fáhren

*

1.

vi (s)

1) е́хаць, е́здзіць; плы́сці, ката́цца

aufs Land ~ — пае́хаць за го́рад [у вёску]

Boot [Rad, Schlítten] ~ — ката́цца на ло́дцы [веласіпе́дзе, са́нках]

2)

das Mésser fuhr ihm aus der Hand — нож вы́паў у яго́ з рукі́

in die Tásche ~ — пале́зці ў кішэ́ню

j-m in die Háare ~ — учапі́цца каму́-н. у валасы́

◊ was ist in ihn gefáhren? — разм. яка́я му́ха яго́ ўкусі́ла?

~ lássen* — vt разм. адмаўля́цца (ад чаго-н.), пакіда́ць (што-н.), упуска́ць (што-н.)

éinen Gedánken ~ lássen* — адмо́віцца ад ду́мкі [наме́ру]

2.

vt ве́сці, вадзі́ць, кірава́ць

(ein) Áuto ~ — кірава́ць аўтамабі́лем

wélchen Brénnstoff ~ Sie? — на які́м па́ліве Вы е́здзіце?

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

улажы́ць сов.

1. (спать) уложи́ть;

2. (покрыть предметами поверхность чего-л.) уложи́ть, вы́ложить;

у. падло́гу плі́ткай — уложи́ть пол пли́ткой;

3. (расположить, разместить каким-л. образом, в определённом порядке или построить, складывая) уложи́ть;

у. тру́бы — уложи́ть тру́бы;

у. валасы́ — уложи́ть во́лосы;

4. перен., разг. (убить) уложи́ть;

5. (положить внутрь чего-л.) вложи́ть; засу́нуть, су́нуть;

у. кні́гу ў партфе́ль — вложи́ть кни́гу в портфе́ль;

у. ша́блю ў но́жны — вложи́ть са́блю в но́жны;

6. перен. вложи́ть;

мно́га сіл і сро́дкаў ~жы́ў ён у гэ́ту спра́ву — мно́го сил и средств вложи́л он в э́то де́ло;

у. гро́шы ў будаўні́цтва даро́гі — вложи́ть де́ньги в строи́тельство доро́ги;

у. у сло́вы і́ншы сэнс — вложи́ть в слова́ друго́й смысл;

◊ у. душу́ — (у што) вложи́ть ду́шу (во что)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

тру́сіць, трушу, трусіш, трусіць; заг. трусі; незак.

Разм.

1. Трэсціся, дрыжаць ад страху, хвалявання, баяцца. Чаго палохацца? Перад кім трусіць? Гартны. / у безас. ужыв. На гэты раз да .. [Валенты] прыйшла добрая карта .. і яго пачынала трусіць усяго. Гарэцкі.

2. каго-што. Трэсці ў час язды па дрогкай дарозе. Да Лісаветы сляпіцаю лез сон .. Каб хоць хутчэй паехаць, воз кідала б на калдобінах і трусіла, дык мо было б не да сну. Сабаленка.

3. каго-што. Трэсці дрэвы, прымушаючы падаць плады. Нехта паспеў узлезці на стары галіністы дуб і трусіў апошнія жалуды. Гамолка. // Трэсці, шукаючы чаго‑н. Немцы трусілі рэчы ў кожным доме, дзе жыў чыгуначны люд. Навуменка.

4. што. Растрасаць што‑н., церушыць. Валасы мае чэша вятрыска і трусіць, А ў халодных травах туды і сюды Валуны на пашы, як белыя гусі, Што гані не гані, а не йдуць да вады. Караткевіч.

5. што. Сыпаць у невялікай колькасці што‑н. сыпкае. Шчыпне [Аўгіня] некалькі драбінак солі і трусіць у страву. Бядуля.

6. (1 і 2 ас. не ўжыв.) Падаць дробнымі кроплямі (пра дождж). Трусіць дробны-дробны дождж, Шушукае па зямлі, прабірае праз світку да зморанага цела. Каваль. І раз-пораз, як праз сіта, трусяць кроплі дажджу. Кандрусевіч.

