wretched [ˈretʃɪd] adj.

1. ва́рты жа́лю, гаро́тны, убо́гі, няшча́сны;

feel wretched адчува́ць сябе́ няшча́сным

2. нікчэ́мны, ніку́ды не ва́рты; дрэ́нны, ке́пскі, благі́;

wretched condi tions ке́пскія ўмо́вы;

wretched weather мярзо́тнае надво́р’е;

a wretched toothache мо́цны зубны́ боль

3. infml злашча́сны, пракля́ты;

Where’s that wretched pen? Куды згінула праклятая ручка?

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ушы́цца разм

1. (з цяжкасцю пранікнуць, уціснуцца куды-н) sich hinéindrängen, sich hinéinpressen, sich hinéinquetschen;

2. (засяродзіцца на чым-н) sich vertíefen (in A), sich konzentríeren

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

заляце́ць

1. (куды-н) (hin)éinfliegen* vi (s), heréinfliegen* vi;

пту́шка заляце́ла ў се́нцы ein Vógel hat sich in den Flur verflógen;

2. (далёка) weit fórtfliegen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

шугану́ць, шуга́ць

1. разм (áuf)lódern vi;

2. разм (рынуцца куды-н) stürzen vi;

3. (праганяць каго-н) jágen vt, fórtjagen vt, wégjagen vt, vertréiben* vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

абру́шыцца разм

1. (рынуцца куды-н, на каго-н) sich stürzen, stürzen vi (s);

2. перан (напасці на каго-н) über j-m hérfallen* vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

адве́сці

1. (даставіць каго-н куды-н) bríngen* vt;

2. перан (адхіліць) áblehnen vt, zurückweisen* vt;

3. (выдзеліць для якой-н мэты) zúweisen* vt, ánweisen* vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ле́зці, ле́зу, ле́зеш, ле́зе; лезь; незак.

1. Хапаючыся рукамі і чапляючыся нагамі ўзбірацца, падымацца куды-н. або спускацца ўніз.

Л. на гару.

Л. на дрэва.

2. Пранікаць, уваходзіць куды-н. крадучыся.

Л. ў чужы сад.

3. Пранікаць, забірацца куды-н., унутр чаго-н., а таксама выбірацца адтуль.

Л. ў кішэню.

Л. ў акно.

Л. ў ваду.

4. Настойліва ўмешвацца ў чужыя справы, жыццё і пад., дакучаць (разм.).

Л. не ў сваю справу.

5. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.; звычайна з адмоўем). Змяшчацца, быць у самы раз (пра абутак, адзенне).

Чаравік не лезе на нагу.

6. Насоўвацца, налазіць, спаўзаць.

Шапка лезе на вочы.

7. Надаедліва прыставаць, звяртацца з чым-н. да каго-н. (разм.).

Не лезь ты з такім глупствам.

8. Увязвацца ў што-н. непрыемнае.

Л. ў бойку.

9. Настойліва ісці, праходзіць, рабіць што-н., нягледзячы на забарону, перашкоды, цяжкасці.

10. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выпадаць (пра валасы, поўсць).

11. Імкнуцца стаць кім-н., заняць больш высокую пасаду (разм.).

Л. ў начальнікі.

12. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Распаўзацца, ірвацца.

Сукенка лезе па швах.

◊

Лезці (перціся) на ражон (разм.) — рабіць што-н. рызыкоўнае, загадзя асуджанае на няўдачу.

Лезці ў душу — умешвацца ў чые-н. асабістыя справы, пачуцці, перажыванні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

даве́дка ж., в разн. знач. спра́вка;

звярну́цца куды́-не́будзь за ~кай — обрати́ться куда́-ли́бо за спра́вкой;

зрабі́ць ~ку — навести́ спра́вку;

д. з ме́сца пра́цы — спра́вка с ме́ста рабо́ты;

бюро́ ~дак — спра́вочное бюро́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дапы́тваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.

1. Незак. да дапытаць.

2. Настойліва, падрабязна распытваць аб чым‑н. А Еве сорам выйсці з хаты: Сустрэнуць дзе і той жа міг Яе дапытваюць дзяўчаты: — Куды падзеўся твой жаніх? Гаўрусёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́рай, ‑ю, м.

1. Цёплы край, куды вылятаюць на зіму пералётныя птушкі. Той год птушкі доўга не адляталі ў вырай: стаяла цёплая, пагодлівая восень. Грамовіч.

2. Чарада пералётных птушак. Высока ў небе, працяжна курлыкаючы, ляцеў жураўліны вырай. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)