как ви́дите вводн. сл. як ба́чыце;

ви́дите ли вводн. сл. ба́чыце;

не ви́деть све́та (бе́лого) не ба́чыць све́ту (бе́лага);

рад вас ви́деть ра́ды вас ба́чыць;

то́лько и ви́дели (кого) то́лькі і ба́чылі (каго);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

браць, бяру́, бярэ́ш, бярэ́; бяро́м, бераце́, бяру́ць; бяры́; незак.

1. каго-што. Захопліваць рукой або чым-н. іншым, прымаць у рукі.

Б. хлеб са стала.

Б. мяшок на плечы.

2. каго-што. Авалодваць сілай кім-, чым-н.; дамагацца ў барацьбе.

Б. у палон.

Б. штурмам крэпасць.

3. каго-што. Прымаць з якой-н. мэтай, на пэўных умовах.

Б. на зборы.

Б. на работу.

4. што. Атрымліваць у сваю ўласнасць, у сваё карыстанне.

Б. таксі.

Б. усё ад жыцця.

5. чым. Перамагаць у схватцы; перамагаць з дапамогай чаго-н.

Б. хітрасцю.

6. што. Пераадольваць.

Б. бар’ер.

7. што. Спаганяць што-н.

Б. штраф.

8. Спраўна дзейнічаць (пра рэжучыя прадметы, зброю і пад.).

Брытва добра бярэ.

Стрэльба далёка бярэ.

9. Выкарыстоўваць, займаць, выдаткоўваць.

Машына бярэ многа бензіну.

10. Трымацца пэўнага напрамку; накіроўвацца.

Б. прама.

11. каго-што. Дамаўляцца аб выкарыстанні чаго-н.; аказваць падтрымку каму-н.

Б. адпачынак.

Б. пад абарону.

12. што. Купляць.

Б. білет.

13. што. Есці, піць (часцей з адмоўем).

Нічога ў рот не б.

14. Жаніцца з кім-н.

Б. за жонку.

◊

Браць голымі рукамі (разм.) — авалодваць кім-, чым-н. без асаблівых цяжкасцей.

Браць горлам (разм., неадабр.) — дамагацца чаго-н. крыкам.

Браць да сэрца (разм.) — востра ўспрымаць і перажываць за што-н.

Браць з бою (боем) — дамагацца чаго-н. энергічнымі дзеяннямі.

Браць на цыгундар (разм.) — прыцягваць да адказнасці.

Браць ногі на плечы (у рукі) (разм., жарт.) — уцякаць што ёсць сілы.

|| зак. узя́ць, вазьму́, во́зьмеш, во́зьме; во́зьмем, во́зьмеце, во́зьмуць; узя́ў, узяла́, -ло́, -лі́; вазьмі́; узя́ты; наз. узя́цце, -я, н. (да 2, 3 і 6 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

hören

1.

vt, vi чуць, слу́хаць

Vórlesungen ~ — слу́хаць ле́кцыі

ich hábe sie síngen ~ — я чуў, як яна́ пяе́

er lässt nichts von sich ~ — аб ім нічо́га не чува́ць

j-m zu ~ gében* — даве́сці да чыйго́-н. ве́дама

das lässt sich ~ — гэ́та до́бра ска́зана; аб гэ́тым мо́жна пагавары́ць

2.

vi (auf a) слу́хацца (каго-н.), прыслухо́ўвацца (да чаго-н.)

auf j-s Rat ~ — слу́хацца чыёй-н. пара́ды

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Span

m -(e)s, Späne

1) трэ́ска, лучы́на, стру́жка; дра́нка; pl тс. пілаві́нне, апі́лкі

Späne máchen [réißen*] — шчапа́ць лучы́ну

2) варо́жасць, сва́рка

◊ nicht ein ~! — нічо́га!, ні граша́!

er hat Späne — разм. у яго́ во́дзяцца гро́шы

wo man Holz haut [wo gehóbelt wird], fállen Späne — ≅ лес сяку́ць – трэ́скі ляя́я́ць

mach kéine Späne! — разм. не цырымо́нься!

das geht über den ~! — разм. гэ́та ўжо́ зана́дта!, гэ́та выхо́дзіць за ўся́кія ме́жы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

больш

1. нареч. сравнит. ст. бо́льше, бо́лее; (немного больше) побо́льше, побо́лее;

ён зрабі́ў б. — он сде́лал бо́льше (бо́лее);

2. (в отрицательном предложении) бо́льше;

б. не бу́ду — бо́льше не бу́ду;

ён б. не прыхо́дзіў — он бо́льше не приходи́л;

гэ́тага тава́ру б. ніхто́ не купля́ў — э́того това́ра бо́льше никто́ не покупа́л;

і б. нічо́га — и бо́льше ничего́;

◊ б.-менш — бо́лее или ме́нее;

ні б. ні менш — ни бо́лее ни ме́нее, ни бо́льше ни ме́ньше;

б. за ўсё — бо́лее (бо́льше) всего́; бо́льшей ча́стью, по бо́льшей ча́сти; преиму́щественно, ча́ще всего́;

тым б. — тем бо́лее, тем па́че;

б. таго́ — бо́лее того́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)