7. Бегчы трушком. Крокаў праз колькі [Анісім] пачуў, як наперадзе, у лагчыне, забрахаў Гуляй — ён заўсёды трусіў трошкі наперадзе свайго гаспадара. Сачанка. Пасля поўначы, будучы на варце, Гапанюк заўважыў, як хтось у цемры подбегам трусіў да свінарніка. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

fly

I [flaɪ]

n., pl. flies

му́ха, му́шка f., dim.

a fly in the ointment — лы́жка дзёгцю ў бо́чцы мёду

II [flaɪ]

1.

v.i. flew, flown, flying; flied, flying

1) лётаць, ляце́ць

birds fly — пту́шкі лётаюць

2) разьвява́цца ў паве́тры, луна́ць (пра сьцяг, валасы́)

3) лётаць, ляце́ць самалётам

4) ляце́ць; імча́цца, імкну́ць

time flies — час ляці́ць

5) уцяка́ць

2.

v.t.

1) пушча́ць у паве́тра

to fly a kite — запуска́ць зьме́я

2) пералята́ць

3) кірава́ць самалётам

4) пераво́зіць самалётам

5) уцяка́ць ад каго́-чаго́, уніка́ць каго́-чаго́

3.

n.

1) кла́пан на гу́зікі; прарэ́х -а m., шыры́нка f.

2) адкідно́е пало́тнішча (дзьве́ры ў намёце)

3) даўжыня́ сьця́га

4) палёт -у m.

•

- fly at

- fly away

- fly by

- fly past

- fly through

- fly down

- fly in the face of

- fly off

- fly out

- fly over

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

ле́зці

1. (наверх) kléttern vi (s, h); stéigen* vi (s, h);

2. (паўзком) kríechen* vi (s);

ле́зціў ваду́ ins Wásser stéigen*;

3. (рукою) gréifen* vi (s), fáhren* vi (s);

ле́зці ў кішэ́ню in die Tásche fáhren* [gréifen*];

4. (умешвацца) sich éinmischen;

ле́зці не ў свае спра́вы sich in frémde Ángelegenheiten (éin)míschen;

5. (надакучваць) sich áufdrängen, zúdringlich sein;

6. (выпадаць – пра валасы) áusfallen* vi (s);

7. (быць якраз) pássen;

бо́ты не ле́зуць die Stíefel pássen nicht [sind zu eng, klein];

8. (прабірацца, забірацца) éindringen* vi, dríngen* vi;

пыл ле́зе ў во́чы der Staub dringt in die Áugen;

9. (злазіць, налазіць, спаўзаць) rútschen vi;

◊ хоць у пятлю́ лезь áufhängen möchte man sich;

па сло́ва у кішэ́нь не ле́зці schlágfertig sein, stets éine Ántwort bei der Hand háben, nicht auf den Mund gefállen sein

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

упа́рты, ‑ая, ‑ае.

1. Вельмі настойлівы, паслядоўны ў ажыццяўленні чаго‑н. Нават сонца яснае і зоры — Пакарыў упарты чалавек. Броўка. Будзь упарты і смелы ў жыцці, Перашкоды знішчай — не здавайся, За маланкаю ў неба ляці, А зямлі сваёй роднай трымайся. Хведаровіч. // Які ажыццяўляецца цвёрда і паслядоўна, з вялікай вытрымкай, стойкасцю. [Нэля] прачытала .. [словы]: «Моцная сіла волі — гэта вынік упартай трэніроўкі, упартай працы над самім сабою». Лупсякоў. Нялёгка давалася Карпу навука, і Варановіч дзівіўся яго ўпартай настойлівасці і неверагоднай уседлівасці. Дуброўскі. Міру хацелі мы, міру жадалі, Працаю ўпартай мы мір бераглі. Астрэйка.

