хмурне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Рабіцца, станавіцца хмурным, воблачным. Чэзлі цьмяныя фарбы захаду на спадах гор, хмурнела далеч. Надыходзіла ноч. Самуйлёнак. Неба хмурнела. Зоркі пагаслі. Няхай.

2. перан. Станавіцца хмурным, панурым. Дзяўчына ўсё больш і больш хмурнела і гатова была заплакаць. Дамашэвіч. Калі [Іра] павітаецца, не глянуўшы мне ў вочы, я хмурнею і цэлы дзень думаю, што яна за нешта гневаецца на мяне. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бры́дка,

1. Прысл. да брыдкі.

2. безас. у знач. вык. Сорамна, непрыемна, агідна. Брыдка стала братам, радзей пачалі яны са стрэльбай ды вудай цягацца, а больш гаспадаркай займацца. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акру́гласць, ‑і, ж.

Уласцівасць акруглага. Вячэрняя сукенка з цёмнага аксаміту, з вялікім дэкальтэ яшчэ больш падкрэслівала матава-белы, крыху з ружовым адценнем колер скуры, акругласць грудзей, шыі, плячэй. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абліцава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., што.

Пакрыць паверхню чаго‑н. слоем якога‑н. іншага матэрыялу, каб зрабіць яе больш трывалай і прыгожай. Абліцаваць сцены мармурам. Абліцаваць панелі каляровай пліткай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запаво́лены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад запаволіць.

2. у знач. прым. Больш павольны, чым звычайна. Запаволеная кіназдымка. □ Валодзя спыніўся каля самай вады, паглядзеў на запаволеную плынь. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маўча́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

Разм. Маўчанне. Маўчалі пакуль і сыны, але ў маўчанцы гэтай яшчэ больш распальваўся паміж імі нядобры агонь. Галавач.

•••

Гуляць у маўчанку гл. гуляць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нахле́бнік, ‑а, м.

Той, хто жыве на чужыя сродкі, на чужым хлебе. Бацькі хутка прымірыліся з тым, што хлапец астаўся ў калгасе і нахлебнікам ён больш не быў. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паско́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад паскорыць.

2. у знач. прым. Больш хуткі. У свой час Максім Багдановіч звярнуў увагу па паскоранае развіццё новай беларускай літаратуры. Конан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

се́мдзесят, сямідзесяці, Т сямюдзесяццю, ліч. кольк.

Лік і лічба 70. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 70. Семдзесят гадоў. □ За трое сутак [партызаны] прайшлі ад сваёй базы больш чым семдзесят кіламетраў. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спадру́чна, безас. у знач. вык., звычайна з інф.

Зручна; выгодна. Міхал з Антосем, як старыя, Займалі месцы канцавыя, І іх трымаліся выключна, Бо тут сядзець ім больш спадручна. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)