1) музычны лад, у аснове якога ляжыць вялікае (мажорнае) трохгучча; мае радасную, бадзёрую афарбоўку гучання (проціл.мінору;
2) перан. вясёлы, радасны настрой.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
grob
a
1) гру́бы, вялі́кі
2) неачэ́саны
~e Árbeit — чо́рная рабо́та
3) гру́бы (няветлівы)
~er Kerl — грубіцн
~er Únfug — хуліга́нства
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
sehr
adv ве́льмі, на́дта, ду́жа
so ~ — гэ́так (мо́цна)
zu ~ — зана́дта, залі́шне
bítte ~! — калі ла́ска!, прашу́
dánke ~! — вялі́кі дзя́куй!
~ schön! — цудо́ўна!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Балаба ’вялікі тоўсты мянтуз, Loto lota L.’ (З жыцця), ’мянтуз’ (Інстр. лекс.). Бясспрэчна, да асновы балаб‑, што ўжываецца для абазначэння розных вырабаў з цеста (’штосьці круглае’). Параўн. бала́буха, бала́буш(к)а (далей: балабо́н і да т. п.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кілі́м ’вялікі шарсцяны, бязворсавы дыван ручной работы’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Мат. Гом.), ’гунька’ (Гарэц.). Запазычанне з тур.kilim ’невялікі дыван’ (Локач, 94). Трэба думаць, праз украінскае пасрэдніцтва, якое адыграла тую ж ролю для польскага і літоўскага арэалаў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Люхну́ць ’лінуць (пра вялікі дождж)’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Гукапераймальнае. Да люх‑люх‑люх! — аб вадкасці, якая л’ецца (там жа). Параўн. плюх‑плюх! ’тс’, рус.пск., цвяр.люпа ’запэцканы, з мокрай часткай адзення ззаду’ ∼ лю́пать ’мачыць, пэцкаць граззю’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
махаві́к1, ‑а, м.
Кола вялікага дыяметра з масіўным вобадам, якое забяспечвае раўнамерны рух механізма. Рытмічна пляскаў пас, што ішоў ад махавіка трактара.Шамякін.
махаві́к2, ‑а, м.
Грыб на тонкай ножцы з жоўта-бурай шапкай. Лес вялікі, грыбоў — хоць касой касі: на імшарынах — махавікі, як жоўтыя сонцы.Лось.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
па́ства1, ‑ы, ж., зб.
Веруючыя якой‑н. царквы; парафіяне. [Ксёндз] вялікі мастак на тое, каб стварыць адпаведны настрой у сва[ёй] паствы, каб потым выігрываць на яе струнах патрэбныя яму мелодыі.Колас.
па́ства2, ‑ы, ж.
Абл. Пасьба. Ззаду стаім, маладзейшыя, — Усе басанож, Так, як вярнуліся з паствы.Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бая́н, ‑а. м.
1.Вялікі гармонік з складанай сістэмай ладоў. А тут невялічкі, хударлявы Валерый Фралоў, углядаючыся ў зорнае неба, перабірае лады на баяне і ціха спявае «Школьны вальс».Грахоўскі.
2.Гіст. Паэт, пясняр. Песні для народа Тварыў баян Купала.Аўрамчык.Для вечнасці, спетай баянам сурова, Жыве Руставелі.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гіга́нцкі, ‑ая, ‑ае.
Незвычайна вялікі; велізарны. Гіганцкі завод. Гіганцкае дрэва.//перан. Надзвычайны, выключны па сіле або важнасці. Гіганцкі размах будаўніцтва. □ Працаваць і жыць, як Горкі — вось да чаго хочацца заклікаць. Простае, вялікае жыццё, гіганцкая праца!Купала.Жывёлагадоўля ў калгасе «Рассвет» пабыла сапраўды гіганцкі размах.Кухараў.
•••
Гіганцкія крокігл. крок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)