2. Незгаворлівы, які імкнецца рабіць што‑н. толькі па-свойму, наперакор каму‑н. Маці пачала адгаворваць, не пускаць. Ды дзе там — нічога не парадзіш з упартаю дачкою! Якімовіч. Юра гарачы, упарты. Часамі выкідвае такія «конікі», што пасля і сам не рад. Бяганская. — Ат, — махнуў.. [дзед] рукой. — І навошта гэта, не ведаю, быць такім упартым, як баран. Брыль. // Які дрэнна паддаецца прыручэнню (пра жывёл). З гадзіну біўся старшыня, Ніяк не мог злавіць упартага каня, — Уцякае ад яго Буланы. Корбан. // Які выражае ўпартасць. Марцін жорстка зірнуў ва ўпартыя вочы Насці. Мележ. // Які не прычэсваецца (пра валасы). Яўстрат сядзеў далёка ад вогнішча, на мяккіх грывах белага сіўцу — шчуплы, далёка ўжо не малады, без шапкі, хоць і ў ватоўцы, з упартым рыжым ёршыкам — і мудраваў над кашом. Ракітны.

3. перан. Зацяжны, непрымірымы. Будзе бой цяжкі і ўпарты, Але час адбыцца бою. Кірэенка. Перакіпеў упарты, жорсткі На вуліцах берлінскіх бой. Прануза. // Настойлівы, няспынны. Сярод насельнікаў гета ішла ўпартая чутка, што немцы ўзводзяць наўкола горада ўмацаваны. Мікуліч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ліха, лі́хо, лі́ка, лі́хінько ’бяда, гора, зло, няшчасце’ (ТСБМ, Нас., Сцяшк., Яруш., Бяльк., Шат., Грыг., Растарг., ТС, Сл. ПЗБ, Янк. 1; КЭС, лаг.; паўд.-усх., КЭС), ’боль’, ’нячыстая сіла, чартаўшчына’ (Нас.); ’эпілепсія’ (бялын., Нар. сл.), ’блага, кепска’ (КЭС, лаг.; ТС, Бяльк., ТСБМ), ліхо́ ’моташнасць’ (іўеў., Сцяшк. Сл.), лі́хо паду́шчае, паду́шчэ лі́хо ’эпілепсія’ (Сл. ПЗБ, ТС); ліхі́, ліхі́й, ліхы́й, лыхы́й, лыхе́й ’благі, паганы, дрэнны’, ’нядобры’, ’злы (аб сабаку)’, ’хворы, худы, састарэлы, стары’, ’д’ябал’, ’смелы, удалы, маладзецкі’, ’рэзвы, жвавы, хуткі, імклівы (аб кані)’, ’адваротны бок матэрыі, адзення’ (Нас., Яруш., Мал., Бес., Касп., Шат., Янк. 1, Сцяшк., Маш., Мат. Гом., Клім., Федар. 1, ТСБМ, ТС, Сл. ПЗБ, Ян.; КЭС, лаг.; слонім., Нар. лекс.); ст.-бел. лихий ’нядобры, паганы, нізкаякасны, стары, непрыдатны’, ’злы, нячэсны, варожы’, ’неспрыяльны, непадыходзячы’ і другаснае (Булахаў, Гіст., 115) ’левы’. Укр. лихо, рус. лихо ’зло, бяда, няшчасце’, смал. ’нячыстая сіла’, ’злы лёс’, валаг., арханг. ’гора, смутак’; перм., алан. ’гультайства’, арханг. ’задавальненне’; ст.-рус. лихо ’зло’, ’лішка’, ’прыбыль’; польск. licho, драг. lich ’няцотны лік’, а з XVII ст. ’зло, няшчасце, бяда’, ’д’ябал’, каш. ’няшчасце’, ’няўдача, няпоспех’, чэш. licho ’няцотны лік’, ’няшчасце’, ’нячысцік’, мар. lichó ’няцотны’, славац. у выразах sudo licho, četno či licho, серб.-харв. та̏ко или лијо, ст.-слав. токъмоѥ и лихоѥ ’цот і лішка’, балг. лихо ’тупы чалавек’, прасл. lixo. Утворана ад прыметніка lixъ (укр. лихий, рус. лих, лихой, ст.-рус. лихый; польск., н.-луж. lichy, в.-луж. lichi, чэш., славац. lichú, славен. lȋh, серб.-харв. ли̑х, балг. лих, ст.-слав. лихъ) агульнай лініяй развіцця семантычнай структуры кораня якога lix‑ у слав. мовах быў, па-першае, пераход ад сінкрэтызму першапачатковага значэння кораня да расчлененых палярных якасных значэнняў: ’які перавышае норму’ і ’які не дасягае нормы’, па-другое, фарміраванне другасных якасных значэнняў, уласцівых усім або некаторым асобным слав. мовам, напрыклад н.-луж. ’свабодны’, рус. ’смелы, зухаваты’ (Сіліна, ОЛА–1975, 38). Узыходзіць да і.-е. *leiku̯‑so < *leiku̯‑ ’пакідаць’ (ст.-грэч. λείψᾰνον ’рэшта, астатак’, λειψό‑θριξ ’той, хто згубіў валасы’, лац. relinquō, ‑ere, relietus ’пакідаю’, літ. liẽkas ’няцотны, які застаецца пакінуты’, ãtlykis ’перапынак пасля работы’, лат. lìeks ’лішні, празмерны’, ст.-інд. rinákti ’пакідае, уступае’ (Фасмер, 2, 505; Слаўскі, 4, 228–229; 237–239; Бязлай, 2, 140. Махэк₂ (333) у прасл. lixъ бачыць дзве лексемы: 1) ’лішні, няцотны’; 2) ’злы, благі’. Няма падстаў). Сюды ж ліхам ’дрэнна; не так, як трэба; навыварат’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

