пашчупле́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Стаць больш шчуплым, шчуплейшым. [Марыля] была вельмі мажная, на галаву вышэй за бацьку, які, здавалася, пашчуплеў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
працверазі́цца, ‑цверажуся, ‑цвярэзішся, ‑цвярэзіцца; зак.
Стаць, адчуць сябе цвярозым пасля выпіўкі; выцверазіцца, працверазець. Калі дзед працверазіўся, Анупрэй з яго пачаў жартаваць. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыгатава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; зак.
Разм. Стаць гатовым да чаго‑н. [Лявон:] Што я маруджу? Трэба ісці хутчэй.. прыгатавацца ў вялікую вандроўку! Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разлайда́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Разм. Разленавацца, стаць лайдаком. Ад сына, відаць, ужо помачы не чакай: скруціўся з дому, разлайдачыўся, распіўся. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ске́псціцца, ‑пшчуся, ‑псцішся, ‑псціцца; зак.
Разм. Сапсавацца; стаць горшым. — А есці хочаш? — гаварыла маці. — Быў такі разумны хлапец, а во скепсціўся... Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спра́жыцца, ‑жыцца; зак.
Стаць гатовым у выніку пражання. Мы [салдаты] стаім на каленках супроць печы і чакаем, пакуль спражыцца на вячэру гарох. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ссіне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Стаць сінім; пасінець. Калена распухла,.. [Сотнікаў] проста не мог варухнуць ім, а босая ступня ссінела і азызла. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умакрэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
Разм. Стаць мокрым ад поту; спацець. Валынец, відаць, добра ўмакрэў, несучы, бо без шапкі, лысінай свеціць. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ю́нга, ‑і, м.
Падлетак на судне, які рыхтуецца стаць матросам і вывучае марскую справу, а таксама малодшы матрос у некаторых замежных флотах.
[Ням. Junge — хлопчык.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праясні́цца, ‑ніцца; зак.
1. Стаць ясным, выразным, добра бачным. Знікла снежная імгла, праясніўся далягляд. Пестрак. На небе праясніўся малады месяц і выплылі зоры. Якімовіч.
2. Стаць ясным, свабодным ад хмар; праяснець. Пад вечар неба праяснілася, і горад заззяў ад прам[янёў] сонца. Мележ.
3. Стаць ясным, зразумелым. Андрэю было не зусім ясна, чаму Мароз адмовіўся выкарыстаць партыйны сход супроць яго. Гэта праяснілася праз два дні. Лобан. І мы доўга не маглі ўцяміць, з якой ласкі стаў .. [Мядзведзька] да нас такі добры. Але хутка ўсё праяснілася. Навуменка.
4. Стаць ясным, выразным (пра свядомасць, думкі і пад.). Шмат у чым праяснілася .. светаразуменне [мастака]. Перкін. / у безас. ужыв. Пакуль Андрэй заграбаў у снег Зялёнкавы транты, у галаве яго зусім праяснілася. Чарнышэвіч. // Стаць спакойным, вясёлым, прыветлівым. Тут бацька зразу адпусціўся, Павесялеў і праясніўся. Колас. Твар Кандрата Назарэўскага праясніўся ўсімі жывымі рысамі. Чорны. Валя сэрцам адчула бацькаў настрой, і погляд яе, у апошнія часы часцей за ўсё строгі і незадаволены, таксама праясніўся. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)