lightly

[ˈlaɪtli]

adv.

1) лёгка; зьлёгку; ледзь, ле́дзьве

2) зь лёгкім сэ́рцам, вясёла

3) непава́жна

to speak lightly of a person — гавары́ць пра каго́-н. непава́жна

4) неабду́мана; легкаду́мна, нядба́ла

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

animation

[,ænɪˈmeɪʃən]

n.

1) адухаўле́ньне; ажы́ўленьне n.

2) жыцьцё n., жы́васьць f.

3) узды́м -у m.; натхне́ньне n.

to talk with great animation — гавары́ць зь вялі́кім узды́мам

4) мультыпліка́цыя f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

гарадзі́ць

1. (ставіць плот і г. д.) inzäunen vt;

2. перан. разм. (гаварыць бяссэнсіцу) nsinn rden; dmmes Zeug schwtzen; Blech rden;

не трэ́ба гаро́д гарадзі́ць es lohnt sich nicht, es ist nicht der Mühe wert

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

katedra

katedr|a

ж.

1. кафедра;

~a fizyki — кафедра фізікі;

mówić jak z ~y перан. гаварыць напышліва;

2. кафедральны сабор; катэдра

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Garrulus esse cave: qui garrit, ineptus habetur

Сцеражыся быць балбатлівым: хто меле языком, той лічыцца неразумным.

Остерегайся быть болтливым: кто болтает, тот считается глупым.

бел. Не ўсё тое казаць, што на рот лезе. Меней гаварыць ‒ сабе ўрадзіць. 3 языковага мліва мука негадзіва.

рус. Держи язык за зубами/на привязи/за замком. Ешь пирог с грибами, а держи язык за зубами. Большое вяканье доводит до бяканья. Слушай больше, а говори меньше.

фр. Fol semble sage quand il se tait (Дурак кажется умнее, когда он молчит). Tenir sa langue au chaud (Держать язык в тепле).

англ. Keep your mouth shut and your eyes open (Держи рот закрытым, а глаза открытыми). A still tongue makes a wise head (Спокойный язык делает мудрой голову).

нем. Den Schnabel halten (Держать рот/клюв). Die Zunge im Zaum halten (Держать язык в узде).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Нямы́ і не́мы ’пазбаўлены здольнасці гаварыць’ (Нас., Яруш., Сл. ПЗБ, Мат. Гом.), часам нямы́ ’тс’, але не́мы ’страшны, замагільны’ (Некр.), параўн., аднак, раве́ нямы́м голасам (Багд. 63), не́мы, нему́ ’няздольны гаварыць; знямелы, нерухомы’, немы́м го́ласам (духом) ’страшна, дзіка’ (ТС), укр. німи́й ’нямы, безгалосы’, рус. немо́й, польск. niemy, чэш. němý, славац. nemý, в.- і н.-луж. němy, славен. nȇm, серб.-харв. не̑м, макед. нем, балг. ням. Выводзяць на аснове дысіміляцыі з першапачатковага *měmъ ’які заікаецца, невыразна гаворыць’, што суадносіцца з лат. mēms ’нямы’, męmulis ’заіка’, хец. memaƕƕi ’гавару’, параўн. таксама ням. mummeln ’заікацца’, швед. mimra ’варухаць губамі’ і пад. (Фасмер, 3, 63; Бязлай, 2, 219); у аснове — гукаперайманне, як і ў славац. nemtať, чэш. mumlali, польск. momotać ’невыразна гаварыць, бурчаць і пад.’ (Махэк₂, 395). Значэнне ’дзікі, замагільны (голас)’ выводзіцца з ’незразумелы, неартыкуляваны’. Малаверагодна вывядзенне рус. немой ад кораня *nem‑ ’гнуць’, што звязваецца з рэлігійнымі дзеяннямі, адкуль лац. nemuš ’святы гай’, грэч. νεμος ’гай, лес’ і пад. (Макоўскі, Мир сл. и знач., 134). Гл. таксама Улашын, ZfSlPh, 6, 368–372.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Гу́тарыцьгаварыць, размаўляць’. Прасл. *gutoriti. Рус. гу́торить, гута́рить, укр. гу́тір ’размова, бяседа’, гуто́рити, славац. hutoriť. Лічыцца складаным словам: *gu‑ адносіцца да *govoriti, а другая частка (*‑toriti) — да літ. tar̃ti ’сказаць’ (параўн. і слав. *tortoriti). Гл. Фасмер, 1, 479; падрабязна Трубачоў, Эт. сл., 7, 179–180.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ка́вярза выраз кавярзні каверзаць ’плесці лапці’ · «кавярзні», узняць на каго «кавярзу» ’гаварыць няпраўду, апіраючыся па праўдзівыя, але перакручаныя факты’ (Нік. Напаў.). Гл. кавярзень.

*Кавярза́, къвірза ’зусім няўмелы і неахайны’ (міёр., З нар. сл.). Рэгіянальнае ўтварэнне ад коверзати ’няўмела рабіць і да т. п.’ Гл. кавярзаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лаханы́, лаханэ ’буякі, Vaccinum uliginosum L.’ (лях., баранав., Сл. паўн.-зах., Чач.). Да лахаць2гаварыць пела рэпнае, недазволенае’ (гл.). Матывацыя: ягады буякоў выклікаюць ап’яненне, боль галавы і інш. Параўн. тое ж у лексемы буякі (гл.) і ў інш. назваў буякоў у Кісялеўскага (137).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Маўля́ў ’нібыта’ (ТСБМ, Гарэц., Некр., Растарг.; паўд.-усх., мін., КЭС), маўля́ў, моў ’скажам’, ’як быццам’ (ТС). Укр. мовля́в ’маўляў’, ’так сказаць’. Бел.-укр. інавацыя (Дзендзялеўскі, Бел.-укр. ізалексы, 24). Форма прошлага часу ад дзеяслова шматразовага дзеяння ⁺маўляць, ’расказваць, гаварыць шмат разоў’ (Нас.). Да мова (гл.)

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)