thin​1 [θɪn] adj.

1. то́нкі;

The line between success and failure is thin. Мяжа паміж поспехам і няўдачай хісткая.

2. худы́; то́нкі, танкля́вы;

grow thin пахудзе́ць

3. рэ́дкі; сла́бы; ненасы́чаны, разба́ўлены;

thin ale сла́бае пі́ва;

thin milk разве́дзенае малако́;

thin soup рэ́дкі суп

4. рэ́дкі;

thin hair рэ́дкія валасы́;

He’s going a bit thin on top. У яго ўжо ёсць невялікая лысіна.

5. малако́лькасны, нешматлі́кі;

The house is a bit thin tonight. Сёння ў тэатры даволі мала народу.

6. неперакана́ўчы, хі́сткі;

a thin excuse сла́бая, неперакана́ўчая адгаво́рка;

a thin story ба́йка, ка́зка;

That is too thin. Гэта шыта белымі ніткамі.

7. сла́бы; невялі́кі, нязна́чны;

(а) thin applause рэ́дкія апладысме́нты;

My patience is wearing thin. Маё цярпенне заканчваецца.

♦

be skating/walking on thin ice ≅ хадзі́ць па лязе́;

have a thin skin быць танкаску́рым;

have a thin time (of it) перажыва́ць ця́жкія хвілі́ны, мець непрые́мнасці;

thin as a rail/as a rake/as a whipping post ≅ худы́ як шчэ́пка;

(be) thin on the ground нешматлі́кі; малако́лькасны;

vanish/disappear into thin air разве́яцца як імгла́/тума́н/дым; раста́ць як мро́іва

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

fall​2 [fɔ:l] (fell, fallen) v.

1. па́даць, спада́ць, валі́цца;

He fell off the ladder. Ён зваліўся з драбін.

2. загі́нуць, па́сці;

The Government has fallen. Урад паў.

3. прыпада́ць, выпада́ць;

Christmas falls on Sunday this year. Божае нараджэнне прыпадае ў гэтым годзе на нядзелю.

4. надыхо́дзіць; насо́ўвацца;

Night fell quickly. Ноч надышла хутка;

fall asleep засну́ць;

fall ill захварэ́ць;

fall in love закаха́цца, палюбі́ць

fall apart [ˌfɔ:ləˈpɑ:t] phr. v. распада́цца;

Their mar riage seems to be falling apart. Іх шлюб, здаецца, распадаецца.

fall behind [ˌfɔ:lbɪˈhaɪnd] phr. v.

1. адстава́ць

2. спазня́цца, затры́млівацца;

If you fall behind with the rent you’ll be evicted. Калі вы спозніцеся з аплатай, вас выселяць.

fall down [ˌfɔ:lˈdaʊn] phr. v. па́даць;

The child fell down and hurt his knee. Дзіця павалілася і выцяла калена.

fall in [ˌfɔ:lˈɪn] phr. v. правалі́цца, абвалі́цца;

The roof fell in. Дах абваліўся.

fall out [ˌfɔ:lˈaʊt] phr. v.

1. выпада́ць;

My hair is beginning to fall out. У мяне пачынаюць выпадаць валасы.

2. свары́цца;

The two girls fell out. Гэтыя дзве дзяўчынкі пасварыліся.

3. mil. разыхо́дзіцца;

Fall out! Разысціся!

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

запусці́ць ​1, ‑пушчу, ‑пусціш, ‑пусціць; зак., каго-што.

1. чым у каго-што. Кінуць з размаху. [Шаманскі] скамячыў снежку і запусціў у.. [Валянціну], знарок завысіўшы. Дуброўскі. Муляр схапіў камяк сухой вапны, крыкнуў і запусціў яго ў варону. Карпюк.

2. Прымусіць падняцца, узляцець. Запусціць змея. Запусціць штучны спадарожнік Зямлі. Запусціць ракету.

3. Прывесці ў дзеянне; пусціць. Запусціць станок. Запусціць матор. // Пачаць, наладзіць масавы выраб чаго‑н. Запусціць новую мадэль у вытворчасць.

4. Разм. Засунуць куды‑н. унутр; апусціць. [Віктар] ёмка прыладзіўся на галіне і запусціў у дупло руку. Маўр. Кожнаму, хто хацеў паласавацца мёдам, давалася права падысці да стала і запусціць у цёрла руку з кавалкам хлеба. Колас. // Усадзіць, уваткнуць у што‑н. Запусціць джала. □ Дзяцел заўзята супраціўляўся, і сычык, які запусціў яму ў спіну кіпцюры, не мог разлічваць на хуткую перамогу. Самусенка.

5. Змясціць, упусціць куды‑н. з пэўнай мэтай. Запусціць малькоў карпа ў сажалку. // Разм. Дазволіць зайсці, пусціць куды‑н. Запусціць кароў у лес.

6. Разм. Уліць, упырснуць куды‑н. Пчала запусціла яд. □ Тым часам доктар запусціў морфію. Нікановіч.

7. без дап. Разм. Вельмі хутка пабегчы, паехаць і пад. Запусціць рыссю.

•••

Запусціць руку (лапу) у што — незаконна захапіць што‑н., пакарыстацца чым‑н. чужым.

запусці́ць ​2, ‑пушчу, ‑пусціш, ‑пусціць; зак., каго-што.

1. Пакінуўшы без догляду, без увагі, прывесці ў стан заняпаду; закінуць, занядбаць. Запусціць работу. Запусціць гаспадарку. □ А вучобу я ўсё-такі запусціў і апошні курс расцягнуў на два гады. Якімовіч. // Даць развіцца (хваробе), не прыняўшы своечасова пэўных мер. Запусціць хваробу.

2. Перастаць стрыгчы, даць магчымасць вырасці (пра валасы, ногці і пад.). Запусціць бараду. □ Яшчэ ў семінарыі Алёшка запусціў сабе вусікі. Колас.

3. Перастаць апрацоўваць, даць зарасці травой, пустазеллем. Запусціць зямлю.

4. Перастаць даіць перад ацёлам. Запусціць карову